Theo Tiến sĩ Nguyễn Thị Hạnh Tiên từ Đại học Phenikaa, phân loại rác tại nguồn đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng nền kinh tế tuần hoàn, giảm áp lực lên các bãi chôn lấp, thúc đẩy tái chế và tiết kiệm tài nguyên. Bà Tiên chia sẻ thông tin này bên lề diễn đàn Thực hiện kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam, diễn ra vào ngày 10/11. Bà hiện là chủ nhiệm đề tài nghiên cứu về thu hồi chất thải, hướng tới xây dựng xã hội tuần hoàn tại thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên, trong giai đoạn 2021-2024.
Luật Bảo vệ Môi trường năm 2020 đã quy định, từ ngày 1/1 năm nay, các hộ gia đình trên toàn quốc phải thực hiện phân loại rác thành ba nhóm chính: chất thải có khả năng tái chế, chất thải thực phẩm và chất thải sinh hoạt khác.
Thực tế cho thấy, trong cơ cấu rác sinh hoạt đô thị, chất thải nhựa và thực phẩm chiếm phần lớn. Kết quả khảo sát của nhóm nghiên cứu Đại học Phenikaa tại bãi rác Thọ Vức, thành phố Tuy Hòa, cho thấy rác thực phẩm chiếm tới 55%, trong khi túi nilon, nhựa LPDE, giấy và bìa chiếm 26%. Với tỷ lệ này, việc áp dụng các giải pháp như ủ phân compost, giảm thiểu sử dụng nhựa một lần, tái chế giấy và nhựa có giá trị cao có thể giúp giảm lượng rác cần xử lý xuống chỉ còn khoảng 10-15%.
Tiến sĩ Hạnh Tiên cho biết, giải pháp này hoàn toàn có thể thực hiện được ở các thành phố lớn. Bà đã thử nghiệm thành công tại căn hộ chung cư của mình ở Hà Nội. Sau khi áp dụng đồng bộ các biện pháp như giảm thiểu túi nilon, nuôi ruồi lính đen và ủ phân compost, lượng rác thải của gia đình bà giảm xuống chỉ còn khoảng 10%.
Phần rác thải còn lại, chiếm 10%, chủ yếu là bao bì nhựa giá trị thấp như vỏ mì tôm, bánh kẹo. Bà Tiên chia sẻ thêm: “Khi mua sắm tại siêu thị, hầu hết các sản phẩm đều được bọc trong bao bì nhựa, điều này thực sự rất khó tránh.”
Việc giảm thiểu rác thải sinh hoạt có ý nghĩa vô cùng lớn, đặc biệt khi rác thải từ hộ gia đình chiếm tới 55-80% tổng lượng chất thải rắn đô thị.
Tại Hà Nội, mỗi ngày thải ra khoảng 7.300 tấn rác. Thành phố đã triển khai thử nghiệm phân loại rác tại 5 quận nội thành (cũ) từ tháng 6 đến tháng 10 năm ngoái. Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội (Urenco) đã thu gom được 380 tấn chất thải tái chế, hơn 160 tấn rác cồng kềnh, qua đó giảm được 2-3% lượng rác thải phải vận chuyển đến khu xử lý.
Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn gặp khó khăn trong việc phân loại rác tại nguồn. Tiến sĩ Hoàng Dương Tùng, Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam, đồng thời là nguyên Phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, nhận xét rằng việc phân loại rác ở một số nơi vẫn mang tính hình thức. Tại một tọa đàm gần đây, ông Tùng cho rằng người dân chưa có đủ động lực để phân loại rác vì sau khi phân loại, rác thường bị các đơn vị thu gom đổ chung vào một xe.
Ngoài ra, nhiều chung cư hiện nay không có đủ thùng rác phân loại hoặc gặp khó khăn trong việc thay đổi kết cấu hệ thống xả rác chung.
Để khuyến khích người dân tham gia phân loại rác, Tiến sĩ Hạnh Tiên khuyến nghị nên ưu tiên thực hiện hai nhóm nhiệm vụ chính: nâng cao nhận thức của người dân và thay đổi hệ thống hạ tầng thu gom, xử lý rác.
Theo đó, cần giúp người dân hiểu rõ lý do và ý nghĩa của việc phân loại rác đối với bản thân và cộng đồng. Đồng thời, cần đảm bảo rằng khi người dân đã thực hiện phân loại rác tại nhà, hệ thống hạ tầng thu gom và xử lý rác phải sẵn sàng để tiếp nhận và xử lý riêng biệt, tránh tình trạng rác đã được phân loại lại bị trộn lẫn.
Admin
Nguồn: VnExpress
