Vào những ngày cuối tháng 11, đầu tháng 12, thời tiết Hà Nội và nhiều tỉnh miền Bắc thường se lạnh với nhiệt độ dao động từ 8-18°C. Buổi sáng, sương giăng và gió Đông Bắc khiến nhiều người chỉ muốn nán lại trong chăn thêm chút nữa. Trong cái lạnh đó, việc xỏ giày ra đường chạy bộ đôi khi trở thành một “thử thách” hơn là một buổi tập luyện thư giãn.
Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học lại cho thấy một điều ngược lại: chạy bộ trong thời tiết lạnh giá không hẳn là một cực hình.
Một nghiên cứu được công bố trên Pub Medicine Central vào tháng 6 năm 2022 chỉ ra rằng, trong môi trường lạnh, cơ thể phải tăng cường hoạt động để duy trì nhiệt độ ổn định ở mức 37°C. Khi một người chạy bộ bước ra ngoài trời với nhiệt độ khoảng 10-15°C, quá trình sinh nhiệt (thermogenesis) sẽ được kích hoạt mạnh mẽ. Điều này có nghĩa là cơ thể sẽ đốt cháy nhiều nhiên liệu hơn, tức là calo, chỉ để giữ ấm. Như vậy, mỗi bước chạy, mỗi nhịp thở đều góp phần làm tiêu hao năng lượng.
Một số nghiên cứu khác về quá trình chuyển hóa chất cũng cho thấy rằng việc tiếp xúc với lạnh còn có thể kích hoạt các mô mỡ nâu (BAT). Đây là một loại mỡ “tốt” có vai trò đốt cháy calo để tạo ra nhiệt. Những người thường xuyên luyện tập trong mùa đông thường có khả năng sử dụng mỡ hiệu quả hơn.
Do đó, nhiệt độ từ 8-18°C vô tình mang đến cho người chạy bộ một buổi tập “tăng cường” mà không cần phải tốn thêm công sức.
Không chỉ cơ thể, bộ não cũng được hưởng lợi từ những buổi chạy trong gió lạnh. Mùa đông thường có ít ánh sáng, ngày ngắn hơn đêm, điều này có thể khiến nhiều người rơi vào trạng thái “winter blues” – một cảm giác uể oải, dễ cáu gắt và thiếu động lực. Vận động ngoài trời, ngay cả khi ánh sáng yếu ớt của buổi sáng mùa đông, vẫn có thể giúp điều chỉnh nhịp sinh học, giảm rối loạn giấc ngủ và cải thiện tâm trạng. Chạy bộ trong thời tiết lạnh còn làm tăng sản xuất serotonin, một loại hormone mang lại cảm giác thư thái, đồng thời giúp điều hòa melatonin, giúp cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ ngon hơn vào ban đêm. Cảm giác luồng gió lạnh thổi vào mặt khi bạn đang chạy sẽ mang lại sự tỉnh táo và nguồn năng lượng dồi dào mà khó có loại đồ uống nóng nào có thể sánh được.
Tuy nhiên, khi chạy bộ trong thời tiết lạnh của mùa đông, người chạy cũng cần lưu ý đến trang phục. Một sai lầm phổ biến là mặc quá nhiều quần áo. Sau khoảng 10 phút chạy, cơ thể sẽ nóng lên. Nếu mặc nhiều lớp áo, người chạy sẽ đổ mồ hôi, và khi mồ hôi thấm vào người sẽ gây ra cảm giác lạnh run khi giảm tốc độ hoặc kết thúc bài tập, từ đó làm tăng nguy cơ bị cảm lạnh.
Theo Mundo Deportivo, quy tắc mặc đồ khi chạy trong mùa đông là mặc theo kiểu “củ hành”, tức là mặc nhiều lớp. Lớp trong cùng nên là áo thun dài tay làm từ chất liệu thoáng khí, lớp giữa là áo giữ nhiệt hoặc áo tank mỏng. Tùy thuộc vào thời tiết, có thể khoác thêm áo gió loại vải nhẹ chống nước. Người chạy có thể tự cảm nhận xem mình đã mặc đủ ấm hay chưa, nếu chỉ cảm thấy hơi lạnh trong khoảng 3-5 phút đầu tiên sau khi ra khỏi nhà.
Ngoài ra, do cơ thể thường mất nhiệt nhiều qua đầu, tay và chân, người chạy có thể sử dụng thêm găng tay mỏng, mũ len, headband hoặc khăn đa năng Buff, và nên đi tất chân dày để giữ ấm khi xỏ giày ra đường trong khoảng nhiệt độ 8-12°C.
Chạy bộ vào buổi sáng, đặc biệt là những ngày có nắng, sẽ giúp cơ thể hấp thụ ánh sáng tự nhiên, điều hòa hormone và đánh thức nhịp sinh học. Nếu bạn buộc phải chạy vào buổi tối, đặc biệt là khi nhiệt độ xuống thấp, hãy mang theo đèn pin đeo đầu hoặc đèn cài áo, mặc trang phục màu sáng hoặc phản quang, và chọn những tuyến đường quen thuộc để tránh trơn trượt do sương hoặc mưa phùn.
Không nóng bức, không ẩm ướt, không mưa dông, nhiệt độ 8-18°C thực tế là mức nhiệt lý tưởng cho việc chạy bộ. Trên thế giới, nhiều giải marathon lớn cũng được tổ chức trong điều kiện thời tiết tương tự, bởi vì cơ thể đạt hiệu quả cao nhất khi trời mát mẻ.
Mundo Deportivo kết luận: “Đừng sợ cái lạnh 8-18°C. Hãy xem nó như một người thầy miễn phí – nghiêm khắc nhưng công bằng – giúp bạn giữ vững thể lực và tinh thần trong những tháng cuối năm.”
Admin
Nguồn: VnExpress
