Theo TS.BS Trần Hải Bình, Phó trưởng Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, thuốc sinh học, hay còn gọi là chế phẩm sinh học, là nhóm thuốc đặc biệt được tạo ra từ các nguồn sinh học sống như nấm men, vi khuẩn, tế bào động vật, và thậm chí cả cơ thể người. Một ví dụ điển hình và quen thuộc của thuốc sinh học là máu, được thu thập từ người hiến tặng để truyền cho bệnh nhân. Bên cạnh đó, vaccine, insulin, tế bào gốc, liệu pháp gene, kháng thể đơn dòng và thuốc ức chế miễn dịch cũng thuộc nhóm thuốc sinh học.
Trong điều trị ung thư, thuốc sinh học được phân loại thành hai liệu pháp chính: liệu pháp miễn dịch và liệu pháp nhắm đích. Các loại thuốc này có khả năng tác động lên các protein đặc hiệu trên tế bào ung thư, qua đó giúp hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt chúng một cách hiệu quả hơn.
Bác sĩ Bình cho biết, một số thuốc sinh học đã được phê duyệt sử dụng trong điều trị ung thư từ cuối những năm 1990. Đến nay, thời gian bảo hộ bằng sáng chế độc quyền của nhiều loại thuốc này đã hết, mở đường cho sự ra đời của các thuốc tương tự sinh học.
Thuốc sinh học tương tự (biosimilar) được định nghĩa là một bản sao gần giống với thuốc sinh học gốc (tham chiếu), được tạo ra từ cùng một nguồn sinh vật sống. Chúng được đánh giá là tương đồng về quy trình sản xuất, chất lượng và hiệu quả khi sử dụng cùng nồng độ và liều lượng so với thuốc sinh học tham chiếu, đồng thời không gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn hoặc tác dụng phụ mới.
Tuy nhiên, bác sĩ Bình cũng lưu ý rằng thuốc sinh học tương tự vẫn có một số khác biệt nhỏ so với thuốc sinh học tham chiếu. Do bản chất là các phân tử phức tạp hơn nhiều so với thuốc biệt dược hóa học, thuốc sinh học rất khó để sao chép hoàn toàn giống hệt. Hơn nữa, vì được sản xuất trên tế bào sống, luôn tồn tại sự khác biệt giữa các lô sản phẩm, ngay cả khi chúng được sản xuất tại cùng một cơ sở và bởi cùng một công ty dược phẩm.
Hiện nay, thuốc sinh học được xem là một liệu pháp điều trị ung thư tiên tiến, mặc dù giá thành còn tương đối cao. Việc các công ty dược phẩm nghiên cứu, sản xuất và đưa ra thị trường các thuốc sinh học tương tự, cạnh tranh với thuốc sinh học tham chiếu và cạnh tranh lẫn nhau giữa các bản sao tương tự, sẽ giúp giảm giá thành thuốc.
Bác sĩ Bình nhấn mạnh rằng, thuốc sinh học tương tự có giá thành thấp hơn nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả tương đương thuốc gốc, mở ra thêm cơ hội điều trị cho bệnh nhân ung thư.
Vào cuối tháng 10 vừa qua, Bộ Y tế Việt Nam đã cấp phép lưu hành cho thuốc Pembroria của Nga trong điều trị ung thư. Thuốc này chứa hoạt chất Pembrolizumab, tương tự như thuốc Keytruda của Mỹ, nhưng có giá khoảng 18 triệu đồng/lọ, thấp hơn khoảng một phần ba so với thuốc gốc.
Trước đó, Bộ Y tế cũng đã cấp phép cho một số thuốc sinh học tương tự như Herzuma, Trazimera, Hertraz (chứa hoạt chất Trastuzumab, tương tự thuốc tham chiếu Herceptin) để điều trị ung thư vú. Ngoài ra, một số thuốc tương tự thuốc tham chiếu trong điều trị u lympho không Hodgkin, bệnh bạch cầu, ung thư đại trực tràng di căn và ung thư phổi không tế bào nhỏ cũng đã được cấp phép lưu hành.
Admin
Nguồn: VnExpress
