Theo các chuyên gia y tế, một biến thể mới của virus cúm A/H3N2, được gọi là đột biến K, đang làm dấy lên lo ngại trên toàn cầu. Biến thể này, lần đầu tiên được phát hiện ở châu Âu vào tháng 6, đã trở nên phổ biến ở nhiều quốc gia như Nhật Bản, Anh và Canada. Điều đáng lo ngại là đột biến này có sự khác biệt so với thành phần virus được sử dụng trong các loại vaccine cúm hiện tại.
Cùng với đó, mùa cúm 2025-2026 được dự báo sẽ đến sớm hơn, khiến nhiều người chưa kịp tiêm phòng hoặc chưa có đủ miễn dịch. Điều này có thể dẫn đến tình trạng cộng đồng thiếu khả năng bảo vệ trước virus. Trước tình hình này, nhiều cơ quan y tế trên thế giới đã đưa ra cảnh báo về đột biến mới và khuyến cáo người dân chủ động phòng bệnh.
Bác sĩ Lê Thị Trúc Phương, chuyên viên y khoa tại Hệ thống Tiêm chủng VNVC, giải thích rằng cúm A/H3N2 là một chủng cúm phổ biến ở người, có thể gây ra các bệnh từ nhẹ như viêm xoang, viêm tai giữa đến nặng như viêm phổi, suy hô hấp, nhiễm trùng huyết, viêm não và viêm cơ tim. Đặc biệt, ở người cao tuổi, virus này có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và nhồi máu cơ tim.

Bác sĩ Phương nhấn mạnh: “Chủng cúm A/H3N2 có tốc độ biến đổi nhanh nhất trong dòng virus cúm A, và nó là tác nhân gây bệnh trong nhiều mùa cúm nghiêm trọng, đặc biệt là ở người cao tuổi và trẻ em.”
Một nghiên cứu lớn trên hơn 156 triệu bệnh nhân ở Mỹ và châu Âu đã chỉ ra rằng cúm A/H3N2 làm tăng đáng kể nguy cơ nhập viện, điều trị tích cực và tử vong ở người từ 65 tuổi trở lên, đặc biệt là tại các cơ sở chăm sóc dài hạn và ở những người có bệnh nền. Dữ liệu từ Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA) cũng cho thấy rằng mùa cúm 2022-2023, với chủng A/H3N2 chiếm ưu thế, đã gây ra 22.500 ca tử vong, cao hơn nhiều so với mức trung bình 13.500 ca trong 5 năm trước đại dịch Covid-19.
Một nghiên cứu khác được thực hiện vào năm 2024 trên 1.380 trẻ em từ 1 đến 14 tuổi nhập viện vì cúm tại Bệnh viện Bà mẹ và Trẻ em tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, trong giai đoạn 2017-2023, cho thấy trẻ từ 6 tuổi trở lên nhiễm chủng cúm A/H3N2 có tỷ lệ viêm phổi là 41,7%, cao gần gấp đôi so với những trẻ nhiễm chủng A/H1N1.

Tại Việt Nam, số ca mắc cúm đang có xu hướng gia tăng trong ba tháng cuối năm. Bộ Y tế đã ghi nhận hơn 132.000 ca mắc cúm từ đầu năm đến nay. Các chủng virus cúm lưu hành chủ yếu hiện nay là cúm A/H3N2, A/H1N1 và cúm B.
Để chủ động phòng ngừa lây nhiễm virus cúm, bác sĩ Phương khuyến cáo người dân nên kết hợp nhiều biện pháp trong đời sống hàng ngày. Điều này bao gồm việc thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, và đeo khẩu trang khi đến những nơi đông người.
Bên cạnh đó, việc tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể cũng rất quan trọng. Điều này có thể đạt được thông qua chế độ dinh dưỡng hợp lý, ngủ đủ giấc, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin C vào bữa ăn, và uống đủ nước. Duy trì tập thể dục đều đặn, vận động nhẹ nhàng cũng giúp cơ thể khỏe mạnh và tăng cường khả năng chống lại sự tấn công của virus. Khi có các triệu chứng cúm như sốt, ho, đau họng, mệt mỏi, người bệnh cần nghỉ ngơi và tránh tiếp xúc gần với người khác để hạn chế lây lan.
Tiêm vaccine cúm định kỳ là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh, mắc bệnh nặng và các biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong. Các phân tích từ các cơ quan chuyên môn cho thấy vaccine cúm vẫn có hiệu quả trong việc chống lại đột biến K của chủng cúm A/H3N2. Vaccine có thể giúp giảm 70-75% nguy cơ nhập viện ở trẻ em và 30-40% ở người lớn.
Hiện tại, Việt Nam có 4 loại vaccine cúm được cấp phép lưu hành, bao gồm các loại vaccine từ Pháp, Hà Lan, Hàn Quốc và Việt Nam, được sử dụng cho trẻ từ 6 tháng tuổi và người lớn. Các loại vaccine này giúp phòng ngừa các chủng virus cúm lưu hành chủ yếu tại Việt Nam, bao gồm A/H3N2, A/H1N1 và cúm B.
Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi đến dưới 9 tuổi chưa từng được chủng ngừa cúm, cần tiêm hai mũi vaccine cách nhau tối thiểu một tháng. Người từ 9 tuổi trở lên chỉ cần tiêm một mũi. Do virus cúm liên tục biến đổi và miễn dịch sau khi tiêm vaccine giảm dần trong vòng 6-12 tháng, mỗi người cần tiêm nhắc lại một mũi vaccine cúm hàng năm để duy trì hiệu quả bảo vệ.
Admin
Nguồn: VnExpress
