Tham vọng biển xanh: Tàu sân bay giúp Trung Quốc vươn mình

Ngày 5/11 vừa qua, tàu sân bay Phúc Kiến đã chính thức được biên chế cho Hải quân Trung Quốc trong một buổi lễ long trọng tại căn cứ Tam Á, tỉnh Hải Nam. Chủ tịch Tập Cận Bình đã đích thân tham dự buổi lễ, thị sát con tàu và gặp gỡ các phi công, kỹ thuật viên.

Sự kiện này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc, đặc biệt là lực lượng hải quân. Phúc Kiến là tàu sân bay đầu tiên do Trung Quốc tự thiết kế và chế tạo hoàn toàn, đồng thời được trang bị hệ thống máy phóng điện từ (EMALS) tiên tiến.

Tàu sân bay Phúc Kiến tại lễ biên chế ở Hải Nam, Trung Quốc hôm 5/11. Ảnh: AP
Tàu sân bay Phúc Kiến chính thức biên chế tại Hải Nam (Ảnh AP). Ảnh: Internet

Việc trang bị EMALS biến Trung Quốc trở thành quốc gia thứ hai trên thế giới, sau Mỹ, sở hữu tàu sân bay sử dụng công nghệ hiện đại này. Hệ thống EMALS cho phép tàu Phúc Kiến phóng được nhiều loại máy bay với tải trọng lớn hơn, mở rộng khả năng tác chiến.

Theo Bộ Quốc phòng Trung Quốc, việc trang bị EMALS cho tàu Phúc Kiến là một chỉ thị trực tiếp từ Chủ tịch Tập Cận Bình, thể hiện quyết tâm hiện đại hóa quân đội, giúp Trung Quốc có thể cạnh tranh với các cường quốc phương Tây, đặc biệt trên biển.

EMALS hoạt động bằng cách sử dụng dòng điện để tạo ra từ trường mạnh, đẩy móc kéo gắn với máy bay di chuyển trên đường băng. Hệ thống này không chỉ cho phép máy bay mang nhiều vũ khí và nhiên liệu hơn mà còn có thiết kế đơn giản, giúp giảm thời gian tái khởi động và tăng tần suất cất cánh. Tàu sân bay sử dụng EMALS có thể phóng được nhiều loại phương tiện khác nhau, từ máy bay cảnh báo sớm cỡ lớn đến máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ.

Trong các cuộc thử nghiệm trên biển, tàu sân bay Phúc Kiến đã thể hiện khả năng vận hành các loại máy bay như máy bay cảnh báo sớm KJ-600, tiêm kích tàng hình J-35 và biến thể J-15T được phát triển riêng cho hệ thống CATOBAR. Cả ba mẫu máy bay này đều xuất hiện trên sàn đáp của tàu trong lễ biên chế.

Đáng chú ý, Trung Quốc là quốc gia đầu tiên trên thế giới phóng thành công chiến đấu cơ tàng hình từ EMALS trên tàu sân bay, vượt qua cả Mỹ. Hải quân Mỹ đã biên chế và triển khai tiêm kích tàng hình F-35C từ các tàu sân bay lớp Nimitz, nhưng chưa thực hiện được điều này trên tàu USS Gerald R. Ford.

Lễ biên chế tàu sân bay Phúc Kiến
Hải Nam: Trung Quốc biên chế tàu sân bay Phúc Kiến (video CCTV). Ảnh: Internet

Với lượng giãn nước 80.000 tấn, Phúc Kiến hiện là chiến hạm lớn nhất ở châu Á. Giới quan sát nhận định rằng tàu sân bay này sẽ giúp hải quân Trung Quốc nâng cao năng lực tác chiến ở “biển xanh”, thuật ngữ dùng để chỉ các vùng đại dương xa bờ.

Hệ thống EMALS cho phép các máy bay J-15T cất cánh với tải trọng vũ khí và nhiên liệu tối đa, mở rộng tầm hoạt động và khả năng tấn công. Điều này khắc phục điểm yếu của các tàu sân bay Liêu Ninh và Sơn Đông, vốn bị hạn chế về tải trọng cất cánh của phi đội J-15.

Tương quan sức mạnh tàu sân bay Mỹ và Trung Quốc. Bấm vào ảnh để xem đầy đủ
So sánh sức mạnh: Tàu sân bay Mỹ và Trung Quốc. Ảnh: Internet

Ngoài ra, Phúc Kiến cũng cho phép Trung Quốc lần đầu tiên triển khai máy bay cảnh báo sớm và tác chiến điện tử trên hạm, điều mà các tàu sân bay Mỹ đã thực hiện từ lâu. Những loại máy bay này sẽ tăng cường khả năng quan sát và nắm bắt chiến trường, cải thiện khả năng phòng thủ hạm đội và yểm trợ tiến công.

Dàn máy bay trên tàu sân bay Phúc Kiến hồi tháng 3. Ảnh: AP
Tàu sân bay Phúc Kiến: Dàn máy bay trên boong (Ảnh AP). Ảnh: Internet

Tuy nhiên, các chuyên gia phương Tây cũng chỉ ra rằng Phúc Kiến vẫn còn một số hạn chế. Tàu vẫn sử dụng động cơ tua-bin hơi nước và máy phát diesel, thay vì động cơ hạt nhân như tàu sân bay Mỹ, điều này hạn chế tầm hoạt động và đòi hỏi tiếp dầu thường xuyên khi làm nhiệm vụ dài ngày.

Một số hình ảnh cho thấy Phúc Kiến có ba hệ thống EMALS, nhưng hai trong số đó có thể không hoạt động khi máy bay hạ cánh, làm hạn chế tần suất triển khai và thu hồi máy bay. Về số lượng, Mỹ vẫn chiếm ưu thế với 11 siêu tàu sân bay trong biên chế, cùng với 9 tàu đổ bộ tấn công có khả năng triển khai tiêm kích tàng hình F-35B, trong khi Trung Quốc chưa sở hữu loại máy bay này.

Mặc dù còn thiếu kinh nghiệm vận hành tàu sân bay, Trung Quốc đang không ngừng nỗ lực để phát triển năng lực của mình. Tàu sân bay Phúc Kiến sẽ đóng vai trò quan trọng trong quá trình này, vừa là vũ khí chiến đấu, vừa là phương tiện thử nghiệm để hải quân Trung Quốc hoàn thiện chiến thuật.

Hiện tại, Trung Quốc dường như đã bắt đầu chế tạo tàu sân bay thứ tư, thuộc lớp Type-004, dự kiến có năng lực vượt trội hơn Phúc Kiến và được trang bị động cơ hạt nhân.

Việc biên chế tàu sân bay Phúc Kiến được xem là một bước tiến quan trọng đối với lực lượng tàu sân bay Trung Quốc và kế hoạch hiện đại hóa hải quân nói chung. Sự chú trọng của Bắc Kinh vào công nghệ EMALS có thể gây tác động đến quá trình phát triển tàu sân bay trên toàn cầu, bao gồm cả Mỹ.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *