Bộ trưởng Quốc phòng Thụy Điển, ông Pal Johnson, vừa thông báo ngày 6/11 rằng các nỗ lực tìm kiếm nguồn tài chính cho thương vụ xuất khẩu máy bay chiến đấu Gripen sang Ukraine đang có những tiến triển tích cực. Ông nhấn mạnh hai nước đang “phối hợp rất chặt chẽ” trong vấn đề này.
Theo ông Johnson, thỏa thuận cơ bản vẫn là Ukraine sẽ tự chi trả cho các máy bay này sau khi xung đột kết thúc. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng có những phương án khác đang được xem xét.
Bộ trưởng Johnson cho biết Thụy Điển có thể xem xét các giải pháp như tín dụng xuất khẩu, sử dụng tài sản Nga bị đóng băng, hoặc trích từ khuôn khổ viện trợ của Thụy Điển dành cho Ukraine, bao gồm khoản 40 tỷ krona (tương đương khoảng 4,18 tỷ USD) vào cả năm 2026 và 2027. Mặc dù chưa rõ liệu đây có phải là một gói viện trợ toàn diện hay không, hãng thông tấn Reuters nhận định có khả năng đây sẽ là một phần của gói hỗ trợ.
Ông Johnson cho biết thêm, Thụy Điển đã trình bày thỏa thuận tiềm năng về máy bay chiến đấu Gripen với “Liên minh Thiện chí”, một nhóm các quốc gia cam kết tăng cường hỗ trợ cho Ukraine. Một số thành viên của liên minh này có thể sẽ cung cấp hỗ trợ tài chính. Ông nhấn mạnh rằng các quốc gia sản xuất linh kiện cho máy bay Gripen sẽ có thêm động lực để tài trợ cho thương vụ này. Cần lưu ý rằng, máy bay Gripen sử dụng động cơ do tập đoàn General Electric của Mỹ sản xuất, cùng với nhiều linh kiện khác được sản xuất tại Anh.
Ngoài ra, Thụy Điển đang thúc đẩy các cuộc đàm phán với các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) để sử dụng khoảng 230 triệu USD từ tài sản Nga bị đóng băng để tài trợ cho các hoạt động quân sự của Ukraine, theo lời ông Johnson.
Trước đó, vào tháng 10, Thụy Điển và Ukraine đã ký một thỏa thuận hợp tác lâu dài về phòng không, trong đó có khả năng Stockholm sẽ xuất khẩu từ 100 đến 150 máy bay chiến đấu Gripen cho Kiev.
Giá trị ước tính của thỏa thuận tiềm năng này vẫn chưa được công bố. Tuy nhiên, tập đoàn Saab gần đây đã bán 4 máy bay chiến đấu Gripen cho Thái Lan trong một đơn hàng trị giá khoảng 563 triệu USD, cho thấy mỗi máy bay, kèm theo thiết bị và dịch vụ liên quan, có giá hơn 140 triệu USD. Mức giá này đã làm dấy lên những hoài nghi về khả năng chi trả của Ukraine, đặc biệt khi nền kinh tế nước này đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ xung đột.
Thủ tướng Thụy Điển, ông Ulf Kristersson, vào tháng 10 cũng đã đánh giá thỏa thuận tiềm năng về máy bay chiến đấu Gripen với Ukraine là “rất thực tế”, nhưng thừa nhận rằng “vẫn còn nhiều việc phải làm” và có khả năng sẽ mất tới 3 năm để chuyển giao lô hàng đầu tiên.
JAS 39 Gripen là một máy bay chiến đấu hạng nhẹ, một động cơ, được phát triển bởi tập đoàn Saab và đưa vào biên chế của không quân Thụy Điển từ năm 1996. Tổng cộng đã có khoảng 300 chiếc được xuất xưởng, phục vụ trong lực lượng vũ trang của 7 quốc gia trên thế giới. Các nhà quan sát nhận định rằng dòng máy bay Gripen có một số ưu điểm so với F-16 đang có trong biên chế của Ukraine, bao gồm việc không đòi hỏi số lượng lớn binh sĩ được đào tạo chuyên sâu và cơ sở hạ tầng mặt đất hỗ trợ trong quá trình bảo dưỡng và vận hành.
Admin
Nguồn: VnExpress
