Trong khi người dân miền Tây đang phải gồng mình chống chọi với lũ lụt, nhiều câu chuyện đời thường vẫn diễn ra, đan xen giữa khó khăn và hy vọng. Ông Nguyễn Văn Quân, 61 tuổi, ở ấp Bình Châu, xã Tuyên Bình (Tây Ninh), vừa phải hoãn đám cưới linh đình cho con trai út vì nước lũ dâng cao.
Gia đình ông Quân đã ròng rã một tháng trời chuẩn bị cho ngày trọng đại của con. Sân nhà được trải đá xanh, sẵn sàng cho rạp cưới với sức chứa lên đến 100 bàn tiệc, tương đương khoảng 1.000 khách mời. Tuy nhiên, chỉ một tuần trước ngày cưới, nước lũ bất ngờ ập đến, nhấn chìm khu vực. Không còn cách nào khác, ông bà đành phải dời địa điểm tổ chức sang nhà người quen cách đó 2 km, đồng thời giảm bớt số lượng khách mời xuống còn một nửa, chủ yếu là họ hàng thân thích và láng giềng. Để khách không bị lạc đường, ông Quân còn cẩn thận treo biển thông báo trước nhà: “Nhà ngập, đám cưới đãi khách trên nhà Ba Thêm, bà con thông cảm đến dùm”.
Tuyên Bình và Vĩnh Châu là những xã đầu nguồn chịu ảnh hưởng nặng nề của đợt lũ năm nay. Hơn 250 hộ dân bị ngập nhà, nhiều tuyến đường bị chia cắt. Người dân phải gửi xe, dùng xuồng để đưa con đến trường. Không chỉ nhà cửa, 190 ha vườn cây ăn trái, bao gồm cả những vườn sầu riêng, mít tiền tỷ cũng chìm trong nước.
Tình trạng lũ lụt năm nay ở miền Tây xuất hiện sớm hơn thường lệ, từ giữa tháng 9, do lượng nước từ thượng nguồn sông Mekong đổ về nhiều và Biển Hồ tích nước sớm. Tại Tân Châu (An Giang), đỉnh lũ vượt mức năm ngoái 0,75 m, gây vỡ đê ở nhiều xã vùng Đồng Tháp Mười như Tân Hưng, Hưng Điền, Vĩnh Thạnh, Tuyên Bình. Gần 2.300 ha lúa bị ngập úng, trong đó một nửa thiệt hại trên 70%.
Cuối tháng 10, tại ấp Cà Na, xã Tuyên Bình, đê bao bị vỡ, cuốn trôi 3 ha lúa đang kỳ phát triển của anh Nguyễn Văn Trung. Tương tự, gần 60 ha lúa xung quanh cũng chung cảnh ngộ. Sau nhiều năm lũ thấp, nhiều nông dân đã mạnh dạn gieo sạ vụ ba, và vụ mùa năm ngoái bội thu với năng suất hơn 7 tấn/ha, giá 8.000 đồng/kg, mang lại lợi nhuận 15-20 triệu đồng. Chính vì vậy, năm nay nhiều người tiếp tục đầu tư, nhưng không ngờ gặp phải trận lũ lớn.
Cùng thời điểm ruộng lúa của anh Trung bị ngập, cách đó 200 km, gia đình bà Trần Thị Hãnh, 62 tuổi, ở cồn Thanh Long (xã Quới Thiện, Vĩnh Long) phải sống tạm bợ trên ghe sau khi triều cường gây vỡ đê bao, khiến nhà cửa và một ha vườn bưởi ngập sâu hơn 1,5 m.
Bà Hãnh cho biết, cồn Thanh Long rộng khoảng 50 ha, thường xuyên bị sạt lở từ năm 2016, cuốn trôi 4 nhà dân và 11 ha vườn. Mỗi mùa mưa lũ, người dân phải thay nhau tuần tra đê đất yếu suốt đêm. Đêm định mệnh ấy, chỉ trong vòng nửa tiếng sau khi phát hiện đê còn ổn định, một đoạn đê dài 60 m đã sụp xuống sông Cổ Chiên, khiến nước tràn vào nhấn chìm 6 nhà và 15 ha vườn cây.
Căn nhà tường trị giá hàng trăm triệu đồng của bà Lê Thị Đông, 56 tuổi, giờ nằm chơ vơ sát mép sông sau nhiều đợt sạt lở. Bà cùng mẹ già 96 tuổi phải dọn vào đất liền ở nhờ người thân. Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long Trần Văn Lâu đã yêu cầu di dời toàn bộ hộ dân vào đất liền để bảo đảm an toàn.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh, hai đợt triều cường từ 7-24/10 đã gây ngập diện rộng, ảnh hưởng đến 250 ha lúa, gần 2.600 ha vườn cây ăn trái, 200 ha hoa màu và 4 ha ao nuôi thủy sản. Triều cường cũng gây sạt lở 38 đoạn đê bao với tổng chiều dài 30 km.
Tại Đồng Tháp, lũ kết hợp triều cường gây ngập tại 25/102 xã, phường. Khoảng 11 ha hoa màu và 361 ha lúa mới xuống giống bị mất trắng; gần 600 ha vườn cây ăn trái thiệt hại 30-70%. Mưa lũ và triều cường cũng gây ra ba vụ sạt lở bờ sông Tiền, tổng chiều dài 63 m, ảnh hưởng đến gần 20 hộ dân.
Ở Cần Thơ, triều cường cuối tháng 10 đạt đỉnh 2,33 m, vượt báo động 3 đến 33 cm, mức cao nhất từ đầu năm và vượt 6 cm so với kỷ lục năm 2022. Hơn 4.280 ha cây ăn trái, lúa, hoa màu tại các xã Phụng Hiệp, Ngã Bảy, Đại Thành, Phú Hữu, Đông Phước bị ngập úng. Nhiều tuyến đường, khu dân cư, công viên trung tâm thành phố ngập sâu, có nơi hơn một mét, gây xáo trộn cuộc sống của người dân. Một sự cố đau lòng đã xảy ra khi trụ đèn ở công viên tại xã Phong Điền bị hở điện do ngập nước, khiến hai em nhỏ tử vong.
Ông Phạm Đức Đoàn, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn Cần Thơ, giải thích rằng triều cường vượt mức lịch sử là do gió mùa đông bắc mạnh đẩy nước Biển Đông vào cửa sông, kết hợp với lượng nước lũ còn nhiều trong sông rạch. Thêm vào đó, việc bê tông hóa đô thị làm giảm khả năng thấm nước mưa, và nhiều tuyến đê, cống khép kín khiến nước dồn về vùng trũng. Đài dự báo sẽ còn hai đợt triều cường cao vào giữa và cuối tháng 9 âm lịch.
PGS.TS Lê Anh Tuấn, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Biến đổi khí hậu, Đại học Cần Thơ, cho rằng hiện tượng thời tiết năm nay chịu tác động của La Nina, một chu kỳ thời tiết 3-4 năm sau El Nino, đặc trưng bởi mưa bão nhiều. Cùng với biến đổi khí hậu, mưa dồn dập hơn, lượng mưa đầu vụ giảm nhưng cuối vụ tăng mạnh, có ngày đạt trên 150 mm. Vì vậy, lũ năm nay cao hơn trung bình vài năm gần đây là điều dễ hiểu. Tuy nhiên, ông Tuấn cũng nhận định rằng lũ năm nay không phải là quá cao, vẫn thấp hơn các đợt lũ lịch sử năm 2000 và 2011.
Admin
Nguồn: VnExpress
