Tại Hội nghị về bồi dưỡng các đội tuyển thi Olympic giai đoạn 2016-2025 diễn ra sáng 7/11, Cục trưởng Quản lý chất lượng, Bộ Giáo dục và Đào tạo, ông Huỳnh Văn Chương đã chia sẻ một trăn trở lớn về việc sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao sau khi đạt thành tích tại các kỳ thi Olympic quốc tế.
Theo ông Chương, mặc dù ngành giáo dục đã đạt được những thành công đáng kể trong việc phát hiện, đào tạo và bồi dưỡng học sinh giỏi, cùng với sự khen thưởng kịp thời từ chính quyền và doanh nghiệp, việc đào tạo chuyên sâu để biến nhóm học sinh này thành lực lượng lao động tinh hoa, chất lượng cao vẫn còn nhiều hạn chế.
Thống kê từ năm 2016 đến 2024 cho thấy, Việt Nam có 220 học sinh đoạt huy chương Olympic khu vực và quốc tế. Đáng chú ý, có tới 146 em (tương đương 66%) lựa chọn du học, chủ yếu tại các quốc gia như Mỹ, Singapore, Pháp, Hong Kong, Australia, Anh. Sau khi hoàn thành chương trình học, phần lớn các em ở lại nước ngoài làm việc, do chế độ đãi ngộ hấp dẫn và mong muốn được phát triển bản thân trong môi trường khoa học tiên tiến.
Ông Chương bày tỏ sự trăn trở về việc làm thế nào để những cựu thí sinh Olympic có thể đóng góp vào sự phát triển của đất nước sau khi trở thành các nhà khoa học, chuyên gia, kỹ sư. Ông nhấn mạnh rằng, việc thu hút và sử dụng nhân lực chất lượng cao là một trong những mục tiêu quan trọng được đề cập trong nhiều chính sách của Đảng và Nhà nước.
Ông đặt câu hỏi: “Không chỉ dừng ở huy chương, bằng khen, các em còn con đường rất dài 40 năm cống hiến, vậy làm thế nào để các em quay lại với đất nước?”.
Theo ông Chương, có ba nguyên nhân chính dẫn đến việc học sinh đạt giải Olympic lựa chọn du học và ở lại nước ngoài. Thứ nhất, Việt Nam chưa có cơ chế đào tạo, thu hút và bồi dưỡng đặc thù dành cho những học sinh, sinh viên tài năng. Thứ hai, cơ chế tuyển dụng, đãi ngộ và môi trường làm việc chưa thực sự hấp dẫn. Thứ ba, chưa có sự kết nối hiệu quả để huy động các em tham gia vào quá trình đổi mới và phát triển của đất nước.
Để giải quyết vấn đề này, ông Chương cho biết Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng Đề án chiến lược quốc gia về phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng và đãi ngộ nhân tài trẻ. Đề án này sẽ tạo điều kiện cho học sinh, sinh viên có năng lực đặc biệt được học vượt cấp hoặc tham gia các chương trình học kết hợp giữa trong nước và trực tuyến, trực tiếp ngắn hạn ở nước ngoài để có bằng cấp từ các trường đại học quốc tế uy tín.
Trước mắt, ông Chương đề xuất các cơ sở đào tạo trong nước xây dựng các chương trình xuất sắc để thu hút và giữ chân các học sinh đạt giải Olympic đến học tập và nghiên cứu.
Ông nhấn mạnh: “Làm sao để 6.000 em thi học sinh giỏi quốc gia thì có 50% ở trong nước, rồi tới các em đạt huy chương Olympic. Giữ chân được các em cũng góp phần đẩy chất lượng các đại học ở Việt Nam, để tăng hạng thế giới”.
Trong giai đoạn 2016-2025, học sinh Việt Nam đã đạt được những thành tích ấn tượng tại các kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế, với 112 huy chương vàng, 140 huy chương bạc, 89 huy chương đồng và 21 bằng khen ở các môn Toán, Lý, Hóa, Sinh và Tin học. Việt Nam thường xuyên nằm trong nhóm 10 quốc gia có kết quả tốt nhất, đặc biệt đội tuyển Olympic Hóa học duy trì vị trí top 5 từ năm 2020 đến nay.
Nhiều thí sinh đã đạt được những thành tích nổi bật, như Nguyễn Phương Thảo với điểm số cao nhất thế giới tại Olympic Sinh học quốc tế năm 2018, Ngô Quý Đăng và Võ Hoàng Hải giành huy chương vàng Toán học và Vật lý khi còn học lớp 10.
Từ năm 2021, ngoài tiền thưởng của Chính phủ và địa phương, học sinh đoạt huy chương đồng trở lên còn được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động, ghi nhận những đóng góp xuất sắc của các em cho nền giáo dục nước nhà.
Admin
Nguồn: VnExpress
