Người Đức tự hào về nền văn hóa bánh mì phong phú của mình, xem đó là “linh hồn nuôi dưỡng” bản sắc dân tộc. Sự đa dạng của bánh mì Đức vượt trội so với nhiều quốc gia khác, với hơn 3.200 loại bánh được chính thức công nhận, theo Sổ đăng ký bánh mì của Viện Bánh mì Đức. Niềm tự hào này còn được UNESCO công nhận khi đưa văn hóa bánh mì Đức vào Danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể từ năm 2015.
Trong tiếng Đức, tầm quan trọng của bánh mì còn thể hiện qua thành ngữ “Broterwerb,” nghĩa đen là “kiếm miếng bánh mì,” dùng để chỉ công việc và sự mưu sinh. Bánh mì hiện diện trong mọi bữa ăn của người Đức, từ bữa sáng đến bữa tối, trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Thậm chí, người Đức còn có câu “Bán chạy như bánh mì cắt lát” để mô tả những mặt hàng được ưa chuộng.
Sự yêu mến bánh mì còn lan tỏa đến cả lĩnh vực giải trí. Bernd, một ổ bánh mì biết nói, là nhân vật truyền hình được trẻ em Đức yêu thích. Bộ phim hài “Bernd das Brot” với nhân vật chính là Bernd đã được phát sóng trên kênh thiếu nhi KI.KA từ năm 2000. Năm 2018, hệ thống bưu điện Đức còn phát hành tem in khẩu hiệu “Văn hóa bánh mì Đức” để tôn vinh giá trị truyền thống này.
Vậy điều gì đã tạo nên tình yêu đặc biệt của người Đức dành cho bánh mì? Một trong những lý do chính là lịch sử phân tán của nước Đức cho đến thế kỷ XIX. Trước đó, lãnh thổ Đức bao gồm hàng trăm công quốc và vương quốc nhỏ, mỗi nơi có văn hóa, ngôn ngữ và loại bánh mì riêng. Các thành phố thương mại thịnh vượng thời Trung cổ cũng góp phần vào sự đa dạng này, khi cạnh tranh thu hút dân nhập cư và thương nhân bằng những loại bánh nướng hấp dẫn.
Khác với miền Nam nước Pháp hay Italy, nước Đức thiếu ánh nắng mặt trời, không thuận lợi cho việc trồng lúa mì. Thay vào đó, các loại ngũ cốc như lúa mạch đen và spelt phát triển tốt hơn, tạo nên những loại bánh đặc trưng vẫn được ưa chuộng đến ngày nay. Bánh mì làm từ lúa mì chủ yếu phổ biến ở các thành phố miền Nam như Munich và Stuttgart.
Nhu cầu chống chọi với thời tiết lạnh và mưa nhiều cũng là một động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển của văn hóa bánh mì Đức. Từ nông dân, thương nhân đến giới quý tộc, ai cũng cần những ổ bánh mì no bụng và giàu dinh dưỡng. Do đó, bánh mì chua (sourdough) làm từ bột lúa mạch đen, spelt và lúa mì, kết hợp với nhiều loại hạt ngũ cốc, vẫn là lựa chọn hàng đầu của người Đức.
Bánh mì Đức thường nặng, đặc và chắc, mang lại cảm giác no bụng hơn so với các loại bánh mì mềm xốp của Ý như focaccia hay ciabatta. Ngày nay, trong khi nhiều quốc gia khác ưa chuộng taco hay burger cho bữa trưa, người Đức vẫn trung thành với các tiệm bánh truyền thống, nơi luôn có món “belegte Brötchen” – bánh mì kẹp với nhiều loại nhân khác nhau.
Sự đa dạng của bánh mì Đức có thể khiến du khách mới đến choáng ngợp: bánh mì nông dân, bánh mì trộn, bánh nướng lò đá, bánh hạt hướng dương, bánh bí ngô, bánh năm loại hạt… Tất cả đều mang hương vị thơm ngon đặc trưng. Hầu hết các tiệm bánh còn có khu chế biến bánh kẹo riêng, gọi là Konditor, với nhiều loại bánh ngọt và bánh kem hấp dẫn, phục vụ những thực khách hảo ngọt.
