Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh rằng văn hóa, y tế và giáo dục là ba trụ cột then chốt, vừa là đích đến, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Việc đầu tư vào hai chương trình mục tiêu quốc gia về giáo dục và y tế chính là đầu tư vào nguồn nhân lực, một trong ba đột phá chiến lược của quốc gia.
Tổng Bí thư lưu ý rằng, với mục tiêu dài hạn từ 10 đến 20 năm, hai chương trình này hướng đến thời điểm thế hệ trẻ ngày nay sẽ trở thành lực lượng chủ chốt trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ông khẳng định, dù kinh tế phát triển hay tình hình ổn định đến đâu, điều quan trọng nhất vẫn là người dân được hưởng thụ những thành quả đó, có một cuộc sống thanh thản, vui vẻ.
Ông nhấn mạnh rằng khái niệm “mục tiêu quốc gia” phải vượt ra khỏi phạm vi của từng bộ, ngành và trở thành nỗ lực chung của toàn xã hội. Kinh nghiệm từ nhiều chương trình trước đây cho thấy sự chồng chéo, dàn trải và việc gộp các mục tiêu một cách cơ học đã dẫn đến phân tán nguồn lực mà không mang lại kết quả rõ ràng. Do đó, chương trình quốc gia cần xác định đúng đối tượng thụ hưởng, cơ quan chịu trách nhiệm và mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân.
Về chương trình y tế, Tổng Bí thư cho rằng ưu tiên hàng đầu là nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu và y tế dự phòng. Ông chỉ ra thực trạng ngành y tế hiện nay còn nặng về khám chữa bệnh, trong khi bản chất của y tế là phòng bệnh từ sớm. Ông yêu cầu chương trình phải đặt ra mục tiêu rõ ràng để trong vòng 5 năm có thể thanh toán dứt điểm một số bệnh truyền nhiễm như lao, sốt rét, những bệnh mà nhiều quốc gia đã loại bỏ. Việc duy trì phòng chống nửa vời chỉ gây tốn kém và tạo gánh nặng cho hệ thống.
Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải xử lý tận gốc nguyên nhân của các bệnh không lây nhiễm, bắt nguồn từ môi trường sống, nguồn nước sinh hoạt và an toàn thực phẩm. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo nguồn nước sạch đạt tiêu chuẩn uống được tại vòi và kiểm soát thực phẩm từ gốc. Nếu không giải quyết được những vấn đề căn cơ này, việc xây thêm bệnh viện hay đào tạo thêm bác sĩ cũng không đủ.
Đặc biệt quan tâm đến các nhóm yếu thế, Tổng Bí thư nêu thực tế rằng các cơ sở công lập hiện chỉ chăm sóc được khoảng 3% trẻ bị bỏ rơi, phần lớn trong số đó mắc bệnh nặng. Ông cho rằng gia đình và xã hội có thể đóng góp nhiều hơn nếu có các chính sách khuyến khích phù hợp. Với hơn 8 triệu người khuyết tật, việc chăm sóc sớm và đầy đủ không chỉ thể hiện tính nhân văn mà còn giúp giảm nguy cơ phát sinh các tệ nạn xã hội về sau. Đây phải là trọng tâm của chương trình y tế.
Đối với chương trình giáo dục, Tổng Bí thư chỉ ra những bất cập lớn về biên chế và tổ chức trường lớp. Ông đề xuất rằng nếu quy định một lớp có 20-25 học sinh, thì biên chế phải được điều chỉnh theo số lượng học sinh thực tế, tránh tình trạng nhà trường phải “xin” biên chế. Ở nhiều xã vùng cao, mặc dù chỉ có vài học sinh tại một điểm trường, nhưng vẫn phải duy trì đủ giáo viên và cơ sở vật chất, gây lãng phí. Do đó, cần tính toán việc gom học sinh về các trường đạt chuẩn, thậm chí thuê phương tiện đưa đón để tránh phân tán nguồn lực.
Giải pháp căn cơ là đẩy mạnh xây dựng trường nội trú cho học sinh vùng cao, biên giới để các em được học tập bình đẳng và phát triển lành mạnh. Tổng Bí thư cho biết đã trao đổi với Chính phủ về việc ưu tiên kiên cố hóa trường lớp tại 248 xã biên giới trước. Học sinh miền núi phải được tiếp cận các điều kiện học tập đầy đủ, kể cả bể bơi để phòng chống đuối nước khi mưa lũ. Mục tiêu là từ năm học 2026-2027, 100% trường biên giới phải có bể bơi, sau đó mở rộng ra các xã khó khăn khác trước năm 2030.
Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đảm bảo điều kiện sống cho giáo viên vùng khó khăn. Nhiều giáo viên trẻ đã dành tuổi thanh xuân cho các điểm trường hẻo lánh nhưng lại thiếu nhà công vụ, thiếu môi trường xã hội và gặp khó khăn trong việc lập gia đình. Do đó, đầu tư cho giáo dục phải đồng bộ từ phòng học đến điều kiện sống của giáo viên.
Người đứng đầu Đảng cũng bày tỏ sự băn khoăn về chủ trương đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai, xét đến năng lực hiện tại của đội ngũ giáo viên. Ông cho rằng, nếu tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai, giáo viên không chỉ phải dạy môn tiếng Anh mà còn phải có khả năng giảng dạy các môn khác như toán, văn, sử bằng tiếng Anh, trong khi lực lượng này còn rất thiếu. Đây là một điểm nghẽn then chốt cần giải quyết nếu muốn nâng cao chất lượng giáo dục.
Ông nhấn mạnh rằng giáo dục và y tế phải theo kịp sự phát triển của khoa học và thực tiễn. Chương trình học phải hiện đại, chuyên sâu và liên thông từ mầm non đến sau đại học để đào tạo nguồn nhân lực có tri thức, tư duy và bản lĩnh, những yếu tố quyết định năng suất và sức cạnh tranh của quốc gia.
Tổng Bí thư yêu cầu cả hai chương trình mục tiêu quốc gia phải được lượng hóa rõ ràng, bao gồm số lượng giáo viên cần đào tạo, số lượng bác sĩ cần bổ sung và nguồn lực cần thiết cho từng địa phương. Chỉ khi có các chỉ tiêu cụ thể, chương trình mới có thể tránh được tình trạng dàn trải, triển khai đồng bộ và mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân.
Admin
Nguồn: VnExpress
