Theo báo cáo mới từ Savills Hà Nội, thị trường dịch vụ chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam dự kiến sẽ có sự tăng trưởng đáng kể, từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2032, tương ứng với mức tăng trưởng kép hàng năm là 5,8%. Động lực chính của sự tăng trưởng này là do số lượng lớn người bước vào độ tuổi nghỉ hưu trong thập kỷ tới, cùng với sự gia tăng nhận thức về tầm quan trọng của sức khỏe tinh thần và lối sống lành mạnh.
Tuy nhiên, ông Matthew Powell, Giám đốc Savills Hà Nội, cũng chỉ ra rằng hệ thống chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam hiện tại vẫn còn nhỏ lẻ và thiếu tính chuyên nghiệp. Báo cáo của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) cho thấy hơn 80% người cao tuổi có nhu cầu chăm sóc tại nhà, nhưng chỉ có chưa đến 30% xã, phường có các câu lạc bộ hoặc nhóm hỗ trợ. Số lượng trung tâm chăm sóc chuyên biệt trên cả nước còn rất hạn chế, chưa đến 100 cơ sở. Bên cạnh đó, nghề chăm sóc người cao tuổi chưa được công nhận chính thức, dẫn đến tình trạng thiếu hụt và thiếu chuẩn hóa về nhân lực.
Hiện nay, mới chỉ có một số tập đoàn lớn như Vingroup, Sun Group, Novaland và VinaLiving tham gia vào lĩnh vực này, nhưng số lượng dự án vẫn còn rất ít so với nhu cầu thực tế của thị trường. Phần lớn các dự án hiện tại còn hạn chế về quy mô và chủ yếu mang tính thử nghiệm, tập trung vào phân khúc khách hàng nhỏ, do các vấn đề về tài chính và pháp lý chưa được giải quyết rõ ràng.
Dự báo từ Cục Thống kê cho thấy Việt Nam sẽ chính thức bước vào giai đoạn dân số già vào năm 2038, khi tỷ lệ người trên 60 tuổi đạt hơn 20%. UNFPA dự báo đến năm 2050, cứ sáu người dân sẽ có một người trên 65 tuổi. Tốc độ già hóa dân số nhanh chóng này làm tăng cao nhu cầu về chăm sóc dài hạn, nhà ở an dưỡng và các dịch vụ hỗ trợ, trong khi nguồn cung hiện tại chưa đáp ứng đủ.
Savills dự báo rằng trong 10 năm tới, khi hàng triệu người bước vào tuổi nghỉ hưu, nhu cầu chăm sóc dài hạn sẽ tăng mạnh, thúc đẩy sự phát triển của các dự án chuyên biệt. Các khu nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe, nhà ở kết hợp dịch vụ y tế và các mô hình sống – trị liệu sẽ ngày càng được quan tâm hơn, khi người Việt Nam chú trọng hơn đến sức khỏe tinh thần và lối sống bền vững.
Bà Olivia Wood, Giám đốc Lotus Advisory Group Vietnam, nhận định Việt Nam đang trở thành một điểm đến hấp dẫn cho thị trường bất động sản an cư – dưỡng lão. Dân số già hóa nhanh, số lượng người cao tuổi lớn, khoảng cách lớn giữa nhu cầu và nguồn cung, cùng với xu hướng thay đổi trong cách sống và chăm sóc sức khỏe, tạo ra một “thời điểm vàng” cho sự phát triển của thị trường chăm sóc người cao tuổi tại Việt Nam.
Tuy nhiên, để đạt được quy mô thị trường 3,6 tỷ USD vào năm 2032 như dự báo, các chuyên gia cho rằng Việt Nam cần cải thiện chính sách, thu hút đầu tư và xây dựng một hệ sinh thái nhân lực chất lượng cao. Đây là những yếu tố then chốt để biến tiềm năng của phân khúc này thành một ngành công nghiệp thực thụ.
Bà Trần Bích Thủy, Giám đốc quốc gia HelpAge International Vietnam, nhấn mạnh rằng chính sách pháp lý, nguồn nhân lực và yếu tố văn hóa là những thách thức lớn đối với mô hình dưỡng lão tại Việt Nam. Thị trường hiện đang thiếu một khung pháp lý toàn diện và lực lượng lao động chuyên nghiệp có tay nghề cao. Ngoài ra, tâm lý truyền thống về việc con cái chăm sóc cha mẹ khi về già vẫn còn phổ biến, gây ra những lo ngại đối với mô hình dưỡng lão.
Về chiến lược phát triển, bà Thủy cho rằng việc xây dựng khung pháp lý hoàn thiện và chuẩn hóa nguồn nhân lực là yếu tố quyết định thành công của thị trường. Cần có các tiêu chuẩn nghề nghiệp, chuẩn hóa dịch vụ và thúc đẩy xã hội hóa để thu hút sự tham gia của các doanh nghiệp. Bà Thủy nhấn mạnh: “Việc đào tạo lực lượng điều dưỡng có tay nghề cao là tiền đề để hình thành một ngành dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp trong tương lai”.
Bà Emily Fell, Giám đốc cấp cao bộ phận Living Sectors khu vực châu Á – Thái Bình Dương, khuyến nghị Việt Nam nên lựa chọn một mô hình phù hợp thay vì sao chép hoàn toàn từ các thị trường phát triển. Bà gợi ý kết hợp mô hình “lifestyle” của Australia, khu dân cư tích hợp cho người cao tuổi tại đô thị, với hệ thống chăm sóc chuyên sâu kiểu Nhật, đồng thời học hỏi mô hình “vertical village” của Singapore, tích hợp nhà ở cho người cao tuổi vào các dự án đa chức năng để tối ưu hóa quỹ đất và tăng cường gắn kết cộng đồng.
Bà Fell nhấn mạnh rằng các viện dưỡng lão công cần có một khung pháp lý rõ ràng về quy hoạch, an toàn và bảo vệ người cao tuổi. Trong khi đó, các mô hình chăm sóc chuyên sâu cần có cơ chế thanh toán bền vững dựa trên bảo hiểm công hoặc tư nhân. Ngoài việc đầu tư vào hạ tầng, Việt Nam cần ưu tiên đầu tư vào tổ chức vận hành, yếu tố then chốt của mô hình chăm sóc, thay vì chỉ tập trung vào xây dựng cơ sở vật chất.
Bà kết luận: “Việc hình thành các tổ chức điều hành uy tín sẽ quyết định sự thành công của mô hình dưỡng lão tại Việt Nam”.
Admin
Nguồn: VnExpress
