Tại hội thảo khoa học về động học type huyết thanh trong mô hình bệnh phế cầu ở trẻ em, do Đại học Y Dược TP HCM tổ chức, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Hội Truyền nhiễm TP HCM, nhấn mạnh trẻ nhỏ là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương bởi phế cầu khuẩn, nhất là khi nhiễm các type có độc lực cao.
Bác sĩ Khanh cho biết thêm, do tính xâm lấn và độc lực khác nhau giữa các type huyết thanh phế cầu khuẩn, việc phòng ngừa cần tập trung vào việc bao phủ rộng các type có nguy cơ cao. Phế cầu khuẩn hiện là một trong những tác nhân hàng đầu gây tử vong liên quan đến tình trạng kháng kháng sinh (AMR) ở mọi lứa tuổi.
Nghiên cứu đăng trên tạp chí The Lancet năm 2019 ước tính có khoảng 600.000 ca tử vong liên quan đến phế cầu khuẩn kháng thuốc, trong đó khoảng 125.000 ca tử vong trực tiếp do tác nhân này gây ra. Vi khuẩn phế cầu nằm trong top 4 mầm bệnh nguy hiểm nhất, làm gia tăng gánh nặng tử vong do AMR trên toàn cầu.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có 1,6 triệu người tử vong vì bệnh do phế cầu, trong đó khoảng một triệu ca là trẻ dưới 5 tuổi. Phế cầu khuẩn gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như viêm phổi, viêm tai giữa và các bệnh nhiễm trùng xâm lấn như viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết. Đáng chú ý, Việt Nam là một trong 15 quốc gia có tỷ lệ mắc viêm phổi ở trẻ em cao nhất, và đây cũng là một trong những bệnh có tỷ lệ mắc và tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi.
Hiện nay, có hơn 100 type huyết thanh phế cầu được ghi nhận. Trong đó, 23 type chiếm 80-90% các ca bệnh xâm lấn ở trẻ em, bao gồm các type nguy cơ cao như 1, 3, 5, 6A, 7F, 8, 11A, 12F, 15A, 19A, 19F và 31. Các nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ nhỏ có nguy cơ cao nhiễm các type phế cầu có độc lực cao, và các bệnh nhiễm trùng xâm lấn có thể để lại di chứng nặng nề về thần kinh, tim mạch và thận. Ước tính có khoảng 25-50% người sống sót sau nhiễm trùng xâm lấn phải đối mặt với di chứng lâu dài.
Trước thực trạng kháng kháng sinh ngày càng nghiêm trọng, các chuyên gia nhấn mạnh phòng ngừa chủ động là biện pháp chiến lược hàng đầu, phù hợp với định hướng của Nghị quyết 72 về việc chuyển trọng tâm từ chữa bệnh sang phòng bệnh. Chiến lược này bao gồm nâng cao nhận thức cộng đồng, tăng cường vệ sinh cá nhân và môi trường sống, đồng thời chủ động phòng ngừa sớm.
GS Javier Díez Domingo từ Viện Nghiên cứu Vaccine, Cơ quan Y tế Công cộng Fisabio, Tây Ban Nha, cho rằng việc theo dõi sát sao sự lưu hành và biến đổi không ngừng của các type huyết thanh phế cầu là vô cùng cấp thiết để kiểm soát dịch bệnh hiệu quả hơn. Ứng dụng các giải pháp phòng ngừa tiên tiến, bao phủ rộng các type nguy cơ cao, là hướng đi cần thiết để giảm nguy cơ mắc bệnh và tử vong, bảo vệ sức khỏe trẻ em một cách chủ động và bền vững.
WHO khẳng định tiêm chủng là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để giảm gánh nặng bệnh tật, không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn tạo ra “lá chắn miễn dịch” cho cộng đồng. Bên cạnh đó, việc tăng cường vệ sinh cá nhân và môi trường sống, nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh do phế cầu và các dấu hiệu cảnh báo sớm là rất quan trọng để điều trị kịp thời.
Hiện tại, Bộ Y tế Việt Nam đã cấp phép lưu hành 5 loại vaccine phòng phế cầu, trong đó 4 loại sử dụng công nghệ cộng hợp giúp tạo trí nhớ miễn dịch, giảm lượng phế cầu lưu trú ở vùng hầu họng, từ đó góp phần bảo vệ lâu dài và tăng cường miễn dịch cộng đồng.
Admin
Nguồn: VnExpress
