Tại hai trung tâm kinh tế lớn nhất Việt Nam là TP HCM và Hà Nội, tình trạng khan hiếm quỹ đất trung tâm, giá bất động sản leo thang cùng với áp lực giao thông ngày càng lớn đang thúc đẩy xu hướng dịch chuyển dân cư ra các vùng ven đô. Theo số liệu từ Batdongsan, giá căn hộ tại khu vực trung tâm TP HCM đã tăng trung bình gấp ba lần, vượt xa mức tăng của phân khúc nhà liền thổ. Tương tự, Hà Nội cũng chứng kiến sự sụt giảm đáng kể về nguồn cung căn hộ khu vực trung tâm, với chỉ khoảng 400 căn được mở bán trong năm, tương đương 1% tổng nguồn cung.
Sự phát triển của các siêu đô thị ven đô được xem là một giải pháp cho những thách thức này. Theo định nghĩa của Liên Hợp Quốc, siêu đô thị là khu vực có từ 10 triệu dân trở lên. Tuy nhiên, trong quy hoạch đô thị hiện đại, khái niệm này được mở rộng để chỉ các khu đô thị có quy mô từ hàng trăm đến hàng nghìn ha, được thiết kế tích hợp đầy đủ hạ tầng và tiện ích, vận hành như một “thành phố thu nhỏ”.
Ngân hàng Thế giới ước tính, tỷ lệ đô thị hóa của Việt Nam hiện đạt khoảng 40% và dự kiến sẽ tăng lên 50% vào năm 2030. Tuy nhiên, tốc độ đô thị hóa nhanh chóng này đang tạo ra áp lực lớn lên hạ tầng và chất lượng sống tại TP HCM và Hà Nội. Báo cáo TomTom Traffic Index 2024 đã xếp Hà Nội và TP HCM lần lượt ở vị trí 29 và 32 trong danh sách các thành phố ùn tắc giao thông nhất thế giới.
Tiến sĩ Đinh Thế Hiển cho rằng đã đến lúc cần thay đổi tư duy phát triển đô thị. Ông nhận định rằng mô hình siêu đô thị được quy hoạch bài bản từ đầu có thể giúp giảm tải cho khu vực trung tâm, đồng thời tạo ra không gian sống chất lượng và đa chức năng cho cư dân. Thay vì để hạ tầng chạy theo sự gia tăng dân số như trước đây, mô hình đa trung tâm với kết nối giao thông tốt sẽ cho phép cư dân sống, làm việc và giải trí trong một không gian khép kín mà không cần phải di chuyển xa.
Hiện nay, Việt Nam đã có một số dự án tiếp cận các tiêu chuẩn của một siêu đô thị hiện đại, như Ocean City và Vinhomes Royal Island, với đầy đủ tiện ích giáo dục, y tế, thương mại và giải trí tích hợp. Dự án Vinhomes Green Paradise tại Cần Giờ do Vingroup phát triển còn nâng tầm định hướng phát triển bền vững lên chuẩn ESG++, hài hòa giữa quy hoạch, thiết kế và bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên.
Ông Hiển cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình thành công trên thế giới, chẳng hạn như chiến lược “hoa năm cánh” của Singapore. Theo ông, nếu Singapore có thể phát triển các đô thị vệ tinh đầy đủ chức năng, thì Việt Nam cũng hoàn toàn có khả năng làm được điều tương tự nếu có sự đầu tư đúng hướng vào hạ tầng kết nối vùng.
Các chuyên gia cho rằng giá trị cốt lõi của một siêu đô thị không chỉ nằm ở số lượng căn hộ, mà còn ở khả năng kiến tạo một hệ sinh thái sống toàn diện, bao gồm giao thông, năng lượng, y tế, giáo dục và các dịch vụ giải trí. Mô hình này không chỉ góp phần bình ổn nguồn cung và hạn chế biến động giá bất động sản, mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển của nhiều ngành dịch vụ hỗ trợ.
Đối với người mua nhà, các siêu đô thị vùng ven mang đến cơ hội tiếp cận nhà ở với chi phí hợp lý hơn so với khu vực trung tâm, đồng thời vẫn đảm bảo chất lượng sống và tiện nghi. Việc giảm bớt nhu cầu di chuyển xa giúp giảm áp lực lên hạ tầng giao thông nội đô, góp phần xây dựng mô hình đô thị đa trung tâm, một xu hướng tất yếu của các quốc gia phát triển.
Bên cạnh đó, người dân ngày càng có xu hướng lựa chọn các đại đô thị có đầy đủ tiện ích, môi trường sống an toàn, an ninh, kết hợp vui chơi giải trí, mua sắm, y tế và dịch vụ chăm sóc khách hàng.
Để một siêu đô thị có thể vận hành hiệu quả, TS. Hiển cho rằng cần hội tụ ba yếu tố chính: vị trí tiềm năng gần các khu công nghiệp, khu du lịch hoặc có đặc điểm tự nhiên độc đáo; hệ thống giao thông kết nối liên vùng thông qua đường cao tốc và metro; và quan trọng nhất là chủ đầu tư phải có năng lực tài chính vững mạnh cùng kinh nghiệm trong quy hoạch và quản lý các dự án quy mô lớn. Ông nhấn mạnh rằng siêu đô thị không thể được phát triển một cách manh mún, mà cần một đơn vị đủ tầm để dẫn dắt và phát triển một cách toàn diện.
Với định hướng rõ ràng và sự đầu tư tập trung, mô hình siêu đô thị được kỳ vọng sẽ tạo ra một bước đột phá cho Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới, nâng cao chất lượng sống, thu hút vốn đầu tư quốc tế, mở rộng không gian phát triển và tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành một trong 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Admin
Nguồn: VnExpress
