Quy định mới về an toàn giao thông đường bộ, có hiệu lực từ 1/1/2026, yêu cầu trẻ em dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35 m không được ngồi cùng hàng ghế với người lái và phải sử dụng thiết bị an toàn phù hợp, đang gây ra nhiều lo lắng cho các bậc phụ huynh, đặc biệt là những gia đình đông con hoặc sở hữu xe cỡ nhỏ.
Anh Tùng ở TP HCM, có ba con nhỏ, chia sẻ rằng chiếc sedan của gia đình anh trước đây đủ chỗ cho cả gia đình, nhưng theo quy định mới, băng ghế sau không thể lắp vừa ba chiếc ghế trẻ em chuyên dụng. Anh lo lắng: “Quy định buộc mỗi bé phải có thiết bị an toàn, đồng nghĩa xe tôi giờ chỉ chở được hai đứa vì vướng kích thước ghế. Đứa còn lại chẳng lẽ phải chở bằng xe máy chạy theo sau?”. Anh cũng đặt câu hỏi về việc tại sao không cấm trẻ em ngồi trên xe máy nếu thực sự muốn đảm bảo an toàn cho trẻ.
Chị Quỳnh Như ở Hà Nội cũng chung nỗi lo khi chiếc ghế trẻ em của gia đình chị đang phải “đắp chiếu” vì xe của gia đình phải kiêm nhiệm nhiều vai trò. Chị cho biết việc tháo lắp ghế thường xuyên rất mất thời gian và phức tạp, đặc biệt là với xe đời cũ không có chốt ISOFIX. Hơn nữa, việc ép con ngồi vào ghế cũng là một “cuộc chiến”, và chị phải thỏa hiệp bằng cách cho con xem điện thoại suốt quãng đường để bé chịu ngồi yên.
Mặc dù ủng hộ tính nhân văn của luật, nhiều phụ huynh cho rằng quy định này còn nhiều bất cập, đặc biệt là với những gia đình có điều kiện kinh tế eo hẹp hoặc thường xuyên di chuyển trong nội đô với tốc độ chậm. Một số người còn cho rằng việc bắt buộc ngồi ghế chuyên dụng là cứng nhắc và không rõ ràng về hiệu quả so với những bất tiện mà nó mang lại.
Tuy nhiên, theo PGS.TS Đỗ Văn Dũng, nguyên Phó chủ tịch Hội Ôtô – Máy động lực TP HCM, quan điểm “đi chậm không cần ghế” hay “vòng tay cha mẹ là an toàn nhất” là sai lầm. Ông phân tích rằng khi xe phanh gấp hoặc va chạm, cơ thể trẻ em tiếp tục lao về phía trước theo quán tính, tạo ra lực va đập rất lớn mà không vòng tay cha mẹ nào có thể giữ nổi. Nguy hiểm hơn, việc sử dụng dây đai an toàn của người lớn cho trẻ nhỏ có thể gây ra chấn thương nghiêm trọng.
Anh Bùi Tấn Việt ở TP HCM đã thấm thía bài học này sau những lần phanh gấp khiến con anh bị đập đầu vào ghế trước. Từ đó, anh quyết định mua ghế chuyên dụng và kiên trì tập cho con ngồi.
Số liệu từ Cơ quan An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NHTSA) cũng cho thấy sử dụng ghế đúng cách giảm tới 71% nguy cơ tử vong cho trẻ sơ sinh.
Hiện nay, thị trường đã có nhiều giải pháp kỹ thuật để giải quyết vấn đề này. Với trẻ trên 4 tuổi, phụ huynh có thể sử dụng ghế nâng không tựa lưng (booster seat), loại ghế nhỏ gọn giúp nâng chiều cao của trẻ lên để vừa vặn với dây đai an toàn của xe. Đối với xe dịch vụ hoặc gia đình hay di chuyển bằng taxi, các loại ghế booster gấp gọn hoặc bơm hơi là lựa chọn tối ưu. Ngoài ra, các loại ghế đa năng điều chỉnh được chiều cao, dùng được từ sơ sinh đến 12 tuổi cũng giúp giải quyết nỗi lo trẻ lớn nhanh phải thay ghế liên tục.
Thị trường ghế ngồi ôtô đang trở nên sôi động, khiến nhiều người bối rối khi lựa chọn. PGS Đỗ Văn Dũng khuyên phụ huynh nên kiểm tra các thông số cốt lõi in trên nhãn ghế như chứng nhận ECE R129 (i-Size) hoặc ECE R44/04, hạn sử dụng và vật liệu khung ghế có lớp xốp hấp thụ lực.
Ông cũng nhấn mạnh rằng ghế đắt tiền chưa chắc đã an toàn hơn, và nhiều dòng ghế tầm trung hiện nay đã đạt chuẩn an toàn tương đương ghế cao cấp.
Từ kinh nghiệm quốc tế, việc thay đổi thói quen an toàn cần có thời gian. PGS Đỗ Văn Dũng cho rằng Việt Nam cần một lộ trình “đệm” khoảng 3-5 năm để dung hòa giữa tính cấp bách và khả năng thích nghi của người dân, bắt đầu bằng việc tuyên truyền, nhắc nhở, xây dựng trạm kiểm tra ghế miễn phí, sau đó xử phạt nhẹ và cuối cùng là xử phạt đầy đủ trên toàn quốc, đồng thời có chính sách trợ giá cho người dân và khuyến khích các hãng xe tặng kèm ghế an toàn khi bán ôtô mới.
Việc thực thi quy định một cách khôn ngoan và thấu đáo sẽ giúp biến chiếc ghế an toàn thành thói quen tự giác, góp phần bảo vệ tính mạng và sức khỏe của trẻ em khi tham gia giao thông.
Admin
Nguồn: VnExpress
