Bi kịch “nuôi con tu hú”: Góc khuất gia đình

Tại Uganda, sự phổ biến của các dịch vụ xét nghiệm ADN đang gia tăng chóng mặt, với quảng cáo tràn lan trên các phương tiện truyền thông, từ đài phát thanh đến các biển quảng cáo dán trên xe taxi. Tuy nhiên, sự bùng nổ này kéo theo những hệ lụy không ngờ về vấn đề huyết thống.

Theo ông Simon Peter Mundeyi, phát ngôn viên Bộ Nội vụ Uganda, đơn vị quản lý một phòng thí nghiệm ADN được nhà nước công nhận, số lượng nam giới tìm đến xét nghiệm ADN đã tăng vọt trong thời gian gần đây. Đáng chú ý, ông Mundeyi cho biết, “Khoảng 95% người yêu cầu xét nghiệm là đàn ông, và hơn 98% kết quả cho thấy họ không phải là cha ruột của những đứa trẻ.” Thông tin này được ông chia sẻ vào tháng 7 vừa qua.

Làn sóng xét nghiệm ADN này đang lan rộng trong xã hội Uganda, đặc biệt trong các vụ tranh chấp quyền thừa kế hoặc phân chia tài sản sau ly hôn. Gần đây, truyền thông địa phương đã đưa tin rộng rãi về một vụ việc liên quan đến một học giả giàu có ở Kampala, người đã được tòa án xác nhận không phải là cha ruột của một trong ba người con của mình.

Tại quận Mbale, mục sư Andrew Mutengu cho biết vấn đề huyết thống là một chủ đề nhạy cảm và thường xuyên xuất hiện trong cộng đồng 800 tín hữu mà ông đang quản lý.

Tộc trưởng Moses Kutoi đứng trên ban công nhà mình ở Mbale tháng 11/2025. Ảnh: AP
Tộc trưởng Moses Kutoi ở Mbale, 11/2025: Góc nhìn cuộc sống (Ảnh AP). Ảnh: Internet

Tháng trước, ông đã phải đứng ra hòa giải cho một gia đình doanh nhân giàu có, sau khi người vợ thú nhận đã ngoại tình với một thợ cắt tóc và sinh một bé gái. Vấn đề trở nên phức tạp khi người thợ cắt tóc công khai nhận đứa trẻ là con mình. Mục sư Mutengu đã phải thuyết phục người thợ cắt tóc giữ kín chuyện này để bảo vệ đứa trẻ.

Mục sư Robert Wantsala, một giáo sĩ tại một giáo xứ khác trong cùng quận, cũng đã chứng kiến nhiều tình huống trớ trêu. Ông kể về trường hợp một người vợ lén lút xét nghiệm ADN của con người chồng đã khuất để tranh giành quyền thừa kế, và một trường hợp khác khi hai người đàn ông cùng tranh giành quyền cha con với một đứa trẻ.

Thậm chí, có một người cha còn yêu cầu xét nghiệm ADN chỉ vì con trai mình khi trưởng thành “không có những hành vi giống như người trong gia đình”. Đáp lại, người con trai đã đưa ra một điều kiện: “Con sẽ đồng ý xét nghiệm nếu bố có thể mời mẹ con, người đã qua đời, trở về”.

Tại thị trấn nhỏ Nabumali, Tộc trưởng Moses Kutoi thường xuyên phải giải quyết những nghi ngờ trong các gia đình. Trước đây, việc nghi ngờ huyết thống là một điều cấm kỵ. Những người đàn ông công khai nghi ngờ có thể bị các bô lão trừng phạt. “Anh không được phép nói ra nghi ngờ đứa trẻ không phải là con mình, ngay cả khi say rượu,” ông Kutoi nhớ lại.

Trước xu hướng phơi bày sự thật bằng khoa học, các giáo sĩ và trưởng tộc đang nỗ lực kêu gọi sự khoan dung và quay trở lại các giá trị truyền thống.

Trong lễ Giáng sinh năm ngoái, Tổng Giám mục Stephen Kaziimba của Giáo hội Anh giáo Uganda đã khuyên nhủ các tín hữu: “Nếu xét nghiệm và phát hiện ra rằng trong bốn đứa trẻ chỉ có hai là con của mình, hãy cứ yêu thương và chăm sóc chúng như nhau.”

Nam giới Uganda trong một cuộc vận động tranh cử tháng 11/2025 ở thủ đô Kampala. Ảnh: Reuters
Bầu cử Uganda 2025: Phái mạnh và chính trị (Ảnh Reuters). Ảnh: Internet

Bộ Nội vụ Uganda cũng đưa ra lời khuyên: “Đừng tìm kiếm bằng chứng ADN, trừ khi trái tim của bạn đủ mạnh mẽ để đối mặt với sự thật.”

Theo truyền thống ở nhiều vùng của châu Phi, một đứa trẻ sinh ra trong gia đình đương nhiên được coi là con của người chồng. Tộc trưởng Kutoi khẳng định rằng việc từ bỏ con cái là một điều hiếm khi xảy ra. Người đàn ông có thể bí mật chia cho đứa con “đáng ngờ” một phần tài sản ở một nơi xa xôi, nhưng vẫn công nhận đứa trẻ đó là con mình. “Những người đi xét nghiệm ADN mà không lường trước được hậu quả thì chỉ đang lãng phí thời gian và công sức,” ông nói.

Tuy nhiên, ngay cả Tộc trưởng Kutoi đôi khi cũng cảm thấy băn khoăn. Khi cậu con trai 29 tuổi của ông, cao lớn và có làn da sáng hơn hẳn so với cha, xuất hiện, ông thường nói đùa một cách đầy ẩn ý: “Anh thấy thằng bé cao lớn kia không? Nó là con trai tôi đấy. Nhìn xem, nó có giống tôi chút nào không?”.

Admin


Nguồn: VnExpress

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *