Thủ tướng Campuchia Hun Manet vừa thông báo về việc nước này khởi động tiến trình đề nghị Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) phân xử tranh chấp biên giới với Thái Lan tại bốn khu vực trọng điểm: Ta Moan Thom, Ta Moan Tauch, Ta Krabei và Mom Bei. Động thái này, được công bố trên Facebook vào ngày 15/6, thể hiện quyết tâm giải quyết vấn đề bằng biện pháp hòa bình và dựa trên luật pháp quốc tế.
Theo đó, Đại sứ Campuchia tại Hà Lan đã trực tiếp mang thư đề nghị ICJ can thiệp đến trụ sở của tòa án ở The Hague vào ngày 16/6.
Thủ tướng Hun Manet nhấn mạnh mong muốn của Campuchia là tìm kiếm “công lý, công bằng và minh bạch” trong việc phân định ranh giới với nước láng giềng, với hy vọng các thế hệ tương lai sẽ không còn phải đối mặt với những bất đồng này. Ông cũng nhắc lại phán quyết lịch sử năm 1962 của ICJ, công nhận đền Preah Vihear thuộc về Campuchia, như một tiền lệ cho thấy hiệu quả của việc giải quyết tranh chấp thông qua cơ chế quốc tế.
Về phía Thái Lan, ông Benjamin Sukanjanajtee, Vụ trưởng Vụ Các điều ước và Pháp chế (DTLA) thuộc Bộ Ngoại giao, cho biết nước này chưa nhận được thông báo chính thức từ Campuchia hoặc ICJ và chưa nắm rõ cơ sở pháp lý cũng như nội dung cụ thể của thư đề nghị.
Mặc dù vậy, DTLA đã thành lập một nhóm pháp lý quốc tế để nghiên cứu sự việc và chuẩn bị cho các phương án tranh luận nếu cần thiết. Tuy nhiên, ông Benjamin cũng lưu ý rằng Thái Lan đã không công nhận thẩm quyền của ICJ từ năm 1960, và tòa chỉ có thể phân xử tranh chấp nếu cả hai bên liên quan đều chấp nhận thẩm quyền của tòa. Ông cũng viện dẫn Bản Ghi nhớ MOU43 ký giữa hai nước năm 2000, trong đó nhấn mạnh việc giải quyết vấn đề biên giới thông qua đối thoại, thay vì các hành động pháp lý đơn phương.
Tiến trình pháp lý này được Campuchia khởi động sau cuộc họp lần thứ 6 của Ủy ban Biên giới chung (JBC) giữa hai nước, diễn ra tại Phnom Penh ngày 14-15/6. Đây là cuộc họp đầu tiên sau 12 năm gián đoạn. Tại cuộc họp này, Bộ trưởng Ban Thư ký nhà nước về công tác biên giới của Campuchia, ông Lam Chea, đã đề xuất hai nước cùng đưa vấn đề tranh chấp ra ICJ để có một phán quyết công bằng và bền vững.
Trước đó, Chủ tịch Thượng viện Hun Sen cũng khẳng định Campuchia không tìm kiếm giải pháp quân sự, mà mong muốn cộng đồng quốc tế ủng hộ nỗ lực giải quyết tranh chấp một cách hòa bình và hợp pháp. Ông cũng cảnh báo về việc cấm nhập khẩu trái cây và rau củ từ Thái Lan nếu các cửa khẩu không được mở lại.
Ông Hun Sen nhấn mạnh rằng việc đưa tranh chấp ra ICJ là giải pháp duy nhất, do hai nước khó có thể tự đạt được thỏa thuận song phương về bốn khu vực tranh chấp. Ông cũng cho biết Campuchia đã nhiều lần đề nghị Thái Lan cùng đệ đơn lên ICJ nhưng không thành công.
Tranh chấp biên giới giữa Campuchia và Thái Lan có nguồn gốc từ quá trình phân định ranh giới từ thời Pháp thuộc. Năm 1962, ICJ đã ra phán quyết công nhận đền Preah Vihear thuộc về Campuchia, và năm 2013 tiếp tục trao thêm khu vực lân cận ngôi đền cho Campuchia. Tuy nhiên, Thái Lan từ chối công nhận thẩm quyền của tòa, dẫn đến căng thẳng leo thang và các cuộc đụng độ gây thiệt hại về người kể từ năm 2008.
Admin
Nguồn: VnExpress
