Kháng kháng sinh: Hậu quả của thói quen dùng thuốc bừa bãi

Tình trạng kháng kháng sinh (AMR) đang trở thành một thách thức lớn đối với ngành y tế Việt Nam và toàn cầu, đe dọa đảo ngược những thành tựu y học hiện đại và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển kinh tế – xã hội.

Nhân viên y tế tại nhà thuốc bệnh viện ở TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Nhà thuốc bệnh viện TP HCM: Góc nhìn từ nhân viên y tế (Ảnh: Quỳnh Trần). Ảnh: Internet

Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), từ năm 2020 đến 2023, Việt Nam đã có gần 300.000 ca tử vong liên quan đến kháng kháng sinh. Điều này xảy ra khi vi khuẩn, virus, nấm và ký sinh trùng biến đổi, trở nên kháng lại các loại thuốc được thiết kế để tiêu diệt chúng. Hậu quả là bệnh nhân phải đối mặt với tình trạng bệnh nặng hơn, thời gian điều trị kéo dài, chi phí tăng cao và nguy cơ tử vong gia tăng.

Tiến sĩ Angela Pratt, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam, nhấn mạnh rằng nhiều loại kháng sinh từng cứu sống hàng triệu người nay đã mất dần hiệu quả. Kháng thuốc không chỉ đe dọa sức khỏe cộng đồng mà còn gây tổn hại đến nền kinh tế. WHO dự báo đến năm 2050, kháng kháng sinh có thể gây ra 10 triệu ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu, với thiệt hại kinh tế ước tính lên tới 100 nghìn tỷ USD, tương đương với một cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

PGS.TS Nguyễn Thị Xuyên, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Tổng hội Y học Việt Nam, đã cảnh báo về tình trạng này tại một hội thảo về kháng kháng sinh (AMR) ngày 18/11, nhấn mạnh rằng những hành động sử dụng thuốc không hợp lý đang góp phần làm cho thuốc kháng sinh dần mất đi hiệu lực.

Thực tế đáng lo ngại tại Việt Nam là tình trạng lạm dụng thuốc kháng sinh diễn ra khá phổ biến. Phần lớn các nhà thuốc hiện nay bán kháng sinh mà không cần đơn thuốc, trong khi người bán lại thiếu kiến thức chuyên môn để tư vấn đầy đủ cho người mua. Về phía người dân, nhiều người vẫn giữ thói quen tự ý mua thuốc hoặc ngưng sử dụng thuốc khi thấy các triệu chứng bệnh thuyên giảm sau 2-3 ngày, thay vì tuân thủ đầy đủ liệu trình điều trị. Một số người khác lại liên tục thay đổi bác sĩ và thuốc men khi chưa thấy hiệu quả ngay lập tức. Tất cả những hành vi này đều là những sai lầm trong sử dụng kháng sinh, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển khả năng kháng thuốc.

Ông Charaf Eddine Kadri, Tổng Giám đốc Sandoz Việt Nam, nhận định rằng kháng kháng sinh là một vấn đề nghiêm trọng đối với nền y tế Việt Nam cũng như toàn thế giới. Nếu tình trạng này không được kiểm soát, những tiến bộ của y học hiện đại có thể bị xóa bỏ, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Để giải quyết vấn nạn kháng kháng sinh, các chuyên gia nhấn mạnh rằng cần có sự chung tay của nhiều bên, trong đó ý thức của mỗi người dân đóng vai trò quan trọng nhất. Người dân nên tuân thủ nguyên tắc chỉ mua và sử dụng kháng sinh khi có đơn kê của bác sĩ, tuân thủ đúng liều lượng và thời gian điều trị, tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc giữa chừng. Đồng thời, cần tránh việc sử dụng lại thuốc thừa từ lần điều trị trước hoặc sử dụng đơn thuốc của người khác.

Bên cạnh việc sử dụng thuốc một cách hợp lý, các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cũng đóng vai trò then chốt. Mỗi người cần chủ động nâng cao sức khỏe bằng cách tập thể dục thường xuyên, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc và thực hiện các thói quen vệ sinh cá nhân như rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho và tiêm chủng đầy đủ.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *