Trong một diễn biến gây chấn động giới giáo dục, Bộ trưởng An ninh Nội địa Hoa Kỳ, bà Kristi Noem, đã thông báo về việc “lập tức” thu hồi giấy phép Chương trình Sinh viên và Trao đổi Du học (SEVP) của Đại học Harvard. SEVP là cơ chế then chốt cho phép các trường đại học Mỹ tuyển sinh và đào tạo sinh viên quốc tế.
Quyết định này được xem là bước leo thang mới nhất trong căng thẳng giữa chính quyền Tổng thống Donald Trump và Đại học Harvard, vốn âm ỉ từ cuối tháng 3. Khi đó, Bộ Giáo dục Mỹ yêu cầu Harvard thực hiện một loạt cải tổ để giải quyết tình trạng “bài xích Do Thái”, nhưng nhà trường đã từ chối với lý do các yêu cầu này xâm phạm quyền tự do học thuật và các chính sách hiện hành.
Bà Noem giải thích rằng việc thu hồi giấy phép SEVP xuất phát từ việc Harvard “nhiều lần từ chối cung cấp thông tin cần thiết cho Bộ An ninh Nội địa Mỹ, duy trì môi trường học đường không an toàn, thù địch với sinh viên Do Thái, khuyến khích ủng hộ Hamas và áp dụng các chính sách DEI (đa dạng, công bằng, hòa nhập) mang tính phân biệt chủng tộc”.
Hệ quả trực tiếp của việc mất giấy phép SEVP là Harvard sẽ không thể tiếp nhận thêm sinh viên quốc tế. Những du học sinh hiện tại sẽ phải chuyển sang các trường khác hoặc rời khỏi nước Mỹ, nếu không muốn rơi vào tình trạng cư trú bất hợp pháp.
Bà Noem nhấn mạnh: “Việc các đại học được tuyển sinh viên nước ngoài và hưởng lợi từ các khoản học phí cao, giúp bù đắp các khoản viện trợ hàng tỷ USD của họ, là đặc ân chứ không phải đặc quyền. Harvard có rất nhiều cơ hội để làm điều đúng đắn, nhưng đã từ chối”.
Quyết định này được dự báo sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho Harvard, một cơ sở giáo dục danh tiếng với lịch sử 388 năm, đồng thời ảnh hưởng đến hình ảnh và vị thế của nước Mỹ.
Hiện chưa rõ thời hạn thực thi lệnh cấm và tình trạng pháp lý của du học sinh Harvard sau quyết định này. Trong khi đó, ban lãnh đạo Harvard khẳng định đây là một “động thái trái pháp luật” và sẽ sớm đưa ra hướng dẫn cho sinh viên.
Nếu lệnh cấm được thực thi, Harvard sẽ mất đi nguồn thu lớn từ học phí của sinh viên quốc tế. Trong năm học 2024-2025, trường có gần 6.800 sinh viên quốc tế, chiếm hơn 27% tổng số sinh viên, tăng đáng kể so với mức 19,7% của năm học 2010-2011. Học phí tại Harvard cho năm học 2025-2026 là hơn 59.000 USD và có thể lên tới gần 87.000 USD nếu tính cả chi phí ăn ở. Sinh viên quốc tế thường đóng học phí cao hơn sinh viên trong nước.
Thông báo này được đưa ra trong bối cảnh Harvard và các đại học lớn của Mỹ đang phải tìm kiếm các nguồn tài chính để bù đắp cho việc cắt giảm tài trợ từ ngân sách liên bang. Harvard đã bị chính phủ Mỹ đóng băng hoặc cắt giảm gần 3 tỷ USD theo các hợp đồng liên bang hoặc các khoản tài trợ nghiên cứu.
Giáo sư Robert Kelchen của Đại học Tennessee nhận xét: “Đây là một đòn giáng nữa về tài chính sau những đòn giáng mà các đại học lớn đã hứng chịu”.
Không chỉ Harvard, lệnh cấm tuyển sinh quốc tế còn đe dọa nền kinh tế của bang Massachusetts và hệ sinh thái khu vực, vốn phụ thuộc vào các trường đại học địa phương. Sinh viên quốc tế không chỉ trả học phí mà còn chi tiêu cho các nhà hàng và hoạt động giải trí. Nhiều người trong số họ ở lại Massachusetts làm việc cho các bệnh viện, tổ chức nghiên cứu và công ty công nghệ sinh học.
Giám đốc truyền thông của Harvard, ông Jason Newton, khẳng định: “Chúng tôi cam kết duy trì khả năng của Harvard trong việc tiếp nhận sinh viên và học giả quốc tế, những người đến từ hơn 140 quốc gia và làm giàu cho đại học này và cả nước Mỹ”.
Trong năm học vừa qua, Harvard đã nhận được khoảng 700 triệu USD tài trợ nghiên cứu từ các cơ quan liên bang, bao gồm Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, Bộ Quốc phòng và Năng lượng. Để bù đắp cho việc cắt giảm tài trợ liên bang, Harvard cho biết sẽ giải ngân thêm 250 triệu USD ngân sách của trường cho các nghiên cứu vào năm học tới, ngoài 500 triệu USD đã chi hàng năm.
