Ngày 18/6, TAND Cấp cao tại Hà Nội tiếp tục phiên xét xử phúc thẩm vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và Thao túng thị trường chứng khoán liên quan đến cựu Chủ tịch Tập đoàn FLC Trịnh Văn Quyết, xem xét kháng cáo của 25 bị cáo, các bị hại và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Tuy nhiên, ngày xét xử thứ hai vẫn ghi nhận sự vắng mặt của nhiều bị hại và những người liên quan này.
Ông Trịnh Văn Quyết vắng mặt tại phiên tòa vì lý do sức khỏe, được cho là mắc nhiều bệnh lý về hô hấp nghiêm trọng, có nguy cơ tử vong cao và cần điều trị lâu dài.
Theo hồ sơ vụ án, sau 5 lần tăng vốn, nhóm của ông Quyết đã niêm yết 43 triệu cổ phiếu ROS lên HoSE. Lần bán đầu tiên đã thu hút 25.853 nhà đầu tư, chiếm đoạt tổng cộng 3.621 tỷ đồng. Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư sau đó đã bán cổ phiếu ROS, thậm chí mua bán nhiều lần, khiến cổ phiếu bị trộn lẫn trong các giao dịch.
Đáng chú ý, một số nhà đầu tư đã bán hết cổ phiếu và không có yêu cầu bồi thường, trong khi một số khác không nhận thức được việc bị lừa đảo nên cũng không yêu cầu bồi thường.
Tính đến ngày cổ phiếu ROS bị hủy niêm yết trên sàn HoSE (5/9/2022), có 63.075 nhà đầu tư (không bao gồm các bị cáo) đang nắm giữ hơn 567 triệu cổ phiếu ROS. Trong quá trình điều tra và tại phiên tòa sơ thẩm, 27.866 nhà đầu tư đã yêu cầu bồi thường thiệt hại.
HĐXX phúc thẩm lưu ý rằng nhiều người vẫn nhầm lẫn giữa tư cách bị hại và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, mặc dù tất cả đều mong muốn nhận lại số tiền đầu tư đã mất.
Tòa phúc thẩm cho biết không phải tất cả những người mua cổ phiếu ROS đầu tiên đều bị thua lỗ. Một số người đã mua cổ phiếu với giá 10.500 đồng, nhưng sau đó bán ra khi giá tăng lên 15.000-20.000 đồng và thu lợi nhuận. Về mặt tố tụng, họ có thể được xác định là bị hại, nhưng thực tế lại là người hưởng lợi.
Những nhà đầu tư mua cổ phiếu ROS sau đợt đầu tiên được xem là người mua lại cổ phiếu từ những người mua ban đầu và do đó, được xác định là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Một thẩm phán cho biết tại tòa sơ thẩm, một số “bị hại” mua ROS đợt đầu tiên đang được hưởng lợi nên không đến làm việc với cơ quan điều tra vì lo sợ phải nộp lại tiền. Trong vụ án này, chỉ có 134 người đang nắm giữ cổ phiếu ROS trong lần bán ra ban đầu được xác định là bị hại.
HĐXX cũng cho rằng nhiều nhà đầu tư được xác định là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nhưng lại không quan tâm đến việc này trong quá trình giải quyết vụ án. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư, tòa sơ thẩm cho phép các bị hại có quyền khởi kiện trong một vụ án dân sự khác.
Tòa phân tích: “Nếu không quan tâm đến quyền lợi của mình thì cơ quan tố tụng cũng không có nghĩa vụ phải mang tiền đến cho họ. Giải thích như vậy để mọi người hiểu mà rốt ráo thực hiện quyền lợi của mình để thu lại các lợi ích nhất định”.
Trình bày trước tòa với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, ông Lưu Quang Hưng, người đang sở hữu 150.000 cổ phiếu ROS, cho biết ông là nhà đầu tư thứ cấp nên không được cơ quan tố tụng xác định là bị hại. Tuy nhiên, ông cho rằng dù không phải là người mua đầu tiên, ông vẫn kế thừa toàn bộ quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm liên quan đến số cổ phiếu ROS này.
Ông Hưng cho biết trước khi đầu tư vào Faros, ông đã nghiên cứu kỹ báo cáo tài chính của công ty được công bố trên website của Faros và HoSE. Ông tin tưởng rằng đây là những báo cáo đã được cơ quan có thẩm quyền giám sát và kiểm tra, hoàn toàn hợp lệ.
Tuy nhiên, tại tòa, ông bất ngờ khi nghe các bị cáo khai rằng các tài sản đều là ảo và báo cáo tài chính là gian dối. Ông Hưng nói: “Giờ 150.000 cổ phiếu bán chẳng ai mua”, và cho rằng ông phải là bị hại chứ không phải người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Hơn nữa, cấp sơ thẩm cũng không chỉ rõ sai phạm của các lãnh đạo Faros để giải quyết bồi thường cho ông.
