Chính phủ Mỹ vừa trải qua thời gian đóng cửa dài kỷ lục do sự bất đồng giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa về việc gia hạn các khoản trợ cấp cho Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả Phải chăng (ACA), thường được biết đến với tên gọi Obamacare.
Thế bế tắc chỉ được giải quyết khi tám thượng nghị sĩ Dân chủ chấp nhận từ bỏ yêu cầu then chốt liên quan đến Obamacare. Đạo luật này từng được xem là một trong những cải cách y tế quan trọng nhất tại Mỹ, giúp hàng chục triệu người dân tiếp cận dịch vụ khám chữa bệnh với chi phí hợp lý hơn.
Trước năm 2010, người dân Mỹ có thể tiếp cận bảo hiểm y tế thông qua các chương trình do công ty cung cấp, mua bảo hiểm tư nhân, hoặc thông qua các chương trình Medicaid dành cho người có thu nhập thấp và Medicare cho người cao tuổi trên 65.
Tuy nhiên, hệ thống này tồn tại nhiều hạn chế. Nhiều người nghèo không đủ khả năng mua bảo hiểm tư nhân nhưng lại không đủ điều kiện để hưởng Medicaid. Lao động tự do hoặc làm việc thời vụ thường không có bảo hiểm từ công ty, trong khi phí bảo hiểm tư nhân lại quá cao, và chi phí y tế tăng nhanh hơn so với thu nhập.
Hậu quả là, Mỹ trở thành một trong những quốc gia có hệ thống bảo hiểm đắt đỏ và kém hiệu quả nhất, với hơn 45 triệu người dân không được tiếp cận dịch vụ y tế. Đáng chú ý, nhiều người trong số này mắc các bệnh mãn tính và thường bị các công ty bảo hiểm tư nhân từ chối hoặc phải mua bảo hiểm với giá rất cao.
Chính vì lẽ đó, Tổng thống Barack Obama đã thúc đẩy Quốc hội thông qua ACA để giải quyết cuộc khủng hoảng y tế và tài chính kéo dài hàng thập kỷ tại Mỹ. Đạo luật liên bang mang tính đột phá này được ông Obama ký thành luật vào ngày 23/3/2010 và thường được gọi là Obamacare.
Cùng với các sửa đổi theo Đạo luật Hòa giải về Chăm sóc Sức khỏe và Giáo dục năm 2010, ACA đánh dấu một cuộc cải cách lớn về quy định và mở rộng phạm vi bảo hiểm đáng kể nhất của hệ thống y tế Mỹ kể từ khi chính phủ ban hành Medicare và Medicaid vào năm 1965.
Mục tiêu chính của ACA là giúp nhiều người dân mua được bảo hiểm hơn, giảm chi phí bảo hiểm, bảo vệ những người có bệnh nền và chuẩn hóa chất lượng các gói bảo hiểm.
Nhờ ACA, đến năm 2016, tỷ lệ người dân Mỹ không có bảo hiểm đã giảm gần 50%, ước tính có thêm từ 20 đến 24 triệu người được bảo hiểm. Đến nay, khoảng 30 triệu người Mỹ đã tiếp cận được dịch vụ bảo hiểm y tế nhờ đạo luật này.
Đạo luật cũng đưa ra các cải cách trong hệ thống cung cấp dịch vụ nhằm kiềm chế chi phí y tế và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe. Sau khi ACA có hiệu lực, tốc độ tăng chi tiêu y tế tổng thể của Mỹ đã chậm lại.
ACA duy trì cấu trúc hiện có của Medicare, Medicaid và thị trường bảo hiểm do công ty cung cấp, nhưng thị trường bảo hiểm tư nhân đã được cải tổ một cách triệt để.
