Tại Hội nghị Vietnam Innovation Summit – VIS 2025 diễn ra ngày 6/11, ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP HCM, cho biết thành phố đang tích cực thử nghiệm các cơ chế sandbox trong các lĩnh vực công nghệ tài chính, năng lượng xanh, logistics thông minh và trí tuệ nhân tạo. Mục tiêu là xây dựng TP HCM trở thành “phòng thí nghiệm chính sách” của Việt Nam, nơi những ý tưởng mới được kiểm nghiệm, điều chỉnh và nhân rộng.
Ông Thắng nhấn mạnh Nghị định 26 của Chính phủ đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư mạo hiểm tại Việt Nam, và TP HCM là địa phương đi đầu trong việc triển khai mô hình Quỹ đầu tư địa phương. Đây là một bước tiến quan trọng, lần đầu tiên chính quyền địa phương được chủ động huy động, quản lý và đầu tư vốn mạo hiểm vào các dự án khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và công nghệ mới. TP HCM không chỉ là một trung tâm khởi nghiệp năng động mà còn là nơi thử nghiệm các cơ chế tài chính đột phá, khuyến khích sự tham gia của các thành phần kinh tế tư nhân, viện nghiên cứu, doanh nghiệp và quỹ đầu tư vào quá trình phát triển công nghệ.
Theo định hướng phát triển giai đoạn 2025-2035 và tầm nhìn đến năm 2045, TP HCM xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là những trụ cột then chốt của mô hình tăng trưởng mới, song hành cùng kinh tế số và kinh tế xanh. Điều này thể hiện rõ quyết tâm của lãnh đạo thành phố trong việc chuyển đổi từ mô hình tăng trưởng theo chiều rộng sang phát triển dựa trên tri thức và đổi mới sáng tạo.
Tháng trước, Ban Chỉ đạo Trung ương về thực hiện Nghị quyết 57 đã giao cho TP HCM nhiệm vụ trở thành một trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tầm cỡ quốc tế vào năm 2030. Để đạt được mục tiêu này, thành phố sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo dựng chính sách thuận lợi cho đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, phát triển cơ sở hạ tầng cho nghiên cứu, ươm tạo và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế, thu hút nhân tài, vốn và công nghệ, cũng như lan tỏa văn hóa đổi mới sáng tạo sang nhiều lĩnh vực khác.
Hiện tại, TP HCM đã có một số cơ sở vật chất và nguồn lực quan trọng cho đổi mới sáng tạo, bao gồm Đại học Quốc gia TP HCM, Khu Công nghệ cao và Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TP HCM (Sihub). Ông Thắng cho biết những địa điểm này sẽ được đầu tư mạnh mẽ hơn nữa, đồng thời mở rộng các hình thức hợp tác công tư (PPP) để nhà nước và doanh nghiệp cùng phát triển các trung tâm đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố.
Ông Huỳnh Công Thắng, Chủ tịch kiêm CEO InnoLab Asia, nhấn mạnh rằng quá trình đổi mới sáng tạo tại TP HCM và các địa phương khác cần đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau. Cần xây dựng những “cây cầu” kết nối các công ty khởi nghiệp với doanh nghiệp lớn, các trường đại học với ngành công nghiệp, chính sách với thị trường, và quan trọng hơn là kết nối Việt Nam với các quốc gia khác trên toàn cầu.
**”Chiếc cầu bán dẫn”**
Các chuyên gia đã đưa ra nhiều đề xuất cụ thể, đặc biệt trong lĩnh vực bán dẫn, để phù hợp với điều kiện và môi trường đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Ông Kent Matla, Chủ tịch Australian Innovation Management Institute (AIMI), nhận định Việt Nam đang nổi lên như một “cổng sáng tạo” đầy tiềm năng ở châu Á.
Ông Matla cho rằng vị trí chiến lược của Việt Nam, nằm giữa khu vực ASEAN đang tăng trưởng và hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu, giúp Việt Nam phát huy tối đa tiềm năng của mình. Các chỉ số phát triển của Việt Nam đang được cải thiện đáng kể, đặc biệt khi nhiều quốc gia hợp tác để phát triển các lĩnh vực công nghệ cao như bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.
Theo Chủ tịch AIMI, bán dẫn có thể là “chiếc cầu” đưa kinh tế Việt Nam lên một tầm cao mới trong chuỗi giá trị. Nhiều tập đoàn lớn trên thế giới như Intel, Samsung và Micron đang xây dựng năng lực sản xuất tại Việt Nam. Các doanh nghiệp trong nước như FPT và Viettel cũng đang dần tiến lên các tầng cao hơn của chuỗi giá trị, thậm chí có thể hướng đến việc xây dựng các xưởng đúc chip (foundry).
“Điều này cho thấy Việt Nam không chỉ tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu bằng sức mạnh lao động mà còn đóng góp vào bộ não của ngành công nghiệp toàn cầu,” ông nhấn mạnh. Việt Nam có thể đóng vai trò trung tâm của “hành lang chip”, kết nối năng lực lắp ráp, đóng gói với thiết kế và hậu cần từ Singapore, Malaysia, Thái Lan, tạo nên một “ngăn xếp chip ASEAN” gắn liền với chuỗi cung ứng toàn cầu.
Bà Đỗ Thị Thu Hương, Giám đốc quan hệ chính phủ của Intel Việt Nam, cho rằng đào tạo nhân lực là yếu tố quan trọng nhất đối với sự phát triển của ngành bán dẫn. Các công ty lớn như Intel có thể cung cấp thông tin về kỹ năng và kiến thức cần thiết cho ngành, trong khi chính phủ có vai trò định hướng chiến lược và giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan.
Bà Hương cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác với các doanh nghiệp địa phương. Intel Việt Nam hiện có khoảng 600 nhà cung cấp địa phương, và Intel hỗ trợ họ mở rộng kinh doanh, cung cấp dịch vụ không chỉ cho Intel mà còn cho các công ty khác trong ngành. Đổi lại, các nhà cung cấp địa phương giúp Intel Việt Nam giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp quốc tế.
Ông Peter Mok, CEO Trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp thanh niên Qianhai Thâm Quyến – Hong Kong, nhấn mạnh vai trò thúc đẩy của chính phủ, đặc biệt là việc xây dựng niềm tin. Chính phủ nên đóng vai trò lãnh đạo, nhưng không nên quyết định mọi thứ, mà thay vào đó, cần tạo ra một môi trường và cơ sở hạ tầng thuận lợi cho các nhà đầu tư, startup và viện nghiên cứu tham gia.
Ông Mok cho rằng chính phủ nên khởi xướng các hoạt động đổi mới sáng tạo, nhưng đồng thời phải thu hút đầu tư và sự tham gia của khu vực tư nhân. Chính phủ cần đầu tư mạnh mẽ vào các trường đại học, viện nghiên cứu và các dự án nghiên cứu dài hạn hoặc nghiên cứu chuyển giao trong vòng 3-5 năm.
Admin
Nguồn: VnExpress
