Trong phiên thảo luận về tình hình kinh tế xã hội chiều ngày 17/6, nhiều đại biểu Quốc hội đã tập trung tranh luận về nguyên nhân gốc rễ dẫn đến tình trạng quá tải kéo dài tại các bệnh viện chuyên sâu tuyến trung ương.
Bà Đỗ Thị Lan, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Xã hội, chỉ ra rằng tình trạng quá tải ở các bệnh viện đầu ngành như K, Bạch Mai, Việt Đức… chủ yếu xuất phát từ việc thiếu hụt thiết bị, vật tư y tế và nhân lực, một vấn đề chưa được giải quyết triệt để. Bà nhấn mạnh, nhiều bệnh nhân phải chịu cảnh nằm ghép, chờ đợi kéo dài do thiếu máy móc, đặc biệt là các thiết bị xạ trị, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thời gian vàng điều trị của bệnh nhân ung thư.
Bà Lan chia sẻ những trăn trở khi chứng kiến cảnh bệnh nhân ung thư mòn mỏi chờ đợi đến lượt khám và xạ trị tại bệnh viện K. Nhiều bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn, chi phí điều trị kéo dài trở thành gánh nặng lớn. Phần lớn bệnh nhân ung thư từ các tỉnh thành đổ về Hà Nội để tìm kiếm cơ hội chữa bệnh tốt hơn.
Theo thống kê, bệnh viện K mỗi ngày tiếp nhận hơn 2.000 lượt người đến khám và điều trị, nhưng lại thiếu nhiều thiết bị thiết yếu như máy siêu âm, máy chụp CT. Tình trạng này không chỉ kéo dài thời gian chờ đợi khám mà còn trì hoãn việc có kết quả chẩn đoán. Đặc biệt, sự thiếu hụt máy xạ trị đã khiến nhiều bệnh nhân ung thư không được điều trị kịp thời, bỏ lỡ cơ hội sống còn.
Bà Lan cho rằng nguyên nhân sâu xa của những bất cập này là do nhu cầu chi đầu tư cho y tế ngày càng tăng cao, đặc biệt là về nhân lực, thiết bị, hạ tầng và công nghệ. Tuy nhiên, giá dịch vụ y tế hiện tại chưa được tính đúng và tính đủ.
Thực tế, nhiều bệnh viện công lập tự chủ vẫn đang vật lộn để đảm bảo nguồn thu chi trả lương và các khoản thu nhập cho đội ngũ y bác sĩ, nhân viên. Nếu bệnh viện cố gắng chi trả đủ thu nhập cho nhân viên, họ lại không thể đáp ứng các khoản chi thường xuyên khác. Thêm vào đó, cơ chế đấu thầu mua sắm trang thiết bị và xã hội hóa đầu tư công trong bệnh viện công lập còn nhiều vướng mắc, gây khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu trang thiết bị cho khám chữa bệnh.
Đại biểu từ tỉnh Quảng Ninh đề xuất Chính phủ cần tiến hành rà soát tổng thể thực trạng quá tải tại các bệnh viện chuyên sâu, đặc biệt là tình hình tiếp nhận và điều trị bệnh nhân ung thư tại Bệnh viện K. Một giải pháp quan trọng là tăng cường đầu tư cho y tế dự phòng và chăm sóc sức khỏe ban đầu, đồng thời hỗ trợ các bệnh viện về trang thiết bị, nhân lực và chi trả lương hợp lý để giữ chân đội ngũ y bác sĩ làm việc trong khu vực công.
Vị đại biểu này cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc rà soát cơ chế tự chủ bệnh viện công lập và cơ chế hợp tác công tư để khắc phục tình trạng thiếu thiết bị, vật tư y tế và nhân lực, từ đó nâng cao chất lượng khám chữa bệnh.
Đại biểu Nguyễn Quang Huân, Phó chủ tịch Hội Nước sạch và Môi trường Việt Nam, đồng tình với những ý kiến của bà Đỗ Thị Lan về tình trạng quá tải tại các bệnh viện tuyến trung ương. Ông cho rằng, các bệnh viện lớn, nơi có năng lực cứu chữa cao, đang phải đối mặt với tình trạng quá tải nghiêm trọng.
Theo ông Huân, bên cạnh việc thiếu thiết bị và giá dịch vụ y tế thấp, một phần nguyên nhân còn đến từ những hệ lụy sau đại dịch Covid-19. Nhiều thiết bị tại các bệnh viện bị niêm phong để phục vụ công tác điều tra, thanh tra do vướng các sai phạm trong đấu thầu, dẫn đến việc không thể sử dụng. Thậm chí, các thiết bị do doanh nghiệp tư nhân tài trợ cũng không được đưa vào vận hành vì vướng mắc cơ chế.
Ông Huân nhấn mạnh: “Bệnh viện đã không được đầu tư đầy đủ, lại còn bị hạn chế bởi các thủ tục kiểm tra, điều tra, khiến năng lực khám chữa bệnh càng thêm bị bóp nghẹt”. Ông đề xuất cần có cơ chế đặc thù cho ngành y tế, cho phép sử dụng thiết bị trong quá trình thanh tra, điều tra, đồng thời cần có chính sách động viên, hỗ trợ y bác sĩ tuyến đầu, những người đang làm việc trong môi trường đầy áp lực.
PGS Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, lại có một góc nhìn khác. Ông không đồng tình với quan điểm cho rằng thiếu thiết bị là nguyên nhân chính gây ra tình trạng quá tải. Theo ông, nguyên nhân sâu xa nằm ở việc “người dân mất niềm tin vào y tế tuyến cơ sở”, dẫn đến tình trạng đổ dồn về tuyến trung ương, ngay cả đối với những bệnh lý đơn giản.
Ông Hiếu cho rằng, để giải quyết tình trạng này, cần tập trung nâng cao chất lượng y tế cơ sở. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển hệ thống y tế tuyến xã, đặc biệt khi từ ngày 1/7 không còn chính quyền cấp huyện. Ông đề xuất: “Cần tổ chức lại trạm y tế xã theo mô hình phòng khám của tuyến huyện, định kỳ có bác sĩ từ tuyến tỉnh, huyện về khám chữa bệnh, từ đó tạo dựng lại niềm tin của người dân”.
Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cũng kiến nghị dừng cơ chế tự chủ đối với bệnh viện tuyến huyện, vốn gây ra gánh nặng chi thường xuyên, đặc biệt là chi trả lương, để các bệnh viện này có thể tập trung vào chuyên môn, phát triển kỹ thuật và nâng cao đời sống cho cán bộ y tế.
Ngoài ra, ông cho rằng các bệnh viện tuyến tỉnh nên tập trung điều trị các bệnh thông thường, trong khi tuyến trung ương cần tổ chức theo mô hình viện chuyên khoa trong bệnh viện đa khoa để đáp ứng toàn diện hơn nhu cầu của người bệnh.
Ông Hiếu khẳng định: “Chỉ khi nâng cao chất lượng khám chữa bệnh ở tuyến cơ sở thì mới có thể giải quyết tận gốc tình trạng quá tải ở tuyến trên”.
Admin
Nguồn: VnExpress
