Số liệu thống kê từ Cục Hải quan cho thấy xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang Hoa Kỳ trong 10 tháng đầu năm đã đạt mức kỷ lục mới, vượt qua 126 tỷ USD, tăng 28% so với cùng kỳ năm trước. Mỹ tiếp tục khẳng định vị thế là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 30% tổng kim ngạch và đóng vai trò quan trọng trong việc định hình triển vọng thương mại năm 2026.
Động lực tăng trưởng này đến từ sự mở rộng đồng đều của các nhóm hàng chủ lực. Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn là trọng tâm, đặc biệt là các lĩnh vực điện tử, máy móc và công nghệ. Máy vi tính, điện tử và linh kiện chứng kiến mức tăng trưởng ấn tượng gần 78%, đạt hơn 34 tỷ USD, mức tăng cao nhất trong một thập kỷ nhờ nhu cầu lớn về máy chủ AI, thiết bị công nghệ và linh kiện phục vụ sản xuất bán dẫn. Máy móc và thiết bị cũng duy trì đà tăng trưởng 9,2%, đạt 19,6 tỷ USD; điện thoại và linh kiện tăng nhẹ lên 9,02 tỷ USD sau hai năm chững lại; và ngành dệt may truyền thống đã phục hồi với 14,81 tỷ USD, tăng 11,4%.
Sự trỗi dậy của nhóm hàng đồ chơi và dụng cụ thể thao cũng đang tạo ra những thay đổi đáng kể trong cơ cấu xuất khẩu. Sau khi nhiều doanh nghiệp Mỹ chuyển hướng đơn hàng khỏi Trung Quốc, nhóm hàng này đã tăng hơn 255%, từ 1,47 tỷ USD lên 5,24 tỷ USD, mức tăng cao nhất trong nhiều năm. Đồng thời, các mặt hàng tiêu dùng như gỗ và sản phẩm gỗ đạt 7,8 tỷ USD (tăng 6%), trong khi phương tiện vận tải và phụ tùng tăng gần 11%.
Lĩnh vực nông, thủy sản cũng ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể. Rau quả tăng 58,5%, cà phê tăng hơn 60% nhờ giá thế giới tăng cao, và sản phẩm cao su tăng 51%. Sau giai đoạn suy giảm kéo dài, thủy sản đã phục hồi với mức tăng 7,5% do tồn kho tại Mỹ giảm mạnh và nhu cầu đối với các sản phẩm cao cấp tăng trở lại.
Trong bối cảnh tăng trưởng chung, ngành dệt may nổi lên như một lĩnh vực chịu ảnh hưởng lớn từ thuế quan áp dụng từ tháng 9, nhưng vẫn duy trì được mức tăng trưởng tích cực. Kết quả kinh doanh quý III của hầu hết các doanh nghiệp trong ngành đều khả quan. Ví dụ, Wigroup ghi nhận mức tăng trưởng 15,82% so với cùng kỳ, trong khi Vinatex đạt lợi nhuận hơn 359 tỷ đồng, tăng khoảng 56% nhờ đẩy mạnh giao hàng trước khi thuế mới có hiệu lực. Nhờ đó, lợi nhuận sau thuế 9 tháng đầu năm của Vinatex đạt hơn 943 tỷ đồng, tăng 132% so với cùng kỳ.
Ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Việt Thắng Jean, cho biết doanh nghiệp vẫn xuất khẩu hàng sang Mỹ đều đặn, đặc biệt trong giai đoạn cao điểm chuẩn bị cho mùa lễ hội cuối năm. Để đảm bảo quá trình thông quan diễn ra suôn sẻ, doanh nghiệp phải khai báo đầy đủ nguồn gốc nguyên phụ liệu và tăng cường tỷ lệ nội địa hóa để đáp ứng các tiêu chuẩn mới của Mỹ.
Tương tự, một doanh nghiệp thủy sản tại An Giang chia sẻ rằng mặc dù thuế quan làm tăng chi phí, các lô hàng có nguồn gốc rõ ràng và chất lượng ổn định vẫn được nhập khẩu vào Mỹ khá thuận lợi. Tuy nhiên, để tạo lợi thế cạnh tranh lâu dài, doanh nghiệp đang tập trung vào chế biến sâu, tự động hóa và áp dụng công nghệ trong nuôi trồng để giảm giá thành. Nhiều doanh nghiệp cũng đang mở rộng sang phân khúc Halal và khai thác các thị trường có cấu trúc tiêu dùng tương đồng với Mỹ để giảm sự phụ thuộc vào một thị trường duy nhất.
Theo các chuyên gia trong ngành, sự tăng trưởng tích cực của xuất khẩu năm nay phản ánh sự thay đổi mạnh mẽ trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Khi lạm phát ở Mỹ hạ nhiệt, lãi suất ổn định và chu kỳ xả hàng tồn kho gần kết thúc, các nhà nhập khẩu Mỹ buộc phải quay lại đặt hàng mới. Xu hướng giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc của các doanh nghiệp Mỹ càng củng cố lợi thế cho Việt Nam trong các ngành điện tử, cơ khí, đồ chơi, dệt may và công nghiệp nhẹ.
Triển vọng cho năm 2026 được đánh giá là khả quan, nhưng cũng đầy thách thức. Các hiệp hội ngành hàng lưu ý rằng Mỹ đang tăng cường điều tra phòng vệ thương mại, đặc biệt đối với các sản phẩm gỗ, kim loại và dệt may; đồng thời áp dụng các tiêu chuẩn môi trường và truy xuất nguồn gốc ngày càng khắt khe. Tuy nhiên, nếu các doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục duy trì khả năng thích ứng, từ việc nâng cao tiêu chuẩn minh bạch về nguyên liệu đến đầu tư vào sản xuất xanh, nhiều ngành như điện tử, máy móc, giày dép, dây cáp điện, đồ chơi và các sản phẩm nông thủy sản chất lượng cao có thể tiếp tục duy trì đà tăng trưởng.
Admin
Nguồn: VnExpress
