Ngày 7/11, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức hội nghị để đóng góp ý kiến cho dự thảo Văn kiện Đại hội XIV, trong đó giáo dục được xác định là quốc sách hàng đầu, nền tảng cho sự phát triển của đất nước. Mục tiêu là xây dựng một nền giáo dục hiện đại, công bằng và hội nhập quốc tế, chuyển đổi mạnh mẽ từ việc truyền đạt kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất của người học.
Dự thảo văn kiện nhấn mạnh việc chuẩn hóa và hiện đại hóa hệ thống giáo dục, phát triển giáo dục công lập làm trụ cột, đồng thời coi giáo dục ngoài công lập là một bộ phận quan trọng. Mở rộng hợp tác quốc tế và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong các ngành mũi nhọn, chiến lược cũng là một trong những mục tiêu được đề ra.
Phó chủ tịch Hội Doanh nhân tư nhân Việt Nam, ông Nguyễn Quang Huân, đề xuất cần rà soát và cập nhật chương trình giáo dục định kỳ, khoảng 3-5 năm một lần. Việc này nhằm bổ sung các nội dung về công nghệ mới, kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế học hành vi. Ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc chấp nhận sự khác biệt trong giáo dục để phát hiện và bồi dưỡng nhân tài từ sớm.
Ông Huân cho rằng nên có bộ sách riêng biệt dành cho học sinh giỏi hoặc học sinh ở khu vực đô thị, thay vì áp dụng một phương pháp tiếp cận đồng đều, để khuyến khích sự sáng tạo và phát triển năng lực cá nhân.
Về vấn đề du học, ông Huân đề xuất cần có một chiến lược đồng bộ, đồng thời cải thiện môi trường làm việc, mức lương và điều kiện nghiên cứu trong nước. Điều này sẽ tạo động lực cho du học sinh trở về đóng góp, từ đó hình thành một đội ngũ trí thức có bản lĩnh và trình độ quốc tế.
Ông cũng lưu ý rằng việc đào tạo nhân lực chất lượng cao không chỉ phục vụ khu vực công mà còn phải đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp và viện nghiên cứu. Nhà nước nên khuyến khích sự hợp tác giữa các trường học, doanh nghiệp và cơ sở nghiên cứu để thu hẹp khoảng cách giữa đào tạo và thực tiễn.
Để nâng cao chất lượng giáo dục, ông Huân đề xuất thực hiện các khảo sát độc lập, gắn trách nhiệm cho người đứng đầu cơ sở giáo dục và ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong các kỳ thi, kiểm tra để ngăn chặn gian lận. Phương pháp đánh giá cũng cần đổi mới theo hướng năng lực thực hành, loại bỏ việc công bố điểm thi, điểm kiểm tra của học sinh và xếp hạng kết quả học tập như hiện nay. Trong quá trình tuyển dụng, nên loại bỏ các yêu cầu về chứng chỉ, văn bằng không cần thiết, thay vào đó là phỏng vấn trực tiếp để đánh giá năng lực thực tế của ứng viên.
Ông Huân cũng kiến nghị ban hành bộ quy tắc ứng xử trong ngành giáo dục, thiết lập quỹ hỗ trợ giáo viên và học sinh ở các vùng khó khăn, đồng thời xử lý nghiêm các trường hợp dạy thêm mang tính ép buộc hoặc thương mại hóa. Theo ông, giáo dục phải dựa trên nền tảng đạo đức nghề nghiệp, xây dựng một môi trường công bằng và nhân văn.
Tiến sĩ Nguyễn Viết Chức, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội, nhấn mạnh rằng dù văn kiện có hay đến đâu, nếu không được thực hiện một cách triệt để thì sẽ không mang lại kết quả. Đổi mới giáo dục đòi hỏi sự quyết tâm và dẫn dắt từ Trung ương đến cơ sở, tạo ra một nền văn hóa học tập thực chất và một xã hội coi trọng tri thức, đặt con người vào vị trí trung tâm và là động lực của sự phát triển.
Ông Chức cho rằng đổi mới tư duy trong giáo dục phải đi đôi với cách tiếp cận văn hóa, coi văn hóa là một trụ cột song hành với kinh tế và chính trị. Giáo dục hiện đại không phải là “nhồi nhét kiến thức”, không phải học để biết nhiều, mà là học để biết cách ứng dụng, sáng tạo và thuyết phục. Trong bối cảnh thế giới thay đổi nhanh chóng, việc đào tạo con người chỉ để tiếp nhận thông tin là không đủ; nền giáo dục cần hướng tới năng lực thích nghi, tư duy mở và khả năng hợp tác.
Ông kết luận rằng, để đạt được thành công, cần có sự đồng thuận và hợp tác. Khả năng thuyết phục và tạo sự đồng thuận là yếu tố then chốt và cần được định hướng xuyên suốt trong quá trình đổi mới chương trình, phương pháp và triết lý giáo dục.
Admin
Nguồn: VnExpress
