Tọa lạc ngay trung tâm thủ đô Bắc Kinh, Tử Cấm Thành, hay còn gọi là Cố Cung, sừng sững như một chứng nhân lịch sử, lưu giữ những bí mật và câu chuyện huyền bí suốt hơn 600 năm. Nơi đây từng là trung tâm quyền lực của các triều đại Minh – Thanh, và một trong những điều đặc biệt thu hút sự chú ý của du khách chính là 81 chiếc đinh trên cổng Ngọ Môn.
Ngọ Môn, cổng chính dẫn vào Tử Cấm Thành, gây ấn tượng mạnh mẽ với 81 chiếc đinh (môn đinh) bằng đồng mạ vàng, được sắp xếp thành một ma trận vuông vắn 9×9. Những chiếc đinh này không chỉ đơn thuần là chi tiết trang trí, mà còn mang giá trị kỹ thuật và văn hóa sâu sắc trong kiến trúc cung đình Trung Hoa cổ.
Thuở sơ khai, môn đinh được làm từ gỗ, có tác dụng che đi phần đinh sắt dùng để gia cố các cánh cửa gỗ đồ sộ, vừa đảm bảo tính thẩm mỹ, vừa tránh gây thương tích cho người sử dụng. Do đặc tính dễ bị mục nát của gỗ, môn đinh dần được thay thế bằng chất liệu đồng mạ vàng, không chỉ tăng thêm vẻ tinh xảo mà còn biểu tượng cho quyền lực tối cao, chỉ xuất hiện ở những dinh phủ của các quan lại quyền quý.
Trong Tử Cấm Thành, việc sắp xếp 81 chiếc đinh theo hình vuông 9×9 trên các cổng chính mang ý nghĩa tượng trưng cho quyền uy tuyệt đối của hoàng đế. Người xưa quan niệm rằng việc chạm vào những chiếc đinh này là một hành vi phạm thượng, cần phải tránh xa.
Theo Hiệp hội Nghiên cứu Châu Á, con số 9 trong văn hóa Trung Hoa cổ đại tượng trưng cho cực dương, quyền lực tối thượng và sự trường tồn vĩnh cửu của bậc đế vương. Do đó, 81 chiếc đinh tại Ngọ Môn không chỉ thể hiện địa vị độc tôn của thiên tử, mà còn khẳng định sự uy nghiêm của Tử Cấm Thành, nơi chỉ có hoàng đế và những người thuộc tầng lớp cao quý mới được phép ra vào. Đây là một biểu hiện của sự nghi thức hóa quyền lực.
Số lượng đinh cửa còn là một yếu tố phản ánh rõ rệt thứ bậc trong xã hội phong kiến. Cổng chính của hoàng đế được trang trí với 81 đinh, cổng Đông Hoa dành cho quan chức có 72 đinh, trong khi cổng của các vương phủ chỉ được phép có 49 đinh. Bất kỳ sai lệch nào trong việc sử dụng số lượng đinh đều bị coi là hành vi xúc phạm đến hoàng quyền và có thể bị trừng phạt nghiêm khắc.
Trong dân gian, nhiều người vẫn truyền tai nhau về việc tránh chạm vào 81 chiếc đinh này do những quan niệm về phong thủy. Ngọ Môn không chỉ là cổng vào, mà còn là nơi diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của triều đình, trong đó có cả các buổi lễ ban hành niên lịch và xét xử tù nhân. Vì vậy, nhiều người tin rằng khu vực Ngọ Môn mang “âm khí” nặng nề do liên quan đến các vụ xử tử, và việc chạm vào các chi tiết ở đây có thể mang lại vận xui.
Mặt khác, đinh cửa cũng được cho là mang “khí tức đế vương”, có khả năng trừ tà và đem lại may mắn. Vào thời nhà Thanh, trong lễ hội đèn lồng, dân chúng từng được phép chạm vào đinh cửa để cầu may, tuy nhiên, tục lệ này chỉ được thực hiện trong dịp đặc biệt này. Dù thời thế thay đổi, những quan niệm về phong thủy và sự tôn kính hoàng quyền vẫn còn ảnh hưởng đến tâm lý của du khách khi đến tham quan Ngọ Môn.
Ngày nay, lý do chính để bảo vệ 81 chiếc đinh khỏi sự tiếp xúc của du khách là để bảo tồn di sản văn hóa. Tử Cấm Thành đón hàng triệu lượt khách mỗi năm, và việc hàng ngàn người chạm vào đinh cửa có thể gây ra sự mài mòn và hư hại cho các hiện vật. Để giải quyết vấn đề này, ban quản lý Cố Cung đã lắp đặt các tấm kính bảo vệ, ngăn không cho du khách tiếp xúc trực tiếp với các đinh, đảm bảo chúng được giữ gìn nguyên vẹn sau hơn 600 năm tồn tại. Việc bảo tồn những chi tiết kiến trúc độc đáo này là ưu tiên hàng đầu, góp phần duy trì giá trị của Tử Cấm Thành – một di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận.
Admin
Nguồn: VnExpress
