Hội nghị Lão khoa toàn quốc lần thứ 6, diễn ra ngày 7-8/11, đã trở thành diễn đàn để các bác sĩ, chuyên gia và nhà quản lý y tế cùng nhau thảo luận về các chính sách, phương pháp chăm sóc và điều trị tối ưu cho người cao tuổi, đặc biệt trong bối cảnh già hóa dân số đang diễn ra nhanh chóng.
Theo thông tin từ Bệnh viện Lão khoa Trung ương, Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số từ năm 2011 và hiện nằm trong top 10 quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới. Năm 2021, nước ta ghi nhận 12,5 triệu người cao tuổi, chiếm 12,8% tổng dân số và con số này tiếp tục tăng lên. Dự kiến đến năm 2038, Việt Nam sẽ chuyển sang giai đoạn dân số già, với tỷ lệ người cao tuổi vượt quá 20% tổng dân số.
PGS.TS Nguyễn Trung Anh, Giám đốc Bệnh viện Lão khoa Trung ương, nhấn mạnh sự cấp thiết của việc tăng cường hệ thống chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, phù hợp với xu hướng già hóa dân số toàn cầu. Điều này đòi hỏi sự điều chỉnh và thích ứng từ hệ thống an sinh xã hội và chăm sóc sức khỏe để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về chăm sóc sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người cao tuổi. Các chuyên gia cho rằng cần chú trọng vào việc đẩy mạnh chăm sóc tại bệnh viện, chăm sóc dự phòng, cung cấp thuốc và phát triển các dịch vụ y học lão khoa.
Người cao tuổi thường đối mặt với nhiều vấn đề sức khỏe như rối loạn chức năng cơ quan, đa bệnh lý, suy giảm nhận thức, sử dụng nhiều loại thuốc, suy dinh dưỡng, sức chịu đựng kém và hạn chế trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Đặc biệt, sarcopenia, tình trạng mất dần khối lượng và sức mạnh cơ do quá trình lão hóa tự nhiên, có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh và tăng chi phí chăm sóc y tế.
Một nghiên cứu của Bệnh viện Lão khoa Trung ương được công bố tại hội thảo cho thấy tỷ lệ hiện mắc sarcopenia tại Việt Nam, một quốc gia đang trải qua quá trình già hóa nhanh chóng, ước tính là 14-32% ở người từ 50 tuổi trở lên sống trong cộng đồng, và 39-55% ở bệnh nhân nội trú và ngoại trú. Đa số bệnh nhân lớn tuổi, ít vận động thể lực và có cân nặng thấp. Các yếu tố khác bao gồm sống ở nông thôn, suy dinh dưỡng, suy yếu và trình độ học vấn thấp.
Các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của khối lượng cơ đối với sức khỏe của người lớn tuổi. Mất cơ có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể, hệ miễn dịch và khả năng phục hồi sau bệnh tật. Tuổi càng cao, khối cơ và chức năng hệ miễn dịch càng suy giảm, khiến người lớn tuổi dễ mắc bệnh hơn, ảnh hưởng đến chức năng nhận thức, khả năng tự chủ, tâm trạng và sức mạnh cơ bắp.
Tình trạng mất cơ có thể bắt đầu từ tuổi 40, và trong khoảng thời gian từ 40 đến 80 tuổi, một người trưởng thành có thể mất đến 40% khối cơ. Mất cơ do tuổi tác gây ra nhiều tác động tiêu cực, bao gồm tăng nguy cơ té ngã, viêm phổi, suy giảm hệ miễn dịch, giảm sức cầm nắm, vận động kém và chậm hồi phục khi mắc bệnh, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tổng thể, sức đề kháng, chất lượng sống và khả năng độc lập của người cao tuổi.
Nếu không được điều trị, sarcopenia có thể dẫn đến sa sút trí tuệ từ nhẹ đến nặng, liên quan đến các cơ chế hành vi và sinh học chung, bao gồm giảm hoạt động thể lực, viêm mạn tính, rối loạn chức năng ty thể và mất cân bằng nội tiết tố. Nó cũng có thể gây ra hội chứng dễ bị tổn thương, suy yếu thể chất, suy yếu đa cơ quan và thậm chí tăng nguy cơ tử vong.
Nhiều người lớn tuổi không nhận ra các dấu hiệu mất cơ và cho rằng đó là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa. Tuy nhiên, các chuyên gia cơ xương khớp và lão khoa khẳng định rằng việc suy giảm sức khỏe khối cơ và miễn dịch ở người trưởng thành có thể được dự phòng và cải thiện thông qua chế độ dinh dưỡng và tập luyện hàng ngày.
Duy trì chế độ ăn uống cân bằng, đáp ứng đủ lượng chất dinh dưỡng, đặc biệt là protein và vitamin D, vận động cơ hợp lý và tránh nguy cơ té ngã có thể làm chậm hoặc đảo ngược quá trình mất cơ.
Để đối phó với tình hình này, các chuyên gia đề xuất nâng cao năng lực của hệ thống y tế trong việc chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi bằng cách thành lập các khoa lão tại các bệnh viện, tổ chức phòng khám lão khoa tại khoa khám bệnh và đào tạo người chăm sóc. Cùng với đó là xây dựng kế hoạch quản lý ca bệnh và hỗ trợ tại nhà.
Bên cạnh đó, cần phát triển hệ thống nhà dưỡng lão, đa dạng hóa các dịch vụ hỗ trợ người cao tuổi tại nhà như cung cấp bữa ăn, tư vấn sức khỏe, cấp dụng cụ hỗ trợ, câu lạc bộ vui chơi, giải trí và đẩy mạnh phát triển bảo hiểm xã hội cho người lao động, đặc biệt là bảo hiểm xã hội tự nguyện, như một biện pháp “lo cho tuổi già ngay từ khi còn trẻ”.
Admin
Nguồn: VnExpress
