Chiều ngày 18/11, trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Trần Đức Thắng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, đã trình bày dự thảo Nghị quyết về các biện pháp tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực thi Luật Đất đai.
Dự thảo Nghị quyết đề xuất ba trường hợp cụ thể mà Nhà nước sẽ thực hiện thu hồi đất, bao gồm các dự án khu thương mại tự do và các trung tâm tài chính quốc tế. Theo Bộ trưởng Thắng, những dự án này thường có quy mô lớn, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương, đóng góp đáng kể vào ngân sách nhà nước và tạo thêm nhiều việc làm. Tuy nhiên, do hiện tại chưa có quy định về thu hồi đất đối với loại hình dự án này, việc tiếp cận đất đai và triển khai dự án gặp nhiều trở ngại.
Trường hợp thứ hai được đề xuất là khi chủ đầu tư đã đạt được thỏa thuận về việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất với trên 75% diện tích hoặc với 75% số người có đất, Hội đồng Nhân dân cấp tỉnh sẽ có thẩm quyền thu hồi phần diện tích còn lại để giao cho chủ đầu tư.
Cuối cùng, Nhà nước sẽ thu hồi đất để tạo quỹ đất phục vụ thanh toán theo hợp đồng BT (Xây dựng – Chuyển giao), cho thuê đất và tiếp tục hoạt động sản xuất kinh doanh.
Bộ trưởng Thắng cũng cho biết Chính phủ kiến nghị sử dụng bảng giá đất và hệ số điều chỉnh giá đất làm cơ sở để tính toán bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. Hiện nay, việc bồi thường được thực hiện dựa trên giá đất cụ thể do UBND cấp tỉnh quyết định tại thời điểm phê duyệt phương án bồi thường và tái định cư.
Đối với các dự án đầu tư lấn biển hoặc có hạng mục lấn biển, dự thảo quy định rằng nhà đầu tư sẽ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo giá đất cụ thể.
Dự thảo Nghị quyết cũng đề cập đến việc xây dựng bảng giá đất dựa trên loại đất, vị trí và khu vực. Hội đồng Nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định bảng giá này và áp dụng từ ngày 1/1/2026. Bảng giá đất sẽ được điều chỉnh và bổ sung khi cần thiết. Riêng đối với các khu vực đã có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất, Chính phủ đề xuất xây dựng bảng giá đất chi tiết đến từng thửa đất.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, ông Phan Văn Mãi, cho biết đa số ý kiến trong Ủy ban đánh giá rằng việc Nhà nước thu hồi đất trong các trường hợp nêu trên sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho nhà đầu tư, đặc biệt là khi họ đã đạt được thỏa thuận với phần lớn người sử dụng đất.
Tuy nhiên, ông Mãi cũng đề nghị Chính phủ cần làm rõ hơn cơ sở của việc đề xuất tỷ lệ 75% diện tích hoặc số người đồng thuận. Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị Chính phủ nghiên cứu cơ chế xử lý đối với phần diện tích còn lại của dự án sau khi nhà đầu tư đã thỏa thuận được trên 75%.
Cơ quan thẩm tra cũng lưu ý rằng Chính phủ cần có các quy định để đảm bảo sự hài hòa về lợi ích khi tính toán tiền bồi thường dựa trên bảng giá đất và hệ số điều chỉnh (hệ số K), nhằm tránh phát sinh các khiếu nại. Ông Mãi cho rằng, giá bồi thường theo phương pháp này thường thấp hơn mức giá trung bình đã thỏa thuận.
Về nguyên tắc định giá đất theo thị trường, ông Mãi nhấn mạnh đây là yếu tố cần thiết để hướng tới một thị trường bất động sản minh bạch và công bằng. Tuy nhiên, quá trình triển khai cần được thực hiện một cách thận trọng, có lộ trình rõ ràng và áp dụng các phương pháp định giá khoa học, khách quan. Đồng thời, Chính phủ cần tăng cường cơ sở dữ liệu và nâng cao vai trò giám sát của các cơ quan độc lập.
Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng thống nhất với quan điểm rằng Nhà nước cần giữ vai trò đại diện chủ sở hữu đất đai, và do đó cần thực hiện quyền kiểm soát và quyết định giá đất. Ủy ban đề nghị Chính phủ rà soát và ban hành các quy định chuyển tiếp để đảm bảo không có vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Theo kế hoạch, Quốc hội sẽ thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết này vào chiều ngày 19/11, sau đó thảo luận tại hội trường vào ngày 1/12 và biểu quyết thông qua vào ngày 11/12.
Admin
Nguồn: VnExpress
