Los Angeles, thành phố lớn thứ hai của Hoa Kỳ, đã trải qua hai đêm liên tiếp áp đặt lệnh giới nghiêm sau những cuộc biểu tình quy mô lớn và các vụ bạo lực liên quan đến chiến dịch truy quét người nhập cư của chính quyền Tổng thống Donald Trump.
Làn sóng biểu tình bắt đầu từ ngày 6 tháng 6, khi các đặc vụ của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) tiến hành các cuộc đột kích lớn vào các khu vực tập trung đông người nhập cư ở Los Angeles, đặc biệt là khu vực Westlake, nơi có nhiều cửa hàng Home Depot, xưởng may và công trình xây dựng sử dụng nhiều lao động nhập cư.
Theo tờ Los Angeles Times, trong tuần đầu tiên của chiến dịch, ít nhất 330 người đã bị bắt giữ, trong đó có 113 người từng có tiền án liên quan đến ma túy và hành hung.
Hàng nghìn người dân Los Angeles đã xuống đường biểu tình. Ban đầu, các cuộc tuần hành diễn ra ôn hòa, nhưng tình hình nhanh chóng leo thang vào ngày 7 tháng 6, khi các cuộc biểu tình ở Paramount và Compton trở nên bạo lực. Người biểu tình đã ném đá, đốt phá xe cộ và chặn các tuyến đường lớn, bao gồm cả xa lộ 101, buộc cảnh sát liên bang phải sử dụng hơi cay, đạn cao su và lựu đạn gây choáng để giải tán đám đông.
Trước tình hình này, Tổng thống Donald Trump đã ra lệnh triển khai 2.000 lính Vệ binh Quốc gia đến Los Angeles, vấp phải sự phản đối từ Thống đốc California Gavin Newsom, người cho rằng đây là hành động “vi hiến” và “có động cơ chính trị”. Vào thời điểm đó, Sở Cảnh sát Los Angeles (LAPD) từ chối tham gia chiến dịch truy quét cùng với ICE, tuân thủ chính sách “thành phố trú ẩn” truyền thống của Los Angeles, vốn bảo vệ người nhập cư.
Căng thẳng tiếp tục leo thang vào ngày 8 tháng 6, khi hàng trăm người bao vây Trung tâm Giam giữ Metropolitan, cố gắng vượt qua hàng rào chống bạo động, khiến hai cảnh sát bị thương. Sự leo thang này đã khiến LAPD ban bố “cảnh báo chiến thuật toàn thành phố”, một động thái hiếm hoi nhằm huy động toàn bộ lực lượng để kiểm soát tình hình.
Đến ngày 10 tháng 6, Tổng thống Trump tăng cường thêm 2.000 lính Vệ binh Quốc gia cùng 700 lính thủy quân lục chiến tới Los Angeles với mục tiêu “khôi phục trật tự” sau khi cáo buộc chính quyền địa phương không kiểm soát được “tình trạng vô luật pháp”.
Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth còn tuyên bố rằng khoảng 500 lính Vệ binh Quốc gia đã được huấn luyện để hỗ trợ ICE trong các cuộc truy quét, một bước đi gây tranh cãi vì nó làm mờ ranh giới giữa quân đội và lực lượng hành pháp dân sự.
Giáo sư Jack Goldstone từ Đại học George Mason nhận định đây là một bước ngoặt trong cuộc đối đầu giữa chính phủ liên bang và chính quyền địa phương, buộc Thị trưởng Los Angeles Karen Bass phải ban bố lệnh giới nghiêm ban đêm, từ 20h đến 6h sáng tại khu vực trung tâm thành phố.
Lệnh giới nghiêm bao trùm khu vực Civic Center, nơi tập trung các tòa nhà quan trọng như Tòa Thị chính, trụ sở LAPD và các cơ sở liên bang. Theo Los Angeles Times, mục tiêu của lệnh giới nghiêm là “ngăn chặn tình trạng bạo lực leo thang vào ban đêm” và bảo vệ tài sản công cộng.
Quyết định áp lệnh giới nghiêm của Thị trưởng Bass được xem là một chiến lược phòng thủ của chính quyền địa phương nhằm giành lại quyền kiểm soát, ngăn chặn tình hình leo thang hơn nữa và bảo vệ cộng đồng trước áp lực “quân sự hóa” từ chính phủ liên bang. Thị trưởng Bass nhấn mạnh rằng lệnh giới nghiêm nhằm ngăn chặn “những kẻ xấu lợi dụng tình hình” và bảo vệ cộng đồng nhập cư khỏi sự hoang mang do các cuộc truy quét gây ra.
