Trong phiên thảo luận tại Quốc hội ngày 26/11 về dự thảo Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi), một điểm nhấn quan trọng là việc bổ sung chương về dự trữ chiến lược, nhằm tăng cường an ninh kinh tế – tài chính, quốc phòng, an ninh và khả năng điều tiết thị trường của Nhà nước.
Dự thảo luật mở rộng danh mục dự trữ chiến lược, bao gồm các tài nguyên, khoáng sản quan trọng, trang thiết bị phục vụ quốc phòng, an ninh, các sản phẩm công nghệ cao, năng lượng và lương thực. Bên cạnh đó, các thiết bị và hàng hóa phục vụ phát triển kinh tế – xã hội cũng được đưa vào nhóm dự trữ này. Luật mới cũng hướng đến đa dạng hóa hình thức dự trữ chiến lược, khuyến khích huy động nguồn lực từ các tổ chức, doanh nghiệp.
Đánh giá cao chủ trương xã hội hóa, ông Dương Khắc Mai, Phó trưởng đoàn Đại biểu tỉnh Lâm Đồng, đề xuất ưu tiên giao lực lượng vũ trang đảm bảo các mặt hàng dự trữ chiến lược. Dựa trên kinh nghiệm thực tế, ông cho rằng quân đội có khả năng quản lý tốt việc dự trữ lương thực, thực phẩm và các mặt hàng thiết yếu. Ông cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của lực lượng công an và quân đội trong công tác cứu trợ tại các vùng khó khăn, đặc biệt trong giai đoạn bão lũ vừa qua.
Đồng quan điểm, ông Phạm Văn Hòa (Hội Luật gia Đồng Tháp) nhấn mạnh rằng lực lượng công an, quân đội có hệ thống kho bãi được đầu tư tốt về khoa học và công nghệ. Ông đề nghị ưu tiên sử dụng kho bãi của lực lượng vũ trang để dự trữ hàng hóa, tuân thủ theo quy chuẩn của Bộ Xây dựng, trước khi giao cho tư nhân nếu kho không đủ. Theo ông, điều này sẽ giúp lực lượng vũ trang kịp thời ứng phó trong các tình huống cứu trợ và cứu đói.
Vấn đề phân cấp, phân quyền trong dự trữ quốc gia cũng thu hút sự quan tâm của nhiều đại biểu. Dự thảo luật quy định Chính phủ sẽ xác định danh mục hàng dự trữ quốc gia và chiến lược, trong khi các bộ trưởng và thủ trưởng cơ quan ngang bộ chịu trách nhiệm quản lý, xuất, nhập hàng hóa dự trữ.
Bà Nguyễn Thị Sỉu, Phó trưởng đoàn đại biểu TP Huế, đề xuất Thủ tướng Chính phủ cần giữ quyền quyết định đối với các tình huống vượt quá khả năng của bộ, hoặc liên quan đến hàng chiến lược và điều tiết thị trường quy mô lớn. Bà cũng cho rằng Bộ Tài chính nên đóng vai trò điều hòa, cân đối tổng thể trong các quyết định điều chỉnh kế hoạch hoặc khi có biến động lớn trên thị trường.
Ngược lại, ông Hà Sỹ Đồng, nguyên quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị, đề nghị phân quyền mạnh hơn cho địa phương, cho phép UBND cấp tỉnh quyết định tạm xuất hàng dự trữ trong một hạn mức nhất định và báo cáo về Bộ Tài chính trong vòng 24 giờ khi có tình huống khẩn cấp. Ông cũng đề xuất ban hành ngưỡng định lượng lương thực, vật tư cứu hộ mà địa phương được tự quyết khi có bão, lũ, sạt lở, dịch bệnh ở quy mô lớn.
Ông Hà Sỹ Đồng cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải làm rõ mục tiêu của dự trữ chiến lược và dự trữ quốc gia, tránh sự chồng lấn về khái niệm. Theo ông, cần phân biệt rõ mục tiêu, phạm vi, loại hàng hóa, cấp điều hành và điều kiện xuất cấp giữa hai loại dự trữ này để đảm bảo cơ chế hoạt động linh hoạt và dễ thực hiện.
Giải trình về các ý kiến thảo luận, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết Bộ đã rà soát và bổ sung các quy định về hoạt động dự trữ quốc gia truyền thống để phù hợp với tình hình thực tế, đồng thời tăng cường phân cấp, phân quyền.
Bộ trưởng Thắng khẳng định công tác phân bổ kho dự trữ đã được triển khai hiệu quả, đặc biệt trong đợt thiên tai, lũ lụt diện rộng ở miền Trung. Ông cho biết, bên cạnh gạo, hầu hết phương tiện và đặc biệt là phương tiện chuyên dùng đã được Cục trưởng Dự trữ chỉ đạo các kho xuất cấp ngay khi địa phương có yêu cầu, không cần xin ý kiến từ bất kỳ ai, kể cả trong những tình huống cấp bách.
Về dự trữ chiến lược, Bộ trưởng đánh giá đây là một vấn đề mới và phức tạp, có tác động đến nhiều chính sách, chiến lược của các ngành, địa phương và doanh nghiệp. Ông cho biết hàng hóa dự trữ chiến lược bao gồm cả hàng dự trữ quốc gia.
Bộ trưởng Thắng cũng giải thích rằng dự thảo luật quy định những nguyên tắc cơ bản, phân định cơ chế quản lý và sử dụng hàng dự trữ chiến lược để giao cho các cơ quan chuyên trách. Mục tiêu là đảm bảo nguyên tắc xây dựng luật theo hướng chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội và giao Chính phủ quy định chi tiết theo từng thời kỳ, phù hợp với tình hình thực tế.
Dự kiến, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Luật Dự trữ quốc gia (sửa đổi) vào ngày 11/12.
Admin
Nguồn: VnExpress