Các công ty bảo hiểm tư nhân không được phép từ chối hoặc tính phí bảo hiểm dựa trên bệnh nền hoặc các yếu tố nhân khẩu học, ngoại trừ tuổi tác. ACA yêu cầu mọi cá nhân phải mua bảo hiểm và các công ty bảo hiểm phải chi trả cho những “quyền lợi y tế thiết yếu” đã được quy định. Người trẻ tuổi được phép tham gia chương trình bảo hiểm của cha mẹ cho đến năm 26 tuổi.
Điểm mấu chốt trong cuộc tranh cãi giữa đảng Dân chủ và Cộng hòa trong cuộc đàm phán ngân sách vừa qua là các khoản trợ cấp tăng cường của ACA, nhằm hỗ trợ người dân Mỹ thanh toán phí bảo hiểm hàng tháng.
Khi đảng Dân chủ giành quyền kiểm soát cả hai viện Quốc hội vào năm 2021, họ đã tăng cường các khoản trợ cấp phí bảo hiểm hiện có của ACA như một phần trong gói cứu trợ đại dịch Covid-19 do Tổng thống Joe Biden ban hành, và gia hạn chúng đến cuối năm nay.
Biện pháp này cho phép nhiều người Mỹ có thu nhập thấp được hưởng bảo hiểm với mức phí hàng tháng bằng 0 hoặc rất thấp, đồng thời mở rộng phạm vi hỗ trợ cho nhiều người tiêu dùng thuộc tầng lớp trung lưu.
Nhờ các khoản trợ cấp tăng cường này, ACA đã đạt được số lượng đăng ký kỷ lục. Hơn 24 triệu người đã đăng ký bảo hiểm cho năm 2025, gấp đôi so với năm 2021, thời điểm trước khi các khoản trợ cấp tăng cường có hiệu lực. Khoảng 92% số người đăng ký nhận được trợ cấp.
Các nghị sĩ Dân chủ muốn đảm bảo việc gia hạn các khoản trợ cấp tăng cường của ACA là một phần trong dự luật cấp ngân sách cho chính phủ, coi đây là cơ hội tốt nhất để thuyết phục đảng Cộng hòa, vốn đang chiếm đa số trong Quốc hội, chấp thuận.
Tuy nhiên, đảng Cộng hòa kiên quyết bác bỏ yêu cầu này. Tổng thống Donald Trump và các lãnh đạo đảng tuyên bố sẵn sàng thảo luận về việc gia hạn các khoản trợ cấp, nhưng chỉ sau khi chính phủ mở cửa trở lại.
Ngay cả khi đó, họ vẫn phải thuyết phục một số nghị sĩ Cộng hòa vốn từ lâu đã muốn bãi bỏ ACA ủng hộ đạo luật này. Phe Cộng hòa cũng bày tỏ lo ngại rằng các khoản trợ cấp tăng cường đã dẫn đến tình trạng gian lận trong việc đăng ký bảo hiểm.
Nếu các khoản hỗ trợ tăng cường hết hiệu lực, phí bảo hiểm hàng năm đối với những người đăng ký nhận trợ cấp dự kiến sẽ tăng trung bình 114%, từ 888 USD năm nay lên 1.904 USD vào năm tới, theo KFF, một tổ chức nghiên cứu chính sách y tế phi đảng phái.
Một báo cáo của KFF dựa trên dữ liệu năm 2024 cho thấy phí bảo hiểm ở nhiều bang có thể tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba, nếu các khoản trợ cấp không được gia hạn.
Ngoài ra, còn có hai yếu tố khác có thể khiến phí bảo hiểm của những người thụ hưởng ACA tăng lên. Chính quyền Trump đã ban hành một quy tắc thay đổi cách tính các khoản trợ cấp tiêu chuẩn của ACA vào năm tới. Bên cạnh đó, các công ty bảo hiểm đang tăng mức phí cao nhất kể từ năm 2018 do chi phí chăm sóc sức khỏe tăng và khả năng các khoản trợ cấp tăng cường từ chính phủ sẽ hết hạn.
Sự khác biệt trong khoản thanh toán hàng năm đối với từng cá nhân đăng ký bảo hiểm sẽ rất đáng kể, theo KFF.