Theo chuyên gia Goldstone, lệnh giới nghiêm, về hình thức, nhằm kiềm chế tình trạng hỗn loạn do các cuộc biểu tình, nhưng về bản chất, đó là một phản ứng trực tiếp với chiến thuật điều động lực lượng quân sự và kịch bản chính quyền ông Trump kích hoạt Đạo luật Chống nổi dậy, cho phép quân đội can thiệp trực tiếp và thực thi chức năng hành pháp, chống bạo động.
Cảnh sát trưởng Robert Luna nhấn mạnh rằng bất kỳ ai vi phạm lệnh giới nghiêm sẽ bị bắt ngay lập tức, và LAPD đã cho thấy họ thực hiện nghiêm túc chính sách này. Hơn 200 người đã bị bắt trong đêm đầu tiên vì không tuân thủ lệnh giới nghiêm. Giới chuyên gia cho rằng điều này cho phép chính quyền thành phố lấy lại quyền chủ động, thiết lập trật tự theo cách của mình, phản bác cáo buộc “vùng đất vô luật pháp” từ Nhà Trắng.
Bằng cách áp đặt lệnh giới nghiêm, chính quyền Los Angeles không chỉ ngăn chặn các hành động quá khích có thể dẫn tới bạo lực, mà còn hạn chế cơ hội để lực lượng quân đội do ông Trump triển khai can thiệp trực tiếp vào các hoạt động thực thi pháp luật địa phương.
Thị trưởng Bass và Thống đốc Newsom dường như muốn gửi thông điệp rằng Los Angeles có khả năng tự quản lý tình hình mà không cần đến sự can thiệp quân sự từ Washington. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh thành phố từng áp đặt giới nghiêm thành công trong các cuộc biểu tình năm 2020 sau cái chết của George Floyd, chứng minh rằng họ có kinh nghiệm đối phó với bất ổn xã hội.
Trong ngắn hạn, lệnh giới nghiêm đã mang lại một số kết quả tích cực. Theo AP, Los Angeles đêm 10 tháng 6 ghi nhận ít vụ bạo lực hơn so với các đêm trước, khu vực trung tâm thành phố cũng yên tĩnh hơn sau khi giới nghiêm có hiệu lực. Số vụ đụng độ giữa người biểu tình và cảnh sát giảm đáng kể, các doanh nghiệp trong khu vực Civic Center báo cáo ít thiệt hại hơn.
Tuy nhiên, lệnh giới nghiêm cũng đi kèm với những hạn chế đáng kể. Tiến sĩ Jennifer Chacon, chuyên gia luật nhập cư tại Đại học Stanford, nhận định rằng đây chỉ là một biện pháp tình thế, không giải quyết được gốc rễ của vấn đề là nỗi bất bình của cộng đồng trước chính sách nhập cư cứng rắn.
Việc LAPD bắt giữ hơn 200 người trong đêm đầu tiên áp lệnh giới nghiêm có thể làm gia tăng sự tức giận trong cộng đồng người nhập cư, đặc biệt là những người gốc Latin, vốn chiếm đa số và cảm thấy bị nhắm mục tiêu trong các cuộc truy quét của ICE.
Ngoài ra, lệnh giới nghiêm cũng gây ra những tác động kinh tế tiêu cực. Các doanh nghiệp nhỏ ở trung tâm Los Angeles, đặc biệt là các nhà hàng và quán bar ở khu vực Little Tokyo, báo cáo thiệt hại đáng kể do phải đóng cửa sớm. Theo Los Angeles Times, một quán bar nổi tiếng ở Little Tokyo, The Mermaid, đã không có lợi nhuận kể từ khi các cuộc biểu tình bắt đầu. Điều này làm gia tăng áp lực lên nền kinh tế địa phương, vốn đã bị ảnh hưởng bởi các cuộc truy quét và bất ổn xã hội.
Nhà xã hội học Manuel Pastor từ Đại học Nam California cảnh báo: “Nếu không có các biện pháp hòa giải, Los Angeles có thể đối mặt với một cuộc xung đột xã hội kéo dài, làm suy yếu sự gắn kết của thành phố đa dạng này.”
Admin
Nguồn: VnExpress
