Trong khuôn khổ dự án “Bước chân di sản,” một sự kiện gần đây do Quỹ Khởi nghiệp Doanh nghiệp Khoa học và Công nghệ Việt Nam (SVF), Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank) và Sở Khoa học và Công nghệ TP Huế phối hợp tổ chức, đã nhấn mạnh tiềm năng biến di sản Huế thành động lực phát triển kinh tế và văn hóa bền vững.
Các chuyên gia nhận định, Huế đang có cơ hội lớn để khai thác giá trị bản địa, tuy nhiên, cần có những giải pháp phù hợp để các làng nghề truyền thống có thể thích ứng với thị trường hiện đại.
Nhà nghiên cứu văn hóa – lịch sử Trần Quang Đức, tác giả cuốn “Nghìn năm áo mũ,” ví Huế như một kho báu văn hóa sống động. Ông giải thích rằng, nhờ vị trí địa lý biệt lập và ít biến động dân cư, Huế đã bảo tồn được nhiều phong tục và làng nghề truyền thống. Thêm vào đó, vai trò kinh đô gần 500 năm đã hun đúc tinh thần “bảo hoàng,” coi trọng việc gìn giữ những giá trị tinh hoa của cung đình.
Tuy nhiên, chính sự bảo tồn gần như nguyên vẹn này lại gây khó khăn cho các làng nghề trong việc thích ứng với thị trường. Sự chậm trễ trong đổi mới mẫu mã và mô hình kinh doanh khiến họ đối mặt với nguy cơ mai một. Theo ông Đức, để di sản tiếp tục “sống,” cần tạo ra một “câu chuyện chung” kết hợp giữa truyền thống và tinh thần đương đại, thay vì chỉ giữ nguyên trạng. Ông nhấn mạnh: “Giữ truyền thống không phải là giữ lại tro, mà là giữ lại lửa.”
Từ thực tế bảo tồn và nhu cầu đổi mới, nhiều ý kiến tại hội thảo cho rằng doanh nhân đóng vai trò then chốt trong việc mang lại sức sống kinh tế cho di sản. Ông Phạm Duy Hiếu, Tổng Giám đốc ABBank kiêm Chủ tịch Hội đồng Quản lý Quỹ SVF, cho rằng sự phát triển bền vững của làng nghề chỉ có thể đạt được khi có sự hợp tác chặt chẽ giữa nghệ nhân – người lưu giữ tinh hoa, và doanh nhân – người kiến tạo mô hình và mở rộng thị trường.
Ông Hiếu phác thảo lộ trình đưa di sản vào cuộc sống hiện đại qua bốn bước: nỗ lực bảo tồn của nghệ nhân; sự tham gia của doanh nhân với các mô hình kinh doanh ứng dụng công nghệ và thương mại điện tử; khơi dậy giá trị vô hình của sản phẩm thông qua các câu chuyện văn hóa – lịch sử; và lan tỏa tinh thần di sản vào mọi lĩnh vực của đời sống. Ông tin rằng sự kết hợp giữa nghệ nhân, chuyên gia và doanh nhân sẽ giúp làng nghề vừa bảo tồn được tinh hoa truyền thống, vừa tạo ra các sản phẩm có sức cạnh tranh cao.
Dự án “Bước chân di sản,” do ABBank, SVF và Sở Khoa học và Công nghệ TP Huế phối hợp triển khai, hướng đến mục tiêu sử dụng giá trị di sản làm chất liệu sáng tạo, giúp nghệ nhân có đơn hàng ổn định, từ đó tạo ra sức sống bền vững cho làng nghề và đóng góp vào sự phát triển của ngành công nghiệp văn hóa.
Bà Nguyễn Nhã Quyên, Giám đốc Vận hành SVF, cho biết dự án tập trung xây dựng một thế hệ doanh nhân văn hóa có khả năng khai thác bản sắc Việt và tạo ra các sản phẩm, dịch vụ phù hợp với nhu cầu thị trường hiện đại. Huế được chọn làm điểm khởi đầu nhờ bề dày văn hóa, sự đa dạng của di sản vật thể và phi vật thể, cũng như sự cam kết của chính quyền địa phương.
Chương trình tập trung vào bốn nhóm hoạt động chính: nâng cao nhận thức và tư duy đổi mới cho nghệ nhân và thế hệ kế thừa; đào tạo và tư vấn về sản xuất, quản trị và thương mại hóa; kết nối nguồn lực giữa doanh nghiệp, nghệ nhân và cơ quan quản lý; và hỗ trợ tài chính, mở rộng thị trường cho các dự án khả thi.
Các chuyên gia nhấn mạnh rằng, việc hồi sinh làng nghề không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn mà còn cần tạo ra những giá trị mới, phù hợp với nhu cầu của thế hệ tiêu dùng trẻ và gắn liền với hệ sinh thái công nghiệp văn hóa.
Admin
Nguồn: VnExpress
