**Cẩn trọng với “bẫy” ủy quyền nhà đất: Vụ kiện 9 năm và những bài học đắt giá**
Tòa án Nhân dân TP.HCM vừa kết thúc рассмотрение một vụ kiện liên quan đến yêu cầu hủy các hợp đồng ủy quyền và chuyển nhượng nhà đất, với nguyên đơn là vợ chồng ông Bích (71 tuổi) và bị đơn là một văn phòng công chứng. Vụ việc này là hồi chuông cảnh tỉnh cho những ai đang có ý định ủy quyền định đoạt tài sản.
Sự việc bắt nguồn từ việc vợ ông Bích ký giấy ủy quyền cho một công ty dịch vụ nhà đất, trao cho họ toàn quyền quyết định số phận căn nhà hơn 100m2 của gia đình tại Bình Chánh. Hậu quả là vợ chồng ông Bích suýt mất nhà và phải trải qua gần 9 năm ròng rã theo đuổi vụ kiện.
Theo hồ sơ vụ án, vợ ông Bích đã không nhận thức đầy đủ về hậu quả pháp lý của việc ký ủy quyền, cũng như nội dung chi tiết của hợp đồng. Lợi dụng sự thiếu hiểu biết này, bên dịch vụ đã dùng giấy ủy quyền để bán căn nhà cho người khác mà không có sự đồng ý của vợ chồng ông, đẩy họ vào nguy cơ mất trắng tài sản.
Sau nhiều năm kiên trì theo đuổi vụ kiện, tòa án cuối cùng đã chấp nhận yêu cầu của vợ chồng ông Bích, tuyên bố hủy giấy ủy quyền và hợp đồng chuyển nhượng do vô hiệu. Căn nhà được trả lại cho nguyên đơn. Tuy nhiên, vợ chồng ông Bích cũng phải bồi thường một khoản tiền lớn cho bên mua ngay tình (người mua tài sản mà không biết và không thể biết việc bên bán không có quyền định đoạt tài sản), vì tòa xác định người vợ cũng có một phần lỗi trong việc dẫn đến giao dịch vô hiệu.
Một trường hợp khác xảy ra tại Nha Trang, Khánh Hòa, khi ba chị em cũng suýt mất căn nhà do mẹ để lại, chỉ vì nội dung ủy quyền. Họ đã tìm đến luật sư Trần Vân Linh (Đoàn Luật sư TP.HCM) để được tư vấn và hỗ trợ pháp lý.
Hai năm trước, ba chị em đã thế chấp căn nhà cho một người phụ nữ để vay 3 tỷ đồng với lãi suất 1,5%/tháng để có vốn kinh doanh. Hợp đồng thế chấp có thời hạn 3 năm, và bên nhận thế chấp cam kết sẽ trả lại nhà sau khi khoản vay được thanh toán đầy đủ.
Trong quá trình thực hiện hợp đồng, bên nhận thế chấp yêu cầu ba chị em ký thêm một hợp đồng ủy quyền, cho phép họ sử dụng căn nhà để vay ngân hàng. Tin tưởng vào hợp đồng thế chấp đã ký và tin tưởng đối tác, ba chị em đồng ý ký ủy quyền và giao toàn bộ giấy tờ nhà đất.
Tuy nhiên, bên nhận thế chấp đã lợi dụng giấy ủy quyền này để bán căn nhà cho một người đàn ông ở TP.HCM với giá 9 tỷ đồng. Sau đó, họ mượn lại giấy tờ nhà với lý do làm thủ tục sang tên, nhưng thực chất lại đem thế chấp tại một ngân hàng ở An Giang. Khi không trả được nợ, ngân hàng khởi kiện yêu cầu phát mãi tài sản.
Chỉ đến lúc này, ba chị em mới biết căn nhà của mình đang đứng trước nguy cơ bị bán để trả nợ. Họ phải đối mặt với một cuộc chiến pháp lý kéo dài và đầy gian nan.
