Chiều ngày 13/6, Quốc hội đã tiến hành thảo luận về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, tập trung vào việc chỉ định các chức danh lãnh đạo tại các địa phương mới được thành lập sau quá trình sắp xếp đơn vị hành chính.
Theo dự thảo, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có thẩm quyền chỉ định Chủ tịch, Phó chủ tịch Hội đồng nhân dân (HĐND), Trưởng các Ban của HĐND, cũng như Trưởng đoàn và Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tại các tỉnh, thành phố mới được hình thành sau sắp xếp. Về phía chính quyền, Thủ tướng Chính phủ sẽ chỉ định Chủ tịch và Phó chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh. Thường trực HĐND cấp tỉnh sẽ đảm nhiệm việc chỉ định Ủy viên UBND cùng cấp, đồng thời chỉ định các chức danh lãnh đạo HĐND và UBND ở các đơn vị hành chính cấp dưới. Ở cấp xã, Thường trực HĐND cùng cấp sẽ có thẩm quyền chỉ định Ủy viên UBND.
Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp, đại diện Ủy ban sửa đổi Hiến pháp, nhấn mạnh rằng việc chỉ định nhân sự là một giải pháp chuyển tiếp, mang tính chất tình thế, nhằm đảm bảo bộ máy chính quyền địa phương nhiệm kỳ 2021-2026 được kiện toàn một cách kịp thời sau đợt sắp xếp các đơn vị hành chính. Ông Tùng cũng cho biết đây là lần sắp xếp có quy mô lớn, với gần 700 đơn vị hành chính cấp huyện đồng loạt kết thúc hoạt động.
Ủy ban sửa đổi Hiến pháp cũng đề xuất rằng việc chỉ định nhân sự sẽ chỉ được áp dụng từ nay cho đến khi cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 được tổ chức. Sau thời điểm này, các chức danh lãnh đạo sẽ được bầu cử theo đúng quy định của Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Do đó, Ủy ban đề nghị giữ nội dung chỉ định trong Nghị quyết như một điều khoản chuyển tiếp, thay vì đưa trực tiếp vào Điều 114 của Hiến pháp, nhằm bảo đảm tính ổn định lâu dài của văn bản pháp lý này.
Trước đó, đại biểu Phạm Văn Hòa, Phó chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Đồng Tháp, đã đề xuất chuyển thẩm quyền chỉ định Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND cấp xã cho Chủ tịch UBND tỉnh, thay vì Thường trực HĐND tỉnh như quy định trong dự thảo. Ông Hòa lập luận rằng HĐND là cơ quan dân cử, có chức năng lập pháp và giám sát, do đó không phù hợp khi tham gia chỉ định nhân sự thuộc cơ quan hành pháp.
Ngoài ra, ông Hòa cũng lưu ý rằng dự thảo Nghị quyết chưa quy định rõ thẩm quyền chỉ định cấp phó của HĐND, ví dụ như Phó trưởng ban HĐND cấp tỉnh hoặc cấp xã, và đề nghị làm rõ nội dung này. Ông đặt câu hỏi: “Nếu Thường trực HĐND cấp tỉnh là cơ quan chỉ định thì ai sẽ có thẩm quyền cho thôi chức hoặc bãi nhiệm Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND cấp xã trong trường hợp các chức danh này vi phạm hoặc bị kỷ luật?”.
Đồng quan điểm, đại biểu Lê Xuân Thân, Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Khánh Hòa, bày tỏ lo ngại rằng việc chỉ định các chức danh chính quyền thay vì bầu cử có thể ảnh hưởng đến quyền dân chủ của cử tri. Ông đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cần giải trình rõ hơn và quy định cụ thể để đảm bảo tính minh bạch và dân chủ trong quá trình triển khai.
Dự kiến, Quốc hội sẽ tiến hành biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 vào ngày 16/6 tới.
Admin
Nguồn: VnExpress
