Trong phiên thảo luận về dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi ngày 27/11, đại biểu Quốc hội Phạm Trọng Nhân đã đề xuất bổ sung bóng cười (N2O dùng cho mục đích giải trí) và các chất hướng thần mới vào danh mục ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh. Ông nhấn mạnh tác hại nghiêm trọng của khí cười đối với sức khỏe, đặc biệt là giới trẻ.
Ông Nhân, hiện là Phó chủ tịch Liên đoàn Lao động TP HCM, cho rằng N2O là một chất hướng thần kiểu mới, có khả năng gây hủy hoại sức khỏe nhanh chóng và nặng nề nếu bị lạm dụng. Ông dẫn chứng nghiên cứu từ Bệnh viện Bạch Mai cho thấy ngộ độc N2O gây tổn thương tủy sống gần như tuyệt đối, làm tăng đột biến nồng độ hormone và gây phá hủy bao myelin cấp tính. Nhiều bệnh nhân chỉ sử dụng trong vài tuần đến vài tháng đã bị tàn phế, và tất cả các trường hợp được nghiên cứu đều để lại di chứng sau điều trị.
Phân tích sâu hơn, ông Nhân chỉ ra hai cơ chế gây hại của N2O. Thứ nhất, nó làm mất vitamin B12, dẫn đến phá hủy lớp vỏ sợi thần kinh, gây tê bì, yếu liệt, thậm chí liệt vĩnh viễn. Thứ hai, N2O kích hoạt hệ thống khoái cảm trong não bộ, tạo sự lệ thuộc nhanh chóng, khiến người dùng liên tục tăng liều. Sự cộng hưởng của hai cơ chế này khiến người trẻ vừa bị tổn thương thần kinh, vừa nghiện, gây khó khăn cho quá trình hồi phục.
Đáng lo ngại, đối tượng sử dụng chủ yếu lại là học sinh, sinh viên, những người dễ bị dụ dỗ và tổn thương. Trong khi đó, pháp luật thường khó theo kịp tốc độ xuất hiện của các chất hướng thần mới. Do đó, ông Nhân cho rằng “giải pháp hiệu quả nhất là đóng chặt ngay từ Điều 6 thay vì liên tục cập nhật danh mục rồi đuổi theo tội phạm”.
Ông Nhân cũng chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, cho thấy nhiều quốc gia đã có biện pháp mạnh tay với N2O. Anh cấm tuyệt đối N2O, Hà Lan cấm bán và sở hữu, trong khi Thái Lan, Nhật Bản và Hàn Quốc kiểm soát rất chặt chẽ. Mỹ cũng cấm cung cấp N2O cho mục đích giải trí. Theo ông, các nước này không gặp phải vướng mắc pháp lý quốc tế nào khi thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe thanh thiếu niên.
Ông Nhân cũng chỉ ra một nghịch lý tồn tại hiện nay: khí cười bị ngành y tế cảnh báo, công an truy quét, báo chí lên tiếng, nhưng vẫn nằm ngoài khung pháp lý. Dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi cũng chưa có điều khoản cấm kinh doanh bóng cười. Theo ông, việc thiếu dữ liệu quốc gia về tỷ lệ sử dụng không phải vì bóng cười “không nguy hiểm”, mà vì thị trường này đang hoạt động hoàn toàn ngoài tầm kiểm soát.
Ông mô tả thị trường bóng cười hiện vận hành theo nguyên tắc “5 không”: không phép, không tiêu chuẩn chất lượng, không kiểm định độc tính, không truy xuất nguồn gốc và không báo cáo y tế định kỳ. “Không phải chúng ta không quản lý được, mà là nó không thuộc bất kỳ khung pháp lý nào”, ông nhấn mạnh.
Từ những phân tích trên, đại biểu Phạm Trọng Nhân kiến nghị bổ sung bóng cười N2O dùng cho mục đích giải trí và các chất hướng thần mới vào Điều 6 của dự thảo Luật, theo hướng cấm tuyệt đối. Đồng thời, ông đề xuất giao Chính phủ xây dựng tiêu chí nhận diện để cập nhật kịp thời các chất mới, cũng như rà soát toàn bộ khí công nghiệp, khí thực phẩm để ngăn chặn việc lợi dụng vỏ bọc thương mại.
Ông cảnh báo nếu không “đóng cửa” ngay từ Điều 6, khoảng trống pháp lý sẽ tiếp tục đẩy thế hệ trẻ vào nguy cơ tổn hại nghiêm trọng trong tương lai.
Được biết, theo Nghị quyết 173/2024, Quốc hội đã thống nhất cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cùng các loại khí, chất gây nghiện hoặc gây hại sức khỏe từ năm 2025. Do khí N2O có khả năng gây nghiện và tác hại đến sức khỏe, bóng cười cũng nằm trong danh mục bị cấm theo nghị quyết này. Như vậy, dự kiến từ năm 2025, bóng cười sẽ chính thức trở thành mặt hàng bị cấm tại Việt Nam.
Admin
Nguồn: VnExpress
