Nhiều người dân thường dựa vào các mốc lũ lịch sử như năm 1999, 2020 để làm chuẩn mực xây dựng nhà cửa. Tuy nhiên, nếu mực nước lũ trong tương lai vượt quá các mốc này thì sao? Liệu chúng ta có tiếp tục nâng nền nhà cao hơn nữa?
Với diện tích đất hạn chế, đặc biệt là những khu vực nhà ở sát đường, việc nâng nền quá cao sẽ gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày. Chi phí tôn nền cũng là một vấn đề đáng cân nhắc, trong khi lũ lớn lại không xảy ra thường xuyên.
Thay vì cố gắng nâng nền quá cao, một giải pháp khả thi hơn là xây dựng nền nhà ở mức vừa phải, đủ để ứng phó với các trận lụt nhỏ và vừa thường xuyên xảy ra. Quan trọng hơn, cần có tư duy thiết kế nhà theo kiểu “nhà sàn” để thích ứng với lũ lụt.
Thực tế, nhà lầu (một trệt, một lầu) hiện nay có nhiều điểm tương đồng với nhà sàn ở vùng cao. Điểm khác biệt chính là phần tầng trệt của nhà lầu thường được sử dụng làm không gian sinh hoạt với nhiều đồ đạc, trang thiết bị. Khi lũ về, việc di dời đồ đạc lên cao tốn rất nhiều thời gian và công sức, chưa kể đến những thiệt hại tài sản do nước lũ gây ra bất ngờ.
Do đó, nên bố trí phần lớn không gian sinh hoạt ở trên lầu. Tầng trệt nên được tối giản, chỉ giữ lại những khu vực thiết yếu như phòng ngủ cho người lớn tuổi, bếp và nhà vệ sinh nhỏ gọn. Sử dụng vật liệu chịu nước để biến ngôi nhà thành một “nhà sàn” thực thụ, giúp tránh lũ hiệu quả.
Khi đó, mọi sinh hoạt có thể diễn ra bình thường ở trên lầu. Xe máy có thể được nâng lên cao bằng sàn nâng hoặc sử dụng bạt nilon che chắn. Việc di chuyển có thể thực hiện bằng ghe nhựa hoặc ghe bơm hơi.
Nhiều người có thể lo ngại về chi phí xây nhà lầu. Tuy nhiên, xây nhà lầu không nhất thiết phải là nhà bê tông cốt thép kiên cố, tốn kém. Hiện nay, xu hướng xây nhà tiền chế, sử dụng vật liệu nhẹ đang ngày càng phổ biến bởi giá thành rẻ hơn nhiều so với nhà bê tông cốt thép. Ngoài ra, có thể làm gác lửng hoặc gác nhỏ để tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo khả năng tránh lũ.
Đối với những ngôi nhà ba gian cũ (một tầng), nếu không thể tôn nền hoặc cải tạo, cần có các phương án bố trí đồ đạc hợp lý, đơn giản, gọn nhẹ để giảm thiểu thiệt hại khi lũ về.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và tình trạng lũ lụt ngày càng nghiêm trọng, việc xây nhà “cao cẳng” hay nhà nổi đang trở thành xu hướng để sống chung với lũ. Như ở Quảng Bình, nhiều người dân đã xây dựng nhà nổi rất hiệu quả. Huế cũng nên học hỏi và phát triển mô hình “nhà sàn” để thích ứng với lũ lụt.
Admin
Nguồn: VnExpress
