Kinh tế tầm thấp, một lĩnh vực đầy tiềm năng, đang thu hút sự quan tâm lớn từ giới chuyên môn tại Việt Nam. Diễn đàn ngày 14/11 ở Hà Nội đã tập trung thảo luận về cơ hội và giải pháp phát triển lĩnh vực này, được định nghĩa là các hoạt động kinh tế diễn ra ở độ cao dưới 1.000 mét, hoặc có thể mở rộng đến 5.000 mét tùy theo điều kiện cụ thể của từng quốc gia.
Kinh tế tầm thấp dựa trên việc ứng dụng các công nghệ bay có và không người lái, bao gồm UAV (thiết bị bay không người lái), các thiết bị bay thẳng đứng, cùng với cơ sở hạ tầng và hệ thống quản lý đồng bộ. Lĩnh vực này có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong nhiều ngành, từ nông nghiệp, logistics, giám sát môi trường, đến giao thông, truyền thông và giải trí.

Tại Việt Nam, công nghệ thiết bị bay không người lái được xác định là một trong 11 nhóm công nghệ chiến lược, thuộc lĩnh vực hàng không vũ trụ, mà quốc gia đang hướng tới mục tiêu làm chủ.

Ông Vũ Anh Tú, Giám đốc công nghệ Tập đoàn FPT, một thành viên tiên phong của Liên minh Kinh tế tầm thấp (LAE), nhận định Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển lĩnh vực này. Ông dự báo kinh tế tầm thấp có thể đạt quy mô 2-3 tỷ USD vào năm 2030, và hướng tới mục tiêu doanh thu 10 tỷ USD, tạo ra một triệu việc làm vào năm 2035. Thậm chí, Việt Nam có tiềm năng trở thành trung tâm sản xuất và dịch vụ LAE của khu vực.
Ông Tú cũng dẫn chứng số liệu cho thấy thị trường UAV và các dịch vụ liên quan trên toàn cầu đạt quy mô hàng trăm tỷ USD, với tốc độ tăng trưởng trên 30% mỗi năm. Nhiều quốc gia trên thế giới như Mỹ, Trung Quốc, UAE… đã xác định đây là ngành chiến lược, ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như giao hàng bằng drone, taxi bay đô thị, nông nghiệp chính xác, giám sát hạ tầng và cứu hộ cứu nạn.
Thực tế, Việt Nam đã có những bước tiến ban đầu đầy triển vọng. Các thiết bị bay đã hỗ trợ tích cực trong công tác cứu hộ, vận chuyển hàng hóa đến các khu vực khó tiếp cận trong các đợt thiên tai gần đây. Trong lĩnh vực nông nghiệp, riêng khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đã có hơn 3.000 drone hoạt động trên 1,5 triệu ha đất canh tác. Thị trường UAV và robot nông nghiệp được dự báo đạt 363,7 triệu USD vào năm 2030, với mức tăng trưởng 4,76% mỗi năm.
Theo ông Tú, thị trường này đủ lớn để hình thành một ngành công nghiệp hỗ trợ hoàn chỉnh, bao gồm dịch vụ vận hành, bảo trì và đào tạo. Ông nhấn mạnh vai trò quan trọng của các thiết bị bay không chỉ trong lĩnh vực kinh tế, mà còn trong an ninh quốc phòng, cứu hộ cứu nạn và xây dựng đô thị thông minh.
Ông Trần Anh Tuấn, CEO Mạng lưới Hàng không, Vũ trụ và Thiết bị bay không người lái Việt Nam, đồng tình rằng kinh tế tầm thấp đóng vai trò chiến lược đối với Việt Nam. Ông cho rằng đây không chỉ là một xu hướng công nghệ, mà còn là một chiến lược phát triển quốc gia, hội tụ ba giá trị cốt lõi: đổi mới sáng tạo, năng suất cao và phát triển bền vững. Ông Tuấn nhận định kinh tế tầm thấp sẽ là không gian kinh tế mới của thế kỷ 21, bao gồm sản xuất phần cứng, công nghiệp phụ trợ, công nghệ lõi về phần mềm, AI và hệ thống quản lý không phận.
Để thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tầm thấp tại Việt Nam, ông Trần Anh Tuấn đề xuất năm giải pháp: xây dựng hành lang pháp lý linh hoạt cho không phận tầm thấp; tập trung đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D) trong nước; phát triển các cụm công nghiệp LAE và trung tâm thử nghiệm; đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; và xây dựng một hệ sinh thái kết nối toàn diện.
Ông Vũ Anh Tú nhấn mạnh rằng LAE là một lĩnh vực phức tạp, đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học và người dân. Ông đề xuất Nhà nước đóng vai trò kiến trúc sư, xây dựng thể chế và hạ tầng, tạo ra khung pháp lý cho không phận tầm thấp, cơ chế thử nghiệm sandbox, các chính sách ưu đãi R&D, và trở thành “khách hàng tiên phong” trong các lĩnh vực như nông nghiệp, quốc phòng và cứu hộ.
Doanh nghiệp sẽ tập trung vào đầu tư công nghệ, thiết kế thiết bị, phát triển nền tảng quản lý và triển khai dịch vụ theo từng ngành. Các viện, trường và hiệp hội sẽ cung cấp tri thức, chuẩn mực và nguồn nhân lực. Cộng đồng người dùng sẽ là thước đo cho sự thành công của LAE, thông qua việc chấp nhận, sử dụng và hưởng lợi từ các ứng dụng của nó.

Phó giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) Võ Xuân Hoài đánh giá cao tiềm năng của lĩnh vực này, nhấn mạnh rằng nhiều quốc gia trên thế giới đã coi hàng không vũ trụ và UAV là các ngành công nghệ chiến lược, và kinh tế tầm thấp đang trở thành một xu thế phát triển nổi bật. NIC cam kết sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan để xây dựng khung chính sách thử nghiệm, phát triển hạ tầng quản lý không phận tầm thấp, và đẩy mạnh nghiên cứu, sản xuất thiết bị bay không người lái tại Việt Nam.
Với sự quan tâm và đầu tư đúng hướng, kinh tế tầm thấp hứa hẹn sẽ mở ra một chương mới cho sự phát triển kinh tế của Việt Nam, mang lại nhiều cơ hội và lợi ích cho xã hội.
Admin
Nguồn: VnExpress