Người Đức đã làm bánh mì nguyên cám bổ dưỡng từ rất lâu trước khi trào lưu “thực phẩm hữu cơ” trở nên phổ biến trên thế giới. Mặc dù một số chuỗi siêu thị đã bắt đầu tự nướng bánh ngay tại cửa hàng, phần lớn người dân vẫn trung thành với các tiệm bánh nhỏ ở góc phố. Thực tế, hầu hết các siêu thị ở Đức đều có tiệm bánh riêng nằm ngay bên trong.
Nghề làm bánh ở Đức được coi là một nghề thủ công danh giá, đòi hỏi sự đào tạo bài bản và sáng tạo, điều mà không phải quốc gia nào cũng có. Đức có các tiêu chuẩn riêng về chất lượng và kích cỡ bánh mì, và Viện Bánh mì Đức hàng năm đều công bố “Bánh mì của năm.” Năm 2025, danh hiệu này thuộc về Nussbrot – bánh mì hạt.
Mặc dù bánh mì vẫn là trụ cột trong bữa ăn và văn hóa Đức, một số tiệm bánh lớn đang gặp khó khăn trong việc tuyển thợ làm bánh do ngày càng ít người trẻ muốn theo đuổi nghề vất vả này.
Dưới đây là một số loại bánh mì Đức đáng để thử:
* **Brötchen (bánh mì cuộn nhỏ, tròn):** Loại bánh mì trắng cơ bản nhất, có nhiều tên gọi khác nhau tùy theo vùng như Semmeln, Wecken, Schrippen hay Rundstück.
* **Milchbrötchen (bánh mì sữa):** Biến thể mềm mịn hơn, làm từ bột trắng trộn sữa, đôi khi có nho khô hoặc vụn chocolate, là món ăn sáng yêu thích của trẻ em.
* **Hörnchen:** Bánh sừng bò phiên bản Đức, béo hơn nhờ nhiều bơ, thường được ăn kèm mứt trái cây hoặc chocolate.
* **Vollkornbrot (bánh mì nguyên cám):** Bánh mì nâu đậm, bổ dưỡng, thường được ăn với phô mai hoặc thịt nguội vào bữa tối. Loại bánh này được pháp luật bảo vệ, quy định bột làm Vollkornbrot phải chứa ít nhất 90% ngũ cốc nguyên cám.
* **Pumpernickel:** Bánh mì đen đặc ruột, làm từ 100% lúa mạch đen, có nguồn gốc từ miền bắc nước Đức, thường được dùng làm món khai vị với dưa chuột hoặc cá.
* **Roggenbrot (bánh mì lúa mạch đen):** Bao gồm mọi loại bánh mì làm từ lúa mạch đen ngoài Pumpernickel, có độ đặc, màu sắc và hương vị khác nhau tùy theo vùng.
* **Katenbrot:** Bánh mì nguyên cám nâu sẫm, thô và chắc, thường được ăn cùng phô mai và thịt nguội vào bữa tối.
* **Sonnenblumenbrot (bánh mì hạt hướng dương):** Bánh có vị ngọt nhẹ, rắc nhiều hạt hướng dương, thích hợp cho bữa sáng, thường ăn kèm phô mai kem, mứt trái cây.
* **Dreikornbrot/Fünfkornbrot (bánh mì ba/năm hạt):** Bánh mì nguyên cám bổ dưỡng, làm từ hỗn hợp lúa mì, lúa mạch đen, lúa mạch, yến mạch và ngô, có thể dùng cho bữa sáng, trưa hoặc tối, đặc biệt ngon khi ăn kèm súp nóng.
* **Brezel (bánh xoắn – pretzel):** Món ăn biểu tượng của miền nam nước Đức, đôi khi được rắc muối hạt, thường được phết bơ béo ngậy và ăn kèm với bia trong các vườn bia Munich.
Ngày nay, du khách có thể tìm thấy tiệm bánh Đức ở khắp nơi trên thế giới, từ Goa (Ấn Độ), Dublin (Ireland) đến New York (Mỹ). Theo các chuyên gia ẩm thực của CNN, để trải nghiệm “phong cách Đức”, du khách hãy thử một lát bánh mì chua nóng hổi, phết bơ và phô mai Đức béo ngậy, để cảm nhận vì sao bánh mì Đức thực sự ngon nhất thế giới.
Admin
Nguồn: VnExpress