Các chuyên gia lo ngại rằng quyết định của chính quyền Trump có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho cộng đồng Harvard, làm mất đi nhân tài và suy yếu sứ mệnh học thuật, nghiên cứu của trường.
Chủ tịch Harvard Alan Garber từng cảnh báo rằng “hậu quả từ việc can thiệp quá mức của chính phủ sẽ rất nghiêm trọng và lâu dài”, đe dọa các nghiên cứu quan trọng về các bệnh ung thư ở trẻ em, đa xơ cứng, Parkinson và Alzheimer.
Alex Usher, chủ tịch Hiệp hội Chiến lược Giáo dục Cao học, cho rằng việc sinh viên quốc tế đang theo học các chương trình sau đại học tại Harvard phải chuyển trường hoặc rời Mỹ có thể ảnh hưởng đến các chương trình nghiên cứu của trường. “Họ sẽ mất một phần lớn sinh viên sau đại học thuộc các chương trình đào tạo về các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học”, ông nói.
Leo Gerden, một sinh viên Thụy Điển đang học năm cuối tại Harvard, chia sẻ: “Nếu không có sinh viên quốc tế và khả năng thu hút những người giỏi nhất từ khắp nơi trên thế giới, Harvard sẽ không còn là Harvard nữa”.
Nếu không bị đảo ngược, quyết định này sẽ gây ra hậu quả lớn cho Harvard và hàng nghìn sinh viên nước ngoài đang theo học hoặc có kế hoạch nhập học vào mùa thu tới. Việc chuyển trường vào thời điểm này là không hề dễ dàng.
Ông Usher cũng cảnh báo rằng quyết định này có thể làm suy giảm vị thế của Mỹ như là “ngọn hải đăng của thế giới” về học tập và nghiên cứu. “Hãy tưởng tượng bạn là một sinh viên năm nhất mới được nhận vào Harvard. Với thông báo mới, mọi người chắc chắn sẽ cân nhắc lại việc tới Mỹ học, bởi bạn không biết liệu có thể hoàn thành chương trình học của mình hay không”, ông nói.
Harvard từ lâu đã được coi là biểu tượng của nền giáo dục Mỹ trên toàn cầu, thu hút nhân tài từ khắp nơi trên thế giới. Nếu năng lực nghiên cứu, học thuật của Harvard bị hạn chế, “ngọn hải đăng” này sẽ giảm bớt sức hấp dẫn. Điều này có thể làm dấy lên hoài nghi về nền giáo dục Mỹ, ảnh hưởng đến khả năng thu hút giảng viên và nhà khoa học hàng đầu thế giới, trong bối cảnh nhiều quốc gia đang nỗ lực lôi kéo nhân tài trong các lĩnh vực quan trọng, mới nổi.
Mặc dù Harvard đã được ca ngợi vì dám đứng lên chống lại chính quyền, và có thể có cơ hội lấy lại các khoản tài trợ đã bị đóng băng, giới quan sát cho rằng động thái này là một lời cảnh báo rằng Harvard đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng mà họ khó có thể chống đỡ khi chính quyền tiếp tục nhắm mục tiêu vào trường bằng các cuộc điều tra và nỗ lực cắt giảm ngân sách. Ngay cả khi chính quyền phải trả lại tài trợ nghiên cứu, Harvard vẫn phải đối mặt với các cuộc điều tra, như cuộc điều tra gần đây của Bộ Tư pháp về các chính sách tuyển sinh.
Quyết định của bà Noem cũng bắt nguồn từ một cuộc điều tra riêng biệt mà cơ quan này đã bắt đầu vào ngày 16/4, yêu cầu Harvard cung cấp thông tin về những người có thị thực sinh viên, cho rằng trường đã “tạo ra môi trường học tập thù địch với sinh viên Do Thái”.
Luật sư về di trú Charles Kuck dự đoán Harvard sẽ có hành động pháp lý để ngăn chặn việc thu hồi giấy phép SEVP. Tuy nhiên, một cuộc chiến pháp lý kéo dài với chính phủ không phải là điều mà nhiều người mong muốn. Một số lãnh đạo cấp cao tại Harvard cho rằng họ đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng tốn kém và mệt mỏi, có nguy cơ kéo dài đến hết nhiệm kỳ của Tổng thống Trump.
Ngay cả khi vụ kiện thành công, Harvard vẫn có thể phải đối mặt với những rắc rối lớn, buộc đại học lâu đời và giàu có nhất nước Mỹ phải suy nghĩ lại về bản sắc và quy mô của mình.
Giáo sư Robert Kelchen nhận định rằng động thái này không chỉ là một đòn giáng vào Harvard mà còn gửi một thông điệp đến các trường đại học khác: “Các vị có thể là người tiếp theo”.
Admin
Nguồn: VnExpress
