Ngày 27/11, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình đã chủ trì cuộc họp với đại diện các bộ, ngành và doanh nghiệp để thảo luận về Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam. Mục tiêu của cuộc họp là tham vấn ý kiến từ các doanh nghiệp, đánh giá năng lực thực tế và thiện chí của các nhà đầu tư tiềm năng, đồng thời xem xét các giải pháp khả thi cho dự án trọng điểm này.
Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh rằng dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đang xem xét ba hình thức đầu tư chính: đầu tư công, hợp tác công – tư (PPP) và đầu tư tư nhân. Yêu cầu then chốt là lựa chọn được phương án đầu tư tối ưu, mang lại lợi ích cao nhất cho quốc gia.
Bộ Xây dựng báo cáo rằng đã nhận được nhiều hồ sơ quan tâm đến dự án từ các doanh nghiệp. Tuy nhiên, qua quá trình kiểm tra và rà soát, nhiều doanh nghiệp thể hiện ý tưởng đầu tư chưa rõ ràng, năng lực tài chính và đầu tư còn hạn chế, thậm chí một số hồ sơ thiếu thông tin và địa chỉ liên hệ. Đáng chú ý, liên minh nhà đầu tư Mekolor và Great (USA), đơn vị từng tuyên bố có khả năng huy động 100 tỷ USD cho dự án, đã không thể liên lạc được để mời tham dự cuộc họp.
Phó Thủ tướng khẳng định quan điểm của Chính phủ là mọi xem xét phải dựa trên sự công tâm, khách quan, minh bạch và công khai, đồng thời khuyến khích trao đổi thẳng thắn và cởi mở. Chính phủ đánh giá cao thiện chí của các doanh nghiệp mong muốn đóng góp vào sự phát triển của đất nước trong giai đoạn mới.
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đã được Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào tháng 11/2024, với tổng vốn sơ bộ ước tính khoảng 1,7 triệu tỷ đồng, tương đương 67 tỷ USD. Tuyến đường sắt này có chiều dài 1.541 km, bắt đầu từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (TP.HCM), đi qua 20 tỉnh, thành phố. Đây là một dự án hạ tầng chiến lược, được kỳ vọng sẽ tạo động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế.
Một số doanh nghiệp đã bày tỏ sự quan tâm đến việc tham gia đầu tư vào dự án, bao gồm Vinspeed (thuộc Vingroup), Thaco, liên danh Mekolor – Great USA, Công ty Xây dựng Thăng Long Quốc gia, Vận tải Đường sắt Việt Nam. Tập đoàn Hòa Phát cũng có kế hoạch xây dựng một nhà máy thép để cung cấp thép ray cho dự án.
Tại cuộc họp, đại diện các doanh nghiệp đã trình bày ý tưởng và kế hoạch tham gia đầu tư, bao gồm các phương án về tài chính, công nghệ và hình thức đầu tư. Lãnh đạo Chính phủ đã trực tiếp trả lời và trao đổi về các vấn đề mà nhà đầu tư quan tâm.
Đại diện Công ty TNHH Việt Nam 3000 – Tập đoàn Đầu tư và phát triển Việt Nam bày tỏ mong muốn hợp tác đầu tư theo hình thức đối tác công – tư, nhưng chưa làm rõ được năng lực tài chính, tỷ lệ vốn đóng góp và cơ sở huy động vốn. Ông Nguyễn Nam Thiều, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Tập đoàn Discovery, thể hiện thiện chí hợp tác đầu tư theo phương án kinh doanh thu hồi vốn. Tuy nhiên, với vốn điều lệ hiện tại chỉ khoảng 2.000-3.000 tỷ đồng, tập đoàn này mới đáp ứng khoảng 0,2% tổng mức đầu tư dự án.
Trong khi đó, đại diện Công ty cổ phần Vận tải đường sắt Việt Nam mong muốn tham gia vào dự án, tập trung chủ yếu vào mảng hạ tầng thiết bị thông tin tín hiệu và hệ thống điện.
Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Trường Hải (Thaco), ông Nguyễn Hoàng Tuệ cho biết, Thaco cam kết chịu trách nhiệm 20% vốn đầu tư và huy động 80% còn lại thông qua vay vốn. Ngoài vốn tự có, Thaco sẽ thành lập các công ty để huy động vốn từ các doanh nghiệp, tập đoàn trong nước và quốc tế. Thaco dự kiến thời gian thực hiện dự án cho đoạn Hà Nội – Vinh và TP.HCM – Nha Trang là 5 năm, đoạn Nha Trang – Vinh là 7 năm. Ông Tuệ cam kết đảm bảo nhân sự, tiến độ, chất lượng dự án và giải ngân đúng tiến độ, đồng thời đề nghị Chính phủ sớm ban hành các cơ chế chính sách và khung tiêu chuẩn để doanh nghiệp nghiên cứu và tham gia.
Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc Vinspeed đề xuất đầu tư dự án theo hình thức đầu tư kinh doanh với tổng mức đầu tư trên 61 tỷ USD (chưa bao gồm chi phí giải phóng mặt bằng). Thời gian thi công dự kiến là 5 năm kể từ khi Nhà nước bàn giao đất sạch. Ông Nguyễn Việt Quang, Phó chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Vingroup, đề nghị được vay 80% vốn đầu tư dự án và hoàn trả trong vòng 30 năm. Vinspeed cam kết tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về vay vốn, không bán thầu, chuyển nhượng dự án, đồng thời đầu tư công nghệ, thiết bị hiện đại và tăng cường hợp tác để nâng cao tỷ lệ nội địa hóa ngành đường sắt. Tập đoàn này cũng sẵn sàng chấp nhận một số rủi ro kinh doanh và cam kết không để phát sinh tình trạng đội vốn hay kéo dài tiến độ.
Theo phương án của Vinspeed, việc Nhà nước cho vay 80% vốn đầu tư thay vì tự trả 100% sẽ giúp Nhà nước thu hồi vốn nhanh hơn (sau 30 năm thay vì 140 năm hoặc lâu hơn) và đưa hệ thống vào vận hành sớm hơn (sau 5 năm thay vì 10 năm). Ông Quang nhấn mạnh, điều này sẽ tạo động lực cho kinh tế đất nước phát triển, giao thông thuận tiện, đồng thời Nhà nước không lo bị đội vốn và kéo dài tiến độ mà vẫn có được ngành công nghiệp đường sắt cao tốc mà không phải bỏ vốn đầu tư.
Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án đường sắt tốc độ cao đối với nền kinh tế, đồng thời đánh giá cao việc trao đổi thông tin với các doanh nghiệp và nhà đầu tư. Ông cho rằng, đây là cơ hội để nhà điều hành nắm bắt được thiện chí của doanh nghiệp.
Phó Thủ tướng lưu ý rằng, cuộc họp này không phải là để lựa chọn nhà đầu tư cuối cùng. Trên cơ sở các tài liệu và thông tin đã thu thập, ông đề nghị Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan hoàn thiện báo cáo đề xuất phương thức đầu tư và các cơ chế để trình Chính phủ xem xét. Ông cũng yêu cầu các bộ, ngành tích cực đóng góp ý kiến để hoàn thiện báo cáo, làm cơ sở quan trọng để Chính phủ thảo luận, đánh giá trước khi trình cấp có thẩm quyền xem xét và quyết định.
Admin
Nguồn: VnExpress