Luật sư Trần Vân Linh cho biết, việc ủy quyền cho người khác thực hiện các giao dịch dân sự, đặc biệt là liên quan đến tài sản, diễn ra khá phổ biến trong xã hội hiện nay. Nguyên nhân có thể là do tin tưởng lẫn nhau, cho mượn tài sản để thế chấp ngân hàng, cần vốn làm ăn hoặc cùng nhau góp vốn đầu tư kinh doanh.
Tuy nhiên, nhiều người dân do thiếu hiểu biết về pháp luật đã bị bên cho vay lợi dụng. Để tạo lòng tin, bên cho vay thường yêu cầu người vay lập giấy ủy quyền cho họ được quyền thực hiện các giao dịch liên quan đến tài sản, kèm theo những lời hứa hẹn như trả lãi cao hoặc cam kết trả lại tài sản sau khi trả hết nợ. Những lời hứa này thường chỉ là устные, nhằm che giấu hành vi cho vay nặng lãi hoặc các giao dịch giả tạo.
Việc lập hợp đồng ủy quyền tại văn phòng công chứng tạo cho người có tài sản cảm giác an toàn. Tuy nhiên, do chủ quan và tin tưởng, họ thường không đọc kỹ phạm vi ủy quyền. Mặc dù mục đích chỉ là cho mượn hoặc bàn giao tài sản để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ, nhưng khi ký hợp đồng ủy quyền, họ lại trao cho bên nhận ủy quyền những quyền định đoạt rất rộng, như tặng cho, chuyển nhượng, cho thuê, thế chấp hoặc bảo đảm nghĩa vụ cho bên thứ ba.
“Nhiều người không nhận ra rằng phạm vi ủy quyền rộng như vậy tiềm ẩn nguy cơ mất tài sản nếu bên được ủy quyền có ý định chiếm đoạt hoặc vay một khoản tiền quá lớn mà không có khả năng trả nợ”, luật sư Linh cảnh báo. Khi đó, tài sản của người ủy quyền có thể bị xử lý để thu hồi nợ, gây ra những thiệt hại nghiêm trọng.
**7 điều cần “nằm lòng” khi ủy quyền tài sản**
Để giảm thiểu rủi ro khi lập giấy ủy quyền, đặc biệt là liên quan đến tài sản, luật sư Trần Vân Linh khuyến cáo người dân cần lưu ý những điểm sau:
1. Chỉ ủy quyền trong phạm vi thỏa thuận. Ví dụ, nếu bên vay chỉ cần vay một tỷ đồng, thì chỉ nên ủy quyền cho họ được thế chấp tài sản để vay đúng số tiền này, không được vượt quá.
2. Không chấp nhận các giao dịch giả tạo, như vay tiền nhưng bị yêu cầu ký hợp đồng ủy quyền trao toàn quyền định đoạt tài sản.
3. Đọc kỹ nội dung hợp đồng ủy quyền khi công chứng, đặc biệt là phần phạm vi ủy quyền.
4. Yêu cầu công chứng viên giải thích rõ những nội dung chưa rõ hoặc chưa hiểu.
5. Không giao toàn bộ việc công chứng cho các đối tượng môi giới không đáng tin cậy.
6. Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, cần dừng giao dịch ngay lập tức. Nếu đã ký và công chứng, người ủy quyền nên báo cho cơ quan có thẩm quyền để kịp thời ngăn chặn việc chuyển dịch tài sản.
7. Nên tham khảo ý kiến của luật sư hoặc những người am hiểu pháp luật trước khi ký bất kỳ giấy tờ ủy quyền nào liên quan đến tài sản.
Những vụ việc đau lòng trên là lời nhắc nhở đắt giá về sự cẩn trọng và hiểu biết pháp luật khi thực hiện các giao dịch ủy quyền, đặc biệt là với tài sản có giá trị lớn. Đừng để sự thiếu hiểu biết và tin tưởng mù quáng đẩy bạn vào những rủi ro pháp lý khó lường.
Admin
Nguồn: VnExpress
