Phó Cục trưởng Quản lý Dược, ông Tạ Mạnh Hùng, khẳng định ngày 12/6 rằng việc một số công ty tự ý tiêu hủy thuốc là sai quy định. Ông đã yêu cầu các đơn vị liên quan và ngành y tế địa phương báo cáo chi tiết quy trình hủy thuốc để xem xét và xử lý nghiêm theo pháp luật.
Theo Thông tư 03/2020 của Bộ Y tế, thuốc hết hạn, thuốc giả hoặc không rõ nguồn gốc xuất xứ đều phải bị thu hồi. Cơ sở y tế có trách nhiệm thành lập hội đồng tiêu hủy thuốc, quyết định phương pháp và giám sát quá trình này. Việc tiêu hủy phải đảm bảo an toàn tuyệt đối cho con người, động vật và không gây ô nhiễm môi trường.
Đối với các loại thuốc kiểm soát đặc biệt như thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, quy trình tiêu hủy còn phải tuân thủ chặt chẽ hơn theo Nghị định 54 của Chính phủ. Sau khi hoàn tất, đơn vị phải lập biên bản và báo cáo cho Sở Y tế theo mẫu quy định.
Các chuyên gia y tế cảnh báo rằng việc vứt bỏ thuốc không đúng quy trình không chỉ vi phạm các quy định về quản lý chất thải y tế và bảo vệ môi trường mà còn gây ra những nguy cơ lớn đối với sức khỏe cộng đồng.
Thuốc và thực phẩm chức năng khi bị thải ra môi trường sẽ phân hủy, hòa tan vào đất và nước, gây ô nhiễm nghiêm trọng. Nước mưa có thể cuốn trôi các chất này vào hệ thống sông, hồ và mạch nước ngầm. Do nhiều loại thuốc được thiết kế để tác động lên cơ thể sống, sự xâm nhập của chúng vào môi trường có thể gây ra những tác động tiêu cực đến động vật hoang dã.
Hơn nữa, việc vứt thuốc bừa bãi có thể góp phần làm gia tăng tình trạng kháng kháng sinh. Ngay cả khi kháng sinh tồn tại trong môi trường với nồng độ thấp, nó vẫn tạo áp lực chọn lọc, thúc đẩy vi khuẩn phát triển khả năng kháng thuốc.
Ngoài ra, thuốc bị vứt bỏ không đúng cách có thể rơi vào tay những người không có ý định sử dụng đúng mục đích, chẳng hạn như trẻ em, người lớn tuổi nhầm lẫn, hoặc những người có ý định lạm dụng thuốc. Điều này làm tăng nguy cơ ngộ độc do tai nạn, sử dụng sai liều, lạm dụng thuốc hoặc thậm chí là các hành vi phạm pháp liên quan.
Tại các quốc gia phát triển, việc tiêu hủy thuốc được quản lý bằng các quy trình khoa học và chặt chẽ để đảm bảo an toàn tối đa cho môi trường và sức khỏe cộng đồng. Các chương trình thu gom thuốc từ cộng đồng đóng vai trò then chốt, khuyến khích người dân mang thuốc hết hạn hoặc không còn sử dụng đến các điểm thu gom chuyên biệt tại nhà thuốc, bệnh viện hoặc trung tâm y tế. Điều này ngăn chặn việc thuốc bị vứt vào thùng rác sinh hoạt hoặc xả xuống hệ thống thoát nước, những hành động gây ô nhiễm nghiêm trọng nguồn nước và đất đai.
Sau khi thu gom, thuốc được tiêu hủy bằng các phương pháp chuyên dụng, phổ biến nhất là đốt ở nhiệt độ cao trong lò đốt đặc biệt, đảm bảo phân hủy hoàn toàn các hoạt chất độc hại. Một số loại thuốc đặc biệt có thể được xử lý hóa học để trung hòa độc tính, hoặc chôn lấp có kiểm soát tại các bãi rác được thiết kế riêng. Tất cả các quy trình này đều được giám sát chặt chẽ bởi các cơ quan quản lý dược phẩm và môi trường, dựa trên một khung pháp lý rõ ràng.
Gần đây, tại Đà Nẵng, hàng trăm vỉ thuốc Cetecocenzitax (thuốc chống say tàu xe, chống rối loạn tiền đình) còn hạn sử dụng hơn một năm đã bị vứt bỏ tại một bãi rác tự phát ven đường. Cơ quan chức năng xác định đây là thuốc không đạt chất lượng của Công ty Dược Trung ương 3, sau khi được chuyển cho người thu gom phế liệu đã bị vứt ra ngoài.
Tại TP HCM, lực lượng chức năng cũng vừa thu giữ hàng nghìn hộp thuốc, thực phẩm chức năng dành cho trẻ em và phụ nữ còn nguyên nhãn mác, hạn sử dụng đến năm 2026-2028, bị vứt thành đống tại một bãi đất trống cạnh đường Nguyễn Văn Linh (huyện Bình Chánh). Công an đang tiến hành điều tra dấu hiệu hàng giả.
Bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn Thực phẩm TP HCM, cho biết đã chuyển vụ việc sang cơ quan công an để điều tra. Bà nhấn mạnh rằng việc phi tang các sản phẩm này cho thấy những người vi phạm đã nhận thức được hành vi sai trái của mình và cố tình trốn tránh trách nhiệm. Bà khuyến cáo các tổ chức, cá nhân đã tham gia vào việc phân phối sản phẩm giả nên tự nguyện thông báo cho cơ quan chức năng để thực hiện thu hồi theo đúng quy trình.
Trước tình hình hàng giả ngày càng phức tạp, Chính phủ đã thành lập tổ công tác đặc biệt và phát động đợt cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên toàn quốc từ ngày 15/5 đến 15/6. Bộ Y tế cũng đã thành lập 15 tổ kiểm tra đột xuất trong các lĩnh vực này và đang tổng hợp kết quả từ các địa phương.
Thuốc chữa bệnh là một mặt hàng đặc biệt, có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của người sử dụng. Pháp luật nghiêm cấm hành vi sản xuất, kinh doanh thuốc giả và có thể bị xử lý hình sự với mức phạt từ hai năm tù đến tử hình.
Admin
Nguồn: VnExpress
