Trong kỳ họp thứ 28 của HĐND TP Hà Nội, diễn ra từ ngày 26 đến 28/11, các đại biểu sẽ xem xét và thông qua hai nghị quyết quan trọng, đánh dấu bước tiến mới trong nỗ lực cải thiện chất lượng không khí và bảo vệ môi trường của Thủ đô. Các nghị quyết này tập trung vào việc thiết lập vùng phát thải thấp và hỗ trợ chuyển đổi sang các phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch.
Một trong những điểm đáng chú ý là chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe máy xăng, dầu sang xe máy điện. Theo đó, người dân thường trú hoặc tạm trú liên tục từ hai năm trở lên tại Hà Nội sẽ được hỗ trợ 20% giá trị xe máy điện mới (giá trị từ 10 triệu đồng trở lên), nhưng không quá 5 triệu đồng. Mức hỗ trợ này được nâng lên 20 triệu đồng đối với hộ nghèo và 15 triệu đồng đối với hộ cận nghèo. Mỗi cá nhân chỉ được nhận hỗ trợ cho một xe duy nhất, áp dụng từ khi nghị quyết có hiệu lực đến trước ngày 1/1/2031.
Mức hỗ trợ này cao hơn đáng kể so với dự thảo ban đầu của Sở Xây dựng (tối đa 3 triệu đồng, hộ nghèo 5 triệu và cận nghèo 4 triệu đồng) và tương đương với đề xuất của TP HCM.
Ngoài ra, Hà Nội cũng dự kiến hỗ trợ 50% lệ phí đăng ký và biển số xe máy điện, mức hỗ trợ này là 100% đối với hộ nghèo và cận nghèo, áp dụng từ khi nghị quyết có hiệu lực đến trước ngày 1/1/2031.
Để khuyến khích người dân chuyển đổi sang xe máy điện, thành phố sẽ hỗ trợ 30% lãi vay cho các khoản vay mua trả góp (không quá 12 tháng) tại các đơn vị bán xe có liên kết với ngân hàng hoặc công ty tài chính.
Đối với các doanh nghiệp vận tải hành khách công cộng như taxi và xe buýt, khi chuyển đổi sang phương tiện xanh và tiếp tục sử dụng biển số định danh, sẽ được hỗ trợ 100% lệ phí. Các doanh nghiệp cho thuê xe điện tự lái phục vụ giao thông công cộng cũng sẽ được miễn phí sử dụng lòng đường, hè phố làm điểm đỗ, tập kết xe trong tối đa 5 năm.
Thành phố cũng miễn phí vé giao thông công cộng cho người có công, người khuyết tật, người cao tuổi, trẻ em dưới 6 tuổi, hộ nghèo, học sinh, sinh viên và công nhân khu công nghiệp.
Về vùng phát thải thấp, dự thảo nghị quyết đưa ra lộ trình cụ thể. Giai đoạn thí điểm bắt đầu từ 1/7/2026 tại một số khu vực thuộc vành đai 1 (9 phường). Đến 1/1/2028, vùng phát thải thấp sẽ mở rộng ra toàn bộ vành đai 1 và một phần vành đai 2 (14 phường). Từ 1/1/2030, vùng phát thải thấp bao phủ toàn bộ vành đai 3 (36 phường, xã). Từ năm 2031 trở đi, các khu vực có tiêu chí theo quy định sẽ phải thực hiện vùng phát thải thấp.
Các tiêu chí xác định vùng phát thải thấp bao gồm: Khu vực thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và hạn chế phát thải theo quy hoạch Thủ đô, khu vực thường xuyên ùn tắc giao thông và khu vực có chỉ số chất lượng không khí (AQI) dưới mức trung bình.
Trong vùng phát thải thấp, thành phố sẽ cấm xe máy xăng theo giờ hoặc khu vực, cấm xe máy kinh doanh vận tải trên nền tảng ứng dụng, và hạn chế xe ô tô không đạt chuẩn khí thải mức 4.
Đối với xe máy và ô tô kinh doanh vận tải, thành phố yêu cầu lộ trình chuyển đổi xanh, với xe máy là trước năm 2030 và taxi phải sử dụng 100% phương tiện năng lượng sạch từ 1/7/2026.
Từ 1/1/2035, UBND thành phố có thể hạn chế lưu thông một số loại phương tiện, tuyến đường và khung giờ tùy theo tình hình thực tế.
Để hỗ trợ việc sử dụng phương tiện năng lượng sạch, thành phố sẽ phát triển hệ thống trạm tiếp năng lượng công cộng. UBND cấp xã sẽ rà soát và đề xuất các vị trí phù hợp. Các bãi đỗ xe tại chung cư, tòa nhà thương mại, bệnh viện và công trình công cộng trong vành đai 3 phải chuyển đổi tối thiểu 15% số chỗ đỗ thành trạm tiếp năng lượng sạch trước ngày 1/1/2030, và 30% đối với công trình xây mới. Hạ tầng đường bộ cũng phải tuân thủ quy định tương tự.
Doanh nghiệp đầu tư xây dựng trạm tiếp năng lượng sạch công cộng sẽ được hỗ trợ 30% lãi vay ngân hàng hoặc vay vốn từ Quỹ đầu tư phát triển thành phố, 50% chi phí giải phóng mặt bằng và 100% tiền thuê đất trong 5 năm đầu. Dự án đầu tư xây dựng trạm tiếp năng lượng sạch công cộng được thực hiện ngay việc lập, thẩm định, quyết định đầu tư mà không phải thực hiện thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư.
Việc ban hành nghị quyết vùng phát thải thấp và chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện nhằm cụ thể hóa Luật Thủ đô 2024 và Chỉ thị 20 của Thủ tướng về ngăn chặn ô nhiễm môi trường. Theo đó, từ 1/7/2026, Hà Nội sẽ cấm xe máy xăng trong vành đai 1, mở rộng ra vành đai 2 vào năm 2028 và vành đai 3 vào năm 2030, đồng thời hạn chế cả ô tô chạy xăng dầu.
Hà Nội hiện có khoảng 6,9 triệu xe máy, trong đó riêng vành đai 1 có khoảng 450.000. Các nghiên cứu cho thấy xe máy xăng dầu chiếm tới 60% nguồn gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội, trong đó 70% là xe cũ, khó kiểm soát khí thải.
Admin
Nguồn: VnExpress
