Viêm phổi do bội nhiễm vi khuẩn là một biến chứng nguy hiểm thường gặp ở bệnh nhân cúm A, có thể dẫn đến suy hô hấp, suy đa tạng và thậm chí tử vong. Theo BS.CKII Lê Thị Mỹ Châu, chuyên khoa Bệnh nhiễm tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, tình trạng này chiếm tới 30-50% số ca cúm.
Bác sĩ Mỹ Châu giải thích rằng virus cúm A gây tổn thương lớp niêm mạc bảo vệ đường hô hấp, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại vi khuẩn như phế cầu, tụ cầu vàng, liên cầu và Haemophilus influenzae xâm nhập và gây bệnh. Thêm vào đó, virus làm suy giảm chức năng của hệ thống lông mao, vốn có vai trò đào thải các tác nhân gây hại, càng làm tăng nguy cơ bội nhiễm.
Không chỉ vậy, cúm A còn làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến vi khuẩn dễ dàng tấn công xuống phổi, gây viêm phổi nặng, tắc nghẽn đường thở và làm tăng nguy cơ tử vong.
Bội nhiễm vi khuẩn có thể xảy ra sau vài ngày hoặc thậm chí 1-3 tuần sau khi mắc cúm A, đôi khi ngay cả khi các triệu chứng cúm đã có dấu hiệu thuyên giảm. Người bệnh có thể bị sốt cao trở lại, ho khạc đờm xanh vàng, khó thở, đau ngực, tím tái, mệt mỏi và chán ăn. Ở trẻ nhỏ, các dấu hiệu bao gồm lừ đừ, bỏ bú, thở nhanh hoặc rút lõm ngực. Nhiều người dễ nhầm lẫn đây là tình trạng tái sốt thông thường sau cúm, nhưng thực tế bệnh đã trở nặng do bội nhiễm.
Thời gian gần đây, các bệnh viện thuộc hệ thống Đa khoa Tâm Anh đã tiếp nhận nhiều ca cúm A bội nhiễm diễn biến phức tạp. Điển hình là trường hợp một cụ bà 90 tuổi với nhiều bệnh nền, bị viêm phổi nặng do bội nhiễm cúm A với cả vi khuẩn và nấm, phải điều trị trong suốt 30 ngày. Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cũng đã điều trị cho một bé trai 16 tháng tuổi mắc cúm A kèm theo viêm phế quản do vi khuẩn, có nguy cơ suy hô hấp và nhiễm trùng huyết.
Trước tình hình này, bác sĩ Châu khuyến cáo người dân không nên chủ quan với bệnh cúm. Khi mắc cúm A, người bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Trong trường hợp bội nhiễm vi khuẩn, việc sử dụng kháng sinh sớm có thể giúp kiểm soát bệnh hiệu quả.
Bác sĩ cũng nhấn mạnh việc người dân không nên tự ý điều trị, vì có thể làm bệnh trở nặng hơn. Ngoài ra, tiêm phòng cúm hàng năm và các loại vaccine phòng ngừa các bệnh có thể gây đồng nhiễm hoặc bội nhiễm với cúm như phế cầu, hợp bào hô hấp RSV, sởi, thủy đậu, Hib… là rất quan trọng để giảm nguy cơ biến chứng.
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết Việt Nam hiện có 4 loại vaccine cúm từ Việt Nam, Hàn Quốc, Hà Lan và Pháp, có khả năng phòng ngừa các chủng A/H3N2, A/H1N1 và cúm B. Vaccine giúp giảm tới 60% nguy cơ mắc bệnh, 90% nguy cơ nhập viện và 70-80% nguy cơ tử vong. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cần tiêm 2 mũi cách nhau tối thiểu 4 tuần; từ 9 tuổi trở lên và người lớn tiêm 1 mũi. Phụ nữ mang thai có thể tiêm ở bất kỳ giai đoạn nào, tốt nhất là từ tam cá nguyệt thứ hai. Để duy trì miễn dịch, cần tiêm nhắc lại hàng năm.
Ngoài vaccine cúm, Việt Nam còn có 5 loại vaccine phế cầu (10, 13, 15, 20, 23) phòng ngừa viêm phổi, viêm màng não và viêm tai giữa. Vaccine RSV của Pfizer được tiêm cho mẹ bầu từ tuần 24-36 để bảo vệ trẻ trong 6 tháng đầu đời, đồng thời cũng được tiêm cho người từ 60 tuổi trở lên. Trẻ sơ sinh đến 24 tháng tuổi có thể tiêm kháng thể đơn dòng RSV của Sanofi.
Bên cạnh việc tiêm vaccine, bác sĩ Chính cũng khuyến cáo người dân cần chú ý giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang ở nơi đông người, che miệng khi ho, ăn uống đủ chất, ngủ đủ giấc và vận động hợp lý để tăng cường sức đề kháng. Các biện pháp phòng bệnh này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thời tiết chuyển lạnh, nồm ẩm, nhiệt độ thay đổi thất thường, cùng với sự gia tăng giao lưu, đi lại và các hoạt động tiệc tùng vào cuối năm, tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển.
Admin
Nguồn: VnExpress
