Sự ra mắt của một bộ phim có sự tham gia của tài tử Brendan Fraser đã tạo nên một làn sóng quan tâm đặc biệt đến dịch vụ “cho thuê người thân” tại Nhật Bản. Trailer phim, thu hút 5 triệu lượt xem chỉ trong tuần đầu tiên, đã kéo theo sự tăng vọt 450% trong lượng tìm kiếm về loại hình dịch vụ độc đáo này. Trong phim, Fraser vào vai một diễn viên thất nghiệp tại Tokyo, chấp nhận công việc đóng giả người thân để xoa dịu nỗi cô đơn của người khác.
Tại Nhật Bản, dịch vụ cho thuê người thân không chỉ là một ý tưởng trên màn ảnh mà đã trở thành một phần của cuộc sống thực, đáp ứng nhu cầu của một bộ phận dân cư đang đối mặt với sự cô đơn và thiếu vắng các mối quan hệ gia đình.
Trong một buổi chiều thu ở công viên Tokyo, hình ảnh Takuya, 34 tuổi, nắm tay bà Haruko, 82 tuổi, và ân cần gọi “bà ơi” rồi bật khóc, có lẽ sẽ khiến nhiều người lầm tưởng về một mối quan hệ gia đình ruột thịt. Tuy nhiên, sự thật là Takuya đang thực hiện công việc của mình: đóng vai người cháu trai mà bà Haruko mong mỏi. Đây là lần thứ 47 anh được thuê để đi dạo và ăn tối cùng bà cụ sống một mình, kể từ khi con trai duy nhất của bà chuyển đến Mỹ sinh sống.
Bà Haruko biết đến dịch vụ này qua lời giới thiệu và chấp nhận chi trả 200 USD cho mỗi buổi gặp gỡ kéo dài 3 tiếng. Takuya, với kinh nghiệm 5 năm trong nghề, luôn chuẩn bị kỹ lưỡng từ chiếc áo khoác cũ kỹ, bó hoa cúc trắng mà bà yêu thích, cho đến tông giọng dịu dàng, ấm áp. Nhiệm vụ của anh là giúp bà hồi tưởng lại những kỷ niệm đẹp, cùng bà nấu bữa tối và xoa dịu nỗi nhớ con da diết.
Dịch vụ cho thuê người thân đã tồn tại ở Nhật Bản gần một thập kỷ, với hơn 420 công ty hoạt động và tạo ra doanh thu ước tính khoảng 215 triệu USD mỗi năm. Khách hàng có thể thuê bất kỳ vai diễn nào họ cần: từ cha mẹ, con cái, người yêu, đồng nghiệp, cho đến cả khách mời đám cưới. Mức giá cho thuê dao động từ 100 đến 300 USD mỗi buổi, tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể của vai diễn.
Theo Ryuichi Ichinokawa, 62 tuổi, người sáng lập công ty Heart Project, nhu cầu thuê người thân xuất phát từ văn hóa coi trọng thể diện (mentsu) của người Nhật. “Nhiều người cảm thấy xấu hổ khi thừa nhận sự cô đơn, thất bại trong hôn nhân hoặc việc không có con cháu nối dõi, vì sợ bị coi là làm mất mặt gia đình,” ông Ichinokawa giải thích.
Ông Ichinokawa từng đối mặt với một trường hợp đặc biệt từ Aiko, một nữ tiếp viên 35 tuổi đang có nguy cơ mất việc vì chủ quán nghi ngờ cô sống khép kín và không có bạn bè. Để giúp Aiko, Ichinokawa đã tổ chức một bữa tiệc giả tại quán bar, với sự tham gia của 12 diễn viên đóng vai bạn thân và đồng nghiệp cũ của cô. Bản thân ông đóng vai người anh trai thành đạt từ Osaka đến thăm em gái. Vở kịch thành công đến mức Aiko không chỉ giữ được việc mà còn được thăng chức.
Các chuyên gia xã hội học từ Đại học Tokyo (Nhật Bản) và Đại học Emory (Mỹ) cho rằng dịch vụ cho thuê người thân phản ánh thực trạng già hóa dân số và sự cô lập xã hội ngày càng gia tăng ở Nhật Bản. Hiện nay, nước này có hơn 9 triệu người trên 65 tuổi sống một mình, cùng với 1,2 triệu hikikomori (những người tự cô lập mình khỏi xã hội), những người gần như cắt đứt mọi liên lạc với thế giới bên ngoài.
Giáo sư Miwa Yasui tại Đại học Chicago (Mỹ), người chuyên nghiên cứu về ảnh hưởng của văn hóa đến sức khỏe tâm thần, nhận định: “Dịch vụ thuê gia đình mang lại cảm giác được lắng nghe và xoa dịu tạm thời cho những người không muốn làm phiền con cái hoặc không tìm được sự chia sẻ từ những người thân thật sự.”
Mặc dù vấp phải những chỉ trích về sự “giả tạo”, ngành công nghiệp này vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ. Đối với những người như bà Haruko, 3 tiếng đồng hồ bên người cháu thuê Takuya là khoảng thời gian hạnh phúc nhất trong tháng, dù bà biết rõ rằng khi hết giờ, “người cháu” sẽ nhận tiền và rời đi.
Trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng phổ biến, dịch vụ cho thuê người thân vẫn giữ được vị thế của mình nhờ vào sự hiện diện vật lý và giao tiếp trực tiếp mà nó mang lại. Một số vai diễn khá đơn giản, như khách mời đám cưới chỉ cần ngồi ăn uống, nhưng nhiều vai đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng, từ việc ghi nhớ tên tuổi, thông tin cá nhân, đến những kỷ niệm tuổi thơ của khách hàng. Ông Ichinokawa chia sẻ rằng ông thường viết tên lên tay, đọc kỹ các ghi chép và viện cớ đi vệ sinh nếu cần để nhớ lại thông tin. Mức thù lao cho các vai diễn dao động từ 63 USD cho những vai đơn giản kéo dài vài giờ, đến 200 USD cho những vai phức tạp hơn.
“Dịch vụ thuê gia đình mang lại cảm giác được lắng nghe và hỗ trợ, ngay cả khi hai người không có quan hệ huyết thống,” giáo sư Miwa Yasui nhấn mạnh, cho thấy giá trị nhân văn mà dịch vụ này mang lại trong xã hội hiện đại.
Admin
Nguồn: VnExpress
