Trong phiên thảo luận ngày 13/6, Quốc hội đã xem xét dự thảo nghị quyết về việc thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù dành cho thành phố Hải Phòng.
Chính phủ đề xuất cho phép Hải Phòng thành lập khu thương mại tự do với nhiều ưu đãi vượt trội. Các ưu đãi dự kiến bao gồm miễn tiền thuê đất, miễn kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa đạt tiêu chuẩn. Đặc biệt, các chuyên gia, nhà khoa học và người nước ngoài làm việc tại khu thương mại tự do sẽ được miễn thị thực, cấp thẻ tạm trú có thời hạn 10 năm, cùng với việc giảm 50% thuế thu nhập cá nhân.
Đối với doanh nghiệp, mức thuế suất ưu đãi 10% sẽ được áp dụng trong 30 năm, kèm theo miễn thuế trong 4 năm đầu và giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo. Sau thời gian ưu đãi, thuế suất sẽ là 15%.
Một số đại biểu Quốc hội cho rằng các ưu đãi này vượt trội hơn so với chính sách hiện hành áp dụng tại Đà Nẵng. Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) bày tỏ lo ngại về sự mất cân đối, dẫn đến tình trạng tập trung quá mức ở một địa phương. Ông đề xuất áp dụng các chính sách tương đương cho Đà Nẵng để đảm bảo cạnh tranh công bằng giữa các khu thương mại tự do.
Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng, ông Trần Chí Cường, cũng đồng tình và đề nghị Quốc hội xem xét áp dụng chính sách tương tự cho Đà Nẵng và các khu thương mại tự do khác trong tương lai. Mục đích là để tránh sự chênh lệch giữa các địa phương và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Bà Nguyễn Thị Sửu, Phó trưởng đoàn đại biểu TP Huế, nhấn mạnh sự cần thiết phải rà soát và siết chặt các tiêu chí, điều kiện để được hưởng ưu đãi, nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng chính sách.
Ông Trần Chí Cường cũng đề xuất Quốc hội xem xét ban hành luật về khu thương mại tự do để tạo hành lang pháp lý ổn định và lâu dài.
Theo tính toán của TP Hải Phòng, khu thương mại tự do dự kiến có quy mô khoảng 6.470 ha, gấp gần 12,5 lần diện tích trung bình của một khu công nghiệp trên địa bàn và chiếm khoảng 30% diện tích khu kinh tế. Thành phố đã quy hoạch 3 địa điểm để phát triển khu thương mại tự do.
Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng nhất trí với quan điểm cần thiết kế cơ chế tương đương cho Đà Nẵng, đặc biệt khi thành phố này được định hướng xây dựng trung tâm tài chính quốc tế. Ông Thắng đề xuất bổ sung nội dung này vào nghị quyết chung của kỳ họp hoặc ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết riêng.
Về các cơ chế ưu đãi cho Hải Phòng, Bộ trưởng Thắng khẳng định chúng sẽ giúp phát huy tiềm năng, thế mạnh của thành phố, đáp ứng yêu cầu phát triển hiện tại và sau khi hợp nhất với tỉnh Hải Dương, tạo nền tảng để Hải Phòng trở thành một cực tăng trưởng của vùng đồng bằng sông Hồng.
Dự thảo nghị quyết cũng cho phép Hải Phòng thu hồi các thửa đất xen kẹt trong khu dân cư để tạo quỹ đất đấu giá, phát triển đô thị, thương mại dịch vụ, miễn là phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và không có tranh chấp, khiếu nại, vi phạm. HĐND thành phố sẽ quy định cụ thể các tiêu chí xác định thửa đất xen kẹt để đảm bảo quyền lợi của người dân và xã hội.
Ông Trần Đình Gia, Phó đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Tĩnh, đánh giá cao cơ chế này, cho rằng nó sẽ giúp khắc phục những bất cập trong thu hồi đất hiện nay, đẩy nhanh tiến độ các dự án và tránh ảnh hưởng đến phát triển kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý cần có các tiêu chí rõ ràng để đảm bảo quyền lợi của người dân và Nhà nước.
Phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Trường Giang đề nghị làm rõ khái niệm đất xen kẹt trong dự thảo, phân biệt với đất công nằm xen kẹt trong khu dân cư, và xác định tỷ lệ xen giữa đất của dân và Nhà nước để có cơ sở thu hồi hợp lý.
Theo báo cáo giải trình của Bộ Tài chính, tốc độ đô thị hóa nhanh và dân số gia tăng đã tạo áp lực lớn lên nhu cầu nhà ở và hạ tầng đô thị của Hải Phòng. Nhu cầu đất để phát triển nhà ở giai đoạn 2021-2025 ước tính khoảng 4.291 ha và giai đoạn 2026-2030 là 4.970 ha. Trong khi đó, thành phố có nhiều quỹ đất nông nghiệp nhỏ, xen kẹt trong khu dân cư, phù hợp quy hoạch đất ở nhưng không đủ quy mô xây dựng khu đô thị, gây lãng phí.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho rằng việc thí điểm thu hồi đất xen kẹt sẽ giúp thành phố chủ động tạo quỹ đất sạch để đấu giá, tận dụng nguồn lực đất đai và tăng thu ngân sách. Chính phủ kỳ vọng chính sách này sẽ tạo môi trường thông thoáng, thu hút đầu tư, chỉnh trang đô thị và giải quyết nhu cầu nhà ở cho người dân. Tuy nhiên, ông Thắng cũng đồng tình với việc cần có nguyên tắc áp dụng rõ ràng để tránh lợi dụng chính sách.
Quốc hội dự kiến sẽ biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết thí điểm cơ chế đặc thù phát triển TP Hải Phòng vào ngày 27/6.
Admin
Nguồn: VnExpress
