Viêm gan virus là tình trạng viêm nhiễm và tổn thương nhu mô gan do các loại virus gây viêm gan gây ra. Các tác nhân này tấn công trực tiếp vào gan, làm suy giảm chức năng quan trọng của cơ quan này. Theo Thạc sĩ, Bác sĩ Phạm Khắc Khiêm, chuyên khoa Tiêu hóa – Gan mật – Tụy, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, có 5 loại virus viêm gan chính, mỗi loại có đặc điểm lây truyền và gây bệnh khác nhau.
**Virus viêm gan A (HAV)**
Viêm gan A do virus HAV gây ra, thường không dẫn đến viêm gan mãn tính và hiếm khi gây tử vong. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể xuất hiện triệu chứng nặng. HAV lây truyền chủ yếu qua đường phân – miệng, khi người khỏe mạnh tiêu thụ thức ăn hoặc nước uống bị ô nhiễm bởi phân của người bệnh. Thời gian ủ bệnh của virus này là khoảng 14-28 ngày. Các triệu chứng có thể từ nhẹ đến nặng, bao gồm sốt, mệt mỏi, chán ăn, tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, nước tiểu sẫm màu và vàng da. Người lớn thường có triệu chứng rõ ràng hơn trẻ em.
Để xác định nhiễm HAV cấp tính, cần thực hiện xét nghiệm máu (HAV IgM). Viêm gan A thường tự khỏi, do đó điều trị chủ yếu tập trung vào việc duy trì dinh dưỡng cân bằng và bù nước sau khi nôn hoặc tiêu chảy.
**Virus viêm gan B (HBV)**
HBV có thể gây ra cả viêm gan cấp tính và mãn tính, làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan. May mắn thay, bệnh này có thể phòng ngừa được bằng vaccine. HBV có khả năng tồn tại ngoài cơ thể ít nhất 7 ngày và lây truyền qua nhiều con đường, bao gồm từ mẹ sang con, qua tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể qua da bị tổn thương hoặc niêm mạc, quan hệ tình dục không an toàn, dùng chung bơm kim tiêm, dao cạo râu hoặc các vật sắc nhọn dính máu của người bệnh.
Trong giai đoạn cấp tính, phần lớn bệnh nhân không có triệu chứng rõ ràng. Một số người có thể bị vàng da, vàng mắt, nước tiểu sẫm màu, mệt mỏi, buồn nôn và đau bụng. Phương pháp điều trị viêm gan B cấp tính và mãn tính khác nhau. Trong một số trường hợp, người bệnh chỉ cần nghỉ ngơi và cung cấp đủ dinh dưỡng. Tuy nhiên, những trường hợp nặng hơn có thể cần sử dụng thuốc kháng virus.
**Virus viêm gan C (HCV)**
HCV có thể gây ra cả viêm gan cấp tính và mãn tính, lây truyền chủ yếu qua đường máu, chẳng hạn như dùng chung bơm kim tiêm, sử dụng lại các dụng cụ y tế không được tiệt trùng, quan hệ tình dục và từ mẹ sang con. Các triệu chứng có thể bao gồm sốt, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, nôn, đau bụng, vàng da, vàng mắt và nước tiểu sẫm màu. Phần lớn bệnh nhân nhiễm HCV sẽ chuyển sang giai đoạn mãn tính. Đáng lo ngại là nhiều người không có triệu chứng cho đến khi xuất hiện các biến chứng.
Bác sĩ Khiêm cho biết viêm gan C có thể điều trị khỏi bằng thuốc kháng virus tác động trực tiếp (DAA) với hiệu quả lên đến trên 95%. Hiện tại, chưa có vaccine phòng ngừa HCV, do đó, phòng ngừa lây nhiễm chủ yếu dựa vào việc giảm thiểu nguy cơ phơi nhiễm với virus.
**Virus viêm gan D (HDV)**
HDV cần sự hiện diện của virus viêm gan B (HBV) để tồn tại và nhân lên. Đồng nhiễm HBV và HDV là thể bệnh nặng nhất của viêm gan virus mãn tính, làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan. Đường lây truyền của HDV tương tự như HBV. Chẩn đoán viêm gan D dựa vào xét nghiệm phát hiện kháng thể với HDV và xét nghiệm phát hiện HDV RNA trong máu. Hiện chưa có vaccine phòng ngừa viêm gan D, tuy nhiên, tiêm vaccine viêm gan B có thể phòng tránh đồng thời cả hai loại virus này.
**Virus viêm gan E (HEV)**
HEV lây truyền qua đường phân – miệng, thường là do uống nước bị ô nhiễm. Ngoài ra, ăn thịt chưa nấu chín hoặc thịt động vật nhiễm bệnh cũng có thể dẫn đến nhiễm bệnh. Các triệu chứng thường gặp bao gồm sốt nhẹ ở giai đoạn đầu, chán ăn, buồn nôn, nôn, vàng da, đau bụng và nước tiểu sẫm màu. Phần lớn các trường hợp biểu hiện triệu chứng cấp tính và tự khỏi.
Chẩn đoán xác định viêm gan E dựa vào xét nghiệm phát hiện kháng thể HEV IgM trong máu. Không có thuốc điều trị đặc hiệu cho viêm gan E cấp tính, và phần lớn các trường hợp tự khỏi. Tuy nhiên, những trường hợp nặng, đặc biệt là phụ nữ mang thai, cần nhập viện để theo dõi và điều trị.
Để phòng ngừa viêm gan virus, Bác sĩ Khiêm khuyến cáo mọi người nên duy trì lối sống lành mạnh, tiêm các loại vaccine hiện có và chủ động khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các tổn thương gan. Việc phát hiện sớm giúp định hướng chẩn đoán nguyên nhân, điều trị kịp thời và ngăn ngừa bệnh tiến triển gây ra các biến chứng nguy hiểm.
Admin
Nguồn: VnExpress
