Biệt thự Chú Hỏa: Đề xuất thành bảo tàng, thư viện để bảo tồn

Thành phố Hồ Chí Minh đang tiến hành giải tỏa mặt bằng khu đất rộng 4,3 ha tại số 1 Lý Thái Tổ, phường Vườn Lài (quận 10 cũ), để bàn giao cho đơn vị tài trợ thực hiện dự án công viên và xây dựng đài tưởng niệm các nạn nhân Covid-19. Dự kiến, công trình sẽ hoàn thành trước Tết Nguyên đán.

Cụm biệt thự bỏ hoang tại khu đất số 1 Lý Thái Tổ, tháng 10/2024. Ảnh: Quỳnh Trần
Biệt thự bỏ hoang khu Lý Thái Tổ (10/2024): Hiện trạng & Tương lai. Ảnh: Internet

Khu đất này không chỉ sở hữu vị trí đắc địa, một mảng xanh rộng lớn nằm giữa ba mặt tiền đường Lý Thái Tổ, Hùng Vương và Trần Bình Trọng, đối diện ngã sáu Cộng Hòa, mà còn nổi tiếng với 7 biệt thự cổ từng thuộc về gia đình chú Hỏa, một nhân vật được mệnh danh là “vua nhà đất” Sài Gòn xưa.

Chủ tịch UBND TP HCM đã chỉ đạo Sở Quy hoạch – Kiến trúc tiến hành kiểm kê, đánh giá và phân loại các biệt thự trong khu vực. Mục đích là để xác định cơ sở bảo tồn phù hợp. Theo quy định hiện hành, biệt thự loại 3 có thể phá dỡ, loại 2 được phép sửa chữa nhưng không được làm ảnh hưởng đến kiến trúc bên ngoài, còn loại 1 bắt buộc phải bảo tồn nguyên trạng.

Khu biệt thự này được xây dựng vào khoảng năm 1950 bởi những người thuộc dòng dõi của chú Hỏa. Ban đầu, khu đất có 8 căn biệt thự riêng biệt, nhưng sau đó một căn bị hư hỏng nên chỉ còn lại 7 căn. Nơi đây từng là không gian nghỉ ngơi của gia đình chú Hỏa, và người dân thời đó thường gọi là “dinh Chú Hỏa”.

Các biệt thự này được xây dựng theo phong cách kiến trúc Pháp, nhưng có sự cách tân theo hướng hiện đại với mái bằng và mặt tiền ốp đá rửa, một loại vật liệu mới du nhập vào thời điểm đó để thay thế cho kiểu xây tường truyền thống. Mỗi biệt thự đều có mái đón, ban công, sân thượng, hiên và vườn cảnh.

Một trong 7 biệt thự ở khu đất số 1 Lý Thái Tổ, tháng 10/2024. Ảnh: Quỳnh Trần
Biệt thự xuống cấp: Góc khu đất vàng [Ảnh]. Ảnh: Internet

Năm 1975, khu đất được Bộ Ngoại giao tiếp quản và đổi tên thành Nhà khách Chính phủ. Sau một thời gian dài bị bỏ hoang, khu đất hiện đang được bàn giao lại cho TP HCM quản lý. Từ năm 1996, cụm biệt thự này đã được đưa vào danh sách 108 công trình kiến trúc cảnh quan cần được nghiên cứu bảo tồn của thành phố.

Kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn, một chuyên gia trong lĩnh vực này, cho rằng 7 biệt thự này là một cụm di sản kiến trúc có giá trị, được thiết kế bởi kiến trúc sư người Pháp Paul Veysseyre, người từng thiết kế Dinh Bảo Đại.

Ông Sơn đề xuất rằng khi khu đất được chuyển đổi thành công viên, 7 biệt thự nên được bảo tồn, trùng tu và chuyển đổi thành các công trình văn hóa như bảo tàng, thư viện hoặc nhà sinh hoạt cộng đồng.

Ông Sơn nhấn mạnh: “Nơi này có thể trở thành một không gian phục vụ cho việc trao đổi học thuật, tương tự như mô hình ‘Cà phê thứ bảy’, nơi mọi người có thể gặp gỡ và chia sẻ kiến thức.” Ông cũng cho rằng không gian này rất phù hợp với bối cảnh khu vực xung quanh có nhiều cơ sở giáo dục, bao gồm trường Đại học Sư phạm và Đại học Khoa học Tự nhiên.

Vị trí khu đất làm công viên và đài tưởng niệm. Đồ hoạ: Hoàng Khánh
Khu đất vàng: Ý tưởng công viên và đài tưởng niệm (Đồ họa). Ảnh: Internet

Tiến sĩ, kiến trúc sư Hoàng Ngọc Lan từ Viện Đô thị Thông minh và Quản lý (ISCM) thuộc Đại học Kinh tế TP HCM, cũng đồng tình với quan điểm bảo tồn cụm 7 biệt thự. Bà cho rằng việc biến khu đất thành công viên sẽ tạo ra một không gian xanh quý hiếm, kết nối ba khu vực của các quận 3, 5 và 10 (cũ). Đồng thời, việc trùng tu cụm biệt thự có thể biến nơi đây thành một không gian văn hóa – giáo dục.

Bà Lan cho biết thêm, khu vực này gắn liền với nhiều trường học và nổi tiếng với chợ hoa Hồ Thị Kỷ. Do đó, 7 biệt thự có thể được chuyển đổi thành bảo tàng, khu triển lãm về hoa, hoặc các khu vực workshop dành cho người dân.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *