Tại thành phố Adelaide, Australia, cô Holland, một phụ nữ trẻ mắc bệnh nan y, vừa hoàn thành quá trình đánh giá y tế và tâm lý kéo dài ba tuần để được chấp thuận quyền Trợ tử Tự nguyện (VAD). Thông tin này được News AU đăng tải vào giữa tháng 11 vừa qua. Theo luật pháp hiện hành của bang Nam Australia, những người trưởng thành mắc bệnh nan y, còn năng lực hành vi dân sự và phải chịu đựng những đau đớn về thể xác không thể kiểm soát, sẽ được phép sử dụng thuốc do bác sĩ kê đơn để chủ động kết thúc cuộc sống.
Từ khi còn nhỏ, Holland đã phải đối mặt với những triệu chứng bất thường như thường xuyên nôn mửa và đau bụng. Tuy nhiên, mãi đến năm 18 tuổi, cô mới được chẩn đoán mắc bệnh tự miễn tổn thương hạch thần kinh tự chủ (AAG). Đây là một rối loạn hiếm gặp, xảy ra khi hệ miễn dịch tấn công các thụ thể acetylcholine trong hạch thần kinh. Cơ chế này khiến hệ thần kinh tự chủ mất khả năng kiểm soát các chức năng vô thức của cơ thể như nhịp tim, huyết áp và nhu động ruột. Đến năm 22 tuổi, các bác sĩ kết luận rằng tình trạng bệnh của Holland không còn đáp ứng với bất kỳ phác đồ điều trị nào.
Trong suốt 10 năm qua, Holland duy trì sự sống nhờ phương pháp nuôi dưỡng tĩnh mạch toàn phần (TPN). Do các dây thần kinh đường ruột bị tê liệt hoàn toàn, dạ dày của cô không thể thực hiện chức năng làm rỗng và đẩy chất thải ra ngoài. Vì vậy, bệnh nhân thường xuyên phải trải qua những cơn nôn mửa hoặc phải thực hiện thủ thuật dẫn lưu chất thải qua ổ bụng.
Việc truyền trực tiếp các chất dinh dưỡng vào máu trong một thời gian dài đã dẫn đến nhiều biến chứng nhiễm trùng nghiêm trọng. Hồ sơ bệnh án của Holland ghi nhận cô đã trải qua 25 lần nhiễm trùng huyết. Bên cạnh đó, tác dụng phụ của các loại thuốc đặc trị liều cao còn gây ra tình trạng loãng xương nặng. Cô đã bị gãy 4 đốt sống lưng, nứt xương ức và hoại tử xương hàm, dẫn đến tình trạng răng bị đen, gãy rụng. Hiện tại, các kết quả xét nghiệm cho thấy cô đang bị suy đa tạng.
Holland chia sẻ rằng cuộc sống hàng ngày của cô là một chuỗi lặp đi lặp lại của việc uống thuốc giảm đau, thực hiện các thủ thuật y tế và nằm viện. Trong khi bạn bè cùng trang lứa đang xây dựng gia đình hoặc phát triển sự nghiệp, cô lại phải dành phần lớn tuổi trẻ của mình tại các cơ sở điều trị. Quyết định tìm đến VAD được đưa ra sau khi Holland nhìn vào gương trong bệnh viện và không còn nhận ra hình ảnh của chính mình do sự tàn phá của bệnh tật.
Ban đầu, gia đình Holland có những phản ứng trái chiều về quyết định của cô. Mẹ cô, bà Armanda, hiểu rõ tiên lượng bệnh của con gái. Trong khi đó, ông Patrick, cha của cô, từ chối chấp nhận thực tế. Quan điểm của ông chỉ thay đổi sau khi chứng kiến tận mắt các bác sĩ thực hiện hồi sức cấp cứu cho con gái. Cuối cùng, trước lời đề nghị được giải thoát của Holland, ông đã đồng ý tôn trọng nguyện vọng của cô.
Holland mô tả việc được chấp thuận trợ tử giống như có một “chiếc chăn an toàn”. Cô khẳng định rằng đây không phải là một hành động bỏ cuộc, mà là một quyết định dừng lại khi cơ thể đã vượt quá giới hạn chịu đựng sinh học.
Hiện nay, VAD đã được hợp pháp hóa tại tất cả 6 bang của Australia, bắt đầu từ Victoria vào năm 2019 và hoàn thiện khung pháp lý trên toàn lãnh thổ vào cuối năm 2023. Luật quy định các tiêu chuẩn sàng lọc lâm sàng nghiêm ngặt, chỉ áp dụng cho công dân trên 18 tuổi được chẩn đoán mắc bệnh nan y tiến triển với tiên lượng tử vong trong vòng 6 đến 12 tháng.
Quy trình xét duyệt bắt buộc phải có sự đánh giá độc lập từ ít nhất hai bác sĩ chuyên khoa để xác nhận năng lực hành vi và mức độ đau đớn không thể can thiệp bằng y học của người bệnh. Khác với an tử (Euthanasia), hình thức được thực hiện bởi nhân viên y tế, mô hình VAD tại Australia ưu tiên phương thức bệnh nhân tự đưa thuốc vào cơ thể (self-administration) dưới sự giám sát quy trình. Việc thực thi luật này đánh dấu một bước chuyển dịch quan trọng trong y đức, cho phép bệnh nhân giai đoạn cuối thực hiện quyền tự quyết đối với cơ thể khi các biện pháp chăm sóc giảm nhẹ không còn mang lại hiệu quả.
Admin
Nguồn: VnExpress
