Đầu tháng 6, Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đã ban hành Kế hoạch hành động chiến lược, được xây dựng dựa trên Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị, với mục tiêu tạo ra những đột phá trong các lĩnh vực then chốt.
Kế hoạch này áp dụng một “cách tiếp cận mới theo hướng tập trung, có trọng tâm, trọng điểm”, tổ chức các nhiệm vụ thành sáu hệ thống, bao gồm năm hệ thống chiến lược trọng yếu và một hệ thống các dự án đặc biệt quan trọng. Các hệ thống này được kết nối chặt chẽ với các sáng kiến đột phá, mang tính định hướng và dẫn dắt, bảo đảm sự đồng bộ và hỗ trợ lẫn nhau.
**Sáu hệ thống chiến lược và các sáng kiến đột phá:**
* **Hệ thống đổi mới thể chế và quản trị quốc gia (Hệ thống 1):** Tập trung vào hiện đại hóa nền quản trị hành chính quốc gia thông qua ứng dụng công nghệ, sử dụng hiệu quả dữ liệu quốc gia và đổi mới thể chế. Ba sáng kiến đột phá bao gồm: đổi mới thể chế để gỡ bỏ rào cản, xây dựng mô hình quản trị dựa trên dữ liệu và AI, và đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng công nghệ an ninh, quốc phòng dựa trên AI và người máy.
* **Hệ thống phát triển công nghiệp, tự chủ về công nghệ (Hệ thống 2):** Thúc đẩy nghiên cứu, phát triển, chuyển giao tri thức và đổi mới sáng tạo, đồng thời triển khai chương trình phát triển công nghệ và công nghiệp chiến lược. Hệ thống này hướng đến việc hình thành phương thức sản xuất mới dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, tạo nền tảng vững chắc cho Việt Nam trong môi trường cạnh tranh toàn cầu. Sáu sáng kiến trọng điểm bao gồm: nghiên cứu và phát triển công nghệ bán dẫn, vật liệu mới; chương trình năng lượng quốc gia; nền tảng chia sẻ dữ liệu và AI quốc gia; hệ sinh thái sở hữu trí tuệ và chuyển giao tri thức và công nghệ; ứng dụng công nghệ số, AI trong doanh nghiệp; và chương trình công nghiệp quốc phòng và an ninh tự chủ, lưỡng dụng và hiện đại.
* **Hệ thống an sinh và phúc lợi (Hệ thống 3):** Xây dựng hệ thống an sinh và phúc lợi xã hội hiện đại, hướng tới mục tiêu xây dựng xã hội văn minh, nâng cao chất lượng sống, bảo đảm người dân hạnh phúc, môi trường sống xanh, sạch, đẹp và an toàn. Sáu sáng kiến đột phá bao gồm: y tế thông minh, giáo dục thông minh, nông nghiệp bền vững và thông minh, môi trường xanh và đô thị thông minh, phong trào “Bình dân học vụ số”, và phát triển con người Việt Nam hạnh phúc.
* **Hệ thống hạ tầng thông tin và dữ liệu (Hệ thống 4):** Phát triển hạ tầng, đặc biệt là hạ tầng số, công nghệ số trên nguyên tắc hiện đại, đồng bộ, an ninh, an toàn và hiệu quả. Đồng thời, triển khai cuộc cách mạng dữ liệu quốc gia, biến dữ liệu thành tư liệu sản xuất chính, tạo nguồn lực mới cho phát triển, hướng tới mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia giàu có về dữ liệu. Ba sáng kiến đột phá bao gồm: phát triển hạ tầng viễn thông, Internet; điện toán đám mây và trung tâm dữ liệu quốc gia; và nền tảng IoT quốc gia.
* **Hệ thống năng lực sáng tạo và văn hóa đổi mới (Hệ thống 5):** Tập trung xây dựng hệ sinh thái khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo toàn diện, lấy con người làm trung tâm, tri thức làm nền tảng và văn hóa đổi mới sáng tạo làm động lực, chú trọng thu hút và phát triển nhân tài khoa học công nghệ. Hệ sinh thái này được xây dựng trên ba trụ cột: mạng lưới nghiên cứu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; nguồn nhân lực chất lượng cao; và văn hóa đổi mới sáng tạo. Năm sáng kiến đột phá bao gồm: mạng lưới trung tâm nghiên cứu xuất sắc và phòng thí nghiệm trọng điểm dùng chung; thu hút và ươm tạo tài năng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo; nghiên cứu cơ bản và phát triển công nghệ lõi cho máy tính thế hệ tương lai; nền tảng thông tin và tri thức khoa học công nghệ dùng chung; và văn hóa đổi mới.
* **Hệ thống dự án đặc biệt quan trọng (Hệ thống 6):** Tập trung huy động và ưu tiên nguồn lực quốc gia để triển khai thành công các dự án công nghệ quy mô lớn, đột phá, mang lại tác động mạnh mẽ tới phát triển kinh tế – xã hội và giải quyết các bài toán lớn, mang tính chiến lược của đất nước. Năm sáng kiến trong hệ thống bao gồm: AI quốc gia, công nghệ gene chữa bệnh, công nghệ năng lượng nguyên tử, công nghệ đường sắt cao tốc Bắc-Nam, và công nghệ chế tạo thiết bị không người lái và robot phục vụ an ninh – quốc phòng và sản xuất tự động.
**Ba giai đoạn triển khai:**
Kế hoạch hành động được chia thành ba giai đoạn triển khai cụ thể. Giai đoạn 2025-2027 tập trung xây dựng nền tảng và tạo đột phá ban đầu, triển khai các nhiệm vụ cấp bách về thể chế, hạ tầng, nhận thức và khởi động các sáng kiến có tính lan tỏa cao. Giai đoạn 2028-2030 là giai đoạn tăng tốc và mở rộng, tập trung triển khai diện rộng, hoàn thiện các hệ thống và ứng dụng sâu rộng các thành tựu khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số vào mọi mặt đời sống, kinh tế – xã hội. Giai đoạn 2031-2045 được xác định là giai đoạn phát triển nhanh, bền vững và hội nhập sâu rộng, dựa trên tổng kết và đánh giá toàn diện từ các giai đoạn trước để điều chỉnh và cập nhật kế hoạch hành động.
Kế hoạch hành động cũng đề ra các giải pháp trọng tâm và đột phá, cùng với các biện pháp tổ chức thực hiện nhằm đảm bảo thành công của chiến lược phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của Việt Nam trong tương lai.
Admin
Nguồn: VnExpress
