Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) vừa điều chỉnh đánh giá sơ bộ về vụ không kích của Israel vào khu phức hợp hạt nhân Natanz của Iran. Theo thông báo ngày 17/6, cuộc tấn công đã trực tiếp đánh trúng nhà máy làm giàu uranium ngầm tại khu phức hợp này.
Trước đó, IAEA nhận định rằng cuộc không kích chỉ phá hủy nhà máy làm giàu uranium thí điểm trên mặt đất. Nhà máy lớn hơn nằm dưới lòng đất chỉ bị ảnh hưởng gián tiếp, dù lãnh đạo IAEA Rafael Grossi cho rằng khoảng 15.000 máy ly tâm tại đây có thể đã bị hư hại nặng do hệ thống điện của nhà máy bị tấn công.
Thông báo mới nhất của IAEA trên mạng xã hội X cho biết: “Dựa trên phân tích liên tục hình ảnh vệ tinh độ phân giải cao, IAEA đã xác định thêm các yếu tố cho thấy các cơ sở làm giàu uranium dưới lòng đất ở Natanz đã bị đánh trúng trực tiếp”.
IAEA đã liên tục cập nhật đánh giá thiệt hại đối với các cơ sở hạt nhân của Iran kể từ khi Israel tiến hành các cuộc không kích trên diện rộng. Tuy nhiên, cơ quan này vẫn chưa thể tiến hành kiểm tra trực tiếp tại chỗ.
IAEA cũng cho biết không có thay đổi nào trong các báo cáo liên quan đến hai khu phức hợp hạt nhân lớn khác của Iran là Isfahan và Fordow.
Ông Grossi cho biết hôm 16/6 rằng gần như không có thiệt hại rõ ràng nào tại Fordow, nơi Iran đã làm giàu uranium lên mức 60%. Trong khi đó, một số cơ sở ở khu phức hợp Isfahan đã bị phá hủy, bao gồm cả nhà máy chuyển hóa uranium thành dạng có thể đưa vào máy ly tâm để làm giàu.
Khu phức hợp Fordow được xây dựng sâu trong lòng núi gần Qom, khiến nó gần như không thể bị phá hủy. Mặc dù Iran không công bố độ sâu chính xác của cơ sở này, nhưng một số ước tính cho rằng nó nằm ở độ sâu 80-90 mét trong lòng núi. Israel hôm 17/6 thừa nhận rằng chỉ có Mỹ sở hữu loại bom đủ sức phá hủy khu phức hợp này.
Iran chưa công bố thông tin chi tiết về thiệt hại đối với các cơ sở hạt nhân bị tấn công. Trong số các cơ sở này, khu phức hợp ở Natanz được coi là quan trọng nhất.
Các nhà phân tích nhận định rằng chương trình hạt nhân của Iran đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong thập kỷ qua, đặc biệt là trong lĩnh vực làm giàu uranium. Iran đã làm giàu uranium tới độ tinh khiết 60%, vượt xa mức giới hạn 3,67% được quy định trong Kế hoạch Hành động Toàn diện chung (JCPOA) ký năm 2015.
Theo ước tính của IAEA, Iran hiện đang sở hữu gần 275 kg uranium làm giàu tới 60%, gần đạt đến cấp độ vũ khí là 90%. Tehran khẳng định rằng họ có quyền làm giàu uranium theo Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí hạt nhân (NPT) và chương trình hạt nhân của họ chỉ phục vụ mục đích hòa bình. Tuy nhiên, mức độ làm giàu uranium của Iran hiện là cao nhất so với bất kỳ quốc gia nào không sở hữu vũ khí hạt nhân.
Ngày 16/6, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei cho biết quốc hội nước này đang soạn thảo dự luật để rút khỏi NPT.
Xung đột giữa Tel Aviv và Tehran leo thang từ ngày 13/6, khi Israel tiến hành chiến dịch “Sư tử Trỗi dậy”, tấn công phủ đầu Iran, khiến nhiều chỉ huy cấp cao và nhà khoa học hạt nhân thiệt mạng. Iran sau đó đáp trả bằng chiến dịch “Lời hứa Đích thực 3”. Giao tranh đã kéo dài 5 ngày và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, với các cuộc tấn công ăn miếng trả miếng liên tục giữa hai nước.
Các cuộc tấn công này đã gây ra thương vong cho dân thường ở cả hai quốc gia. Giới chức Iran cho biết 224 người đã thiệt mạng và hơn 1.200 người bị thương, chủ yếu là dân thường, trong 5 ngày giao tranh. Tại Israel, 24 dân thường đã thiệt mạng và 592 người bị thương.
Admin
Nguồn: VnExpress
