**Chế tài mới về cưỡng ép học tập và bỏ bê giáo dục con cái: Phân tích từ luật sư**
Nghị định 282/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 15/12, đã bổ sung các quy định về xử phạt hành chính đối với hành vi bạo lực gia đình liên quan đến việc học tập của con cái và trách nhiệm giáo dục của cha mẹ. Đáng chú ý, việc cưỡng ép thành viên gia đình học tập quá sức có thể bị phạt tiền từ 5 đến 10 triệu đồng, kèm theo yêu cầu xin lỗi công khai nếu người bị bạo lực yêu cầu.
Luật sư Đinh Thu Hiền, Phó giám đốc trung tâm tư vấn, Công ty Luật TNHH Khoa Tín, nhận định đây là một bước tiến quan trọng, thể hiện sự mở rộng về nhận thức pháp lý đối với quyền trẻ em và các thành viên gia đình. Quy định này phù hợp với chủ trương hạn chế dạy thêm, học thêm tràn lan, tạo điều kiện cho trẻ em có thời gian vui chơi và phát triển toàn diện. Sự ra đời của quy định này cho thấy sự quan tâm đặc biệt đến vấn đề học tập của trẻ em, đặc biệt khi có nhiều trường hợp cha mẹ tạo áp lực quá lớn cho con cái về thành tích.
Tuy nhiên, luật sư Hiền cũng chỉ ra những thách thức trong việc áp dụng quy định này vào thực tế. Các khái niệm như “cưỡng ép” và “quá sức” cần được làm rõ và có tiêu chí đánh giá cụ thể. Cưỡng ép được hiểu là hành vi cố ý ép buộc người khác làm theo ý mình. Còn “học quá sức”, mặc dù được đề cập trong Luật Phòng chống bạo lực gia đình 2022 và Nghị định 282, vẫn chưa có hướng dẫn chi tiết.
Theo luật sư, “cưỡng ép học tập quá sức” có thể được hiểu là hành vi cố ý gây tổn hại về thể chất, tinh thần cho thành viên gia đình, vượt quá sức chịu đựng thông thường và gây ra hậu quả tiêu cực. Để có căn cứ xử phạt, cần thu thập đầy đủ bằng chứng, ví dụ như lịch học dày đặc, bài kiểm tra liên tục gây áp lực tâm lý, mệt mỏi, hoặc rối loạn tâm lý. Các bằng chứng có thể bao gồm video ghi lại hành vi, kết quả khám sức khỏe, lời khai của người bị hại và nhân chứng.
Luật sư Hiền đề xuất cần có tiêu chí đánh giá và hướng dẫn cụ thể về hành vi này, cũng như quy trình xử lý phù hợp với phong tục, tập quán của Việt Nam.
**Xử phạt hành vi “không giáo dục con”: Cần hiểu đúng**
Nghị định 282 cũng lần đầu tiên quy định về việc xử phạt hành chính đối với hành vi “không giáo dục thành viên gia đình là trẻ em”, với mức phạt từ 10 đến 20 triệu đồng. Luật sư Hiền cho biết, khái niệm này chưa được giải thích trực tiếp trong văn bản pháp luật.
Tuy nhiên, dựa trên Điều 98 và 99 của Luật Trẻ em, có thể hiểu “không giáo dục con” là việc cha mẹ không thực hiện đầy đủ trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng, quản lý, giáo dục trẻ em, không tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển toàn diện của trẻ, hoặc không bảo đảm quyền học tập của trẻ. Nếu cha mẹ cố ý không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các nghĩa vụ này, có thể bị xử phạt vi phạm hành chính.
Luật sư Hiền nhấn mạnh, quy định mới này không nhằm phạt việc dạy con một cách phù hợp, mà nhằm vào hành vi lạm dụng, áp đặt hoặc thờ ơ đến mức gây tổn hại thể chất, tinh thần và quyền được phát triển của trẻ.
Những quy định mới này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao nhận thức về quyền trẻ em và trách nhiệm của các thành viên trong gia đình, đồng thời thúc đẩy một môi trường giáo dục lành mạnh và toàn diện cho trẻ em Việt Nam.
Admin
Nguồn: VnExpress