Ví dụ, một cặp vợ chồng 60 tuổi có thu nhập 85.000 USD một năm sẽ phải chi thêm hơn 22.600 USD cho phí bảo hiểm vào năm tới, tương đương khoảng 1/4 thu nhập hàng năm của họ. Trong khi đó, một người 45 tuổi kiếm được 20.000 USD sống ở một bang không mở rộng Medicaid sẽ chỉ phải trả từ 0 USD lên 420 USD mỗi năm cho một gói bảo hiểm tiêu chuẩn.
Nhiều người dân Mỹ đang nhận được thông báo từ các công ty bảo hiểm về việc mở đăng ký cho năm 2026, kèm theo cảnh báo rằng mức phí có thể tăng nếu Quốc hội không gia hạn các khoản trợ cấp tăng cường, còn được gọi là tín dụng thuế phí bảo hiểm.
Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO), việc duy trì các khoản trợ cấp tăng cường sẽ tiêu tốn 350 tỷ USD ngân sách trong một thập kỷ. Nếu các khoản trợ cấp hết hiệu lực, khoảng hai triệu người Mỹ sẽ không có bảo hiểm vào năm tới, và đến năm 2035, con số này sẽ tăng thêm 3,8 triệu người nữa.
Những người trung niên và cao tuổi có nguy cơ mất quyền tiếp cận chăm sóc sức khỏe đặc biệt cao, vì các khoản trợ cấp đã giúp giảm 50% tỷ lệ không có bảo hiểm trong nhóm người Mỹ từ 50 đến 64 tuổi.
Tỷ lệ không có bảo hiểm tăng lên sẽ dẫn đến nhiều hậu quả khác, bao gồm chi phí Medicare cao hơn và gây áp lực lên các bệnh viện trên toàn quốc.
Trung tâm Quyền lợi Medicare nhận định rằng “việc mất bảo hiểm sẽ đồng nghĩa với chi phí cho bảo hiểm Medicare tăng lên, bởi sẽ có nhiều người tham gia chương trình với tình trạng sức khỏe kém hơn và cần những biện pháp điều trị đắt đỏ”.
Cuối cùng, các bệnh viện cùng với chính quyền bang và địa phương có thể sẽ phải gánh chịu phần lớn hậu quả của những thay đổi trong ACA.
Giáo sư Mark Shepard từ Trường Chính phủ Harvard Kennedy cho rằng: “Việc người dân mất bảo hiểm sẽ kéo theo hiệu ứng domino, cuối cùng ảnh hưởng đến chính quyền và các nhà cung cấp dịch vụ y tế trong cộng đồng địa phương”.
Các công ty bảo hiểm trên toàn thị trường, không chỉ những công ty dựa vào trợ cấp ACA, đang chuẩn bị đối phó với những tác động từ việc gói trợ cấp hết hạn. Điều này có thể đồng nghĩa với việc phí bảo hiểm tăng lên đối với bất kỳ ai trên thị trường ACA, bất kể họ có phụ thuộc vào trợ cấp hay không, và cả đối với những người tham gia những gói bảo hiểm ngoài sàn giao dịch, vốn thường điều chỉnh mức phí theo các gói tuân thủ ACA.
Hơn nữa, khi phí bảo hiểm trên thị trường ACA tăng lên, một số người sẽ phải chuyển sang phụ thuộc nhiều hơn vào bảo hiểm do công ty cung cấp. Khi đó, các công ty sẽ đối mặt với chi phí cao hơn và họ có thể chuyển một phần gánh nặng sang chính người lao động.
Một báo cáo hồi tháng 9 từ công ty tư vấn toàn cầu Mercer cho thấy tổng chi phí phúc lợi y tế trên mỗi người lao động ở Mỹ dự kiến tăng trung bình 6,5% vào năm 2026, mức tăng cao nhất trong hơn 15 năm qua.
Admin
Nguồn: VnExpress