“Hiện nay tôi chả còn gì cả, việc theo đuổi kháng cáo cũng chỉ nhằm vớt vát được đồng nào hay đồng đó”, ông Hưng trình bày trước khi chủ tọa ngắt lời và nói sẽ xem xét.
Một luật sư đại diện cho người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan cũng đề nghị tòa xem xét lại tư cách cho thân chủ của mình. Ông cho rằng thân chủ của ông mua cổ phiếu ROS thứ cấp nhưng đã bị thiệt hại do hành vi của ông Quyết và đồng phạm gây ra.
Vị luật sư nói: “Thân chủ tôi mua cổ phiếu không đúng giá trị thực nên mới bị gây ra thiệt hại, vậy không là bị hại thì là gì. Vì những sai phạm của các bị cáo mà thân chủ tôi phải bán nhà để trả nợ. Nay chỉ mong được bồi thường theo tính toán về thiệt hại”.
Bà Phạm Thị Xinh cũng có cùng quan điểm và đề nghị tòa chuyển tư cách từ người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan sang thành bị hại. Bà Xinh cho rằng mình hoàn toàn đủ điều kiện là bị hại theo bản án sơ thẩm và mong được xem xét bồi thường sớm.
Vào chiều ngày 18/6, luật sư Nguyễn Trọng Nghĩa thông báo gia đình ông Trịnh Văn Quyết đã nộp thêm 24,5 tỷ đồng vào ngân hàng, bên cạnh 22 tỷ đồng đã nộp thừa trước đó. Các chứng từ về số dư tài khoản và văn bản đề nghị, cam kết của chủ tài khoản về việc sẵn sàng thực hiện lệnh phong tỏa theo quyết định đã được gửi đến HĐXX để xem xét.
Theo luật sư Nghĩa, việc nộp thêm tiền là để bảo đảm cho nghĩa vụ nộp tiền phạt của các bị cáo phạm tội Thao túng thị trường chứng khoán đang xin thay đổi hình phạt từ tù sang phạt tiền, nếu được tòa chấp nhận. Nếu được chuyển sang phạt tiền và vẫn thừa thì khoản tiền ông Quyết đã nộp sẽ dùng để nộp thay cho các bị cáo khác.
Luật sư nói: “Nộp xong mà vẫn thừa thì sẽ sung công quỹ Nhà nước”.
Chủ tọa ngắt lời luật sư và nói rằng việc chuyển từ phạt tù sang phạt tiền mới chỉ dừng lại ở đề nghị của các bị cáo. HĐXX sẽ xem xét vấn đề này và quyết định sau.
Theo bản án sơ thẩm, ông Quyết và đồng phạm phải bồi thường cho các nhà đầu tư số tiền bị chiếm đoạt trên giá trị nâng khống của mỗi cổ phiếu đã bán, tương ứng với khối lượng cổ phiếu các bị hại này đang sở hữu.
Trong 430 triệu cổ phiếu đã phát hành theo vốn điều lệ 4.300 tỷ đồng của Faros, giá trị nâng khống là 3.102 tỷ đồng, tương đương mỗi cổ phiếu ROS được niêm yết phát hành có 72,15% giá trị nâng khống.
Với mệnh giá cổ phiếu ROS được chào bán trên thị trường khi đó là 10.000 đồng, các bị cáo đã nâng khống 7.215 đồng trên mỗi cổ phiếu. Bản án nêu rõ: “Các bị cáo sẽ phải đền bù 7.215 đồng cho mỗi cổ phiếu bán cho bị hại, nhân với khối lượng cổ phiếu bị hại đang sở hữu”.
Tòa sơ thẩm cho rằng việc mua bán cổ phiếu được thực hiện thông qua khớp lệnh của hàng triệu tài khoản chứng khoán trên thị trường. Do đó, “không thể xác định được” nhà đầu tư mua cổ phiếu của ai và vào thời điểm nào khi họ thực hiện nhiều giao dịch mua bán một mã cổ phiếu.
Ngoài giá trị gốc của cổ phiếu theo mệnh giá, cổ phiếu còn bị ảnh hưởng bởi thị trường, tâm lý nhà đầu tư và các yếu tố khách quan, chủ quan khác. Mặt khác, Công ty Faros vẫn đang hoạt động và cổ phiếu ROS vẫn có giá trị lưu hành, chỉ là không được niêm yết trên sàn chứng khoán.
Với những phân tích trên, tòa cho rằng “không thể buộc các bị cáo bồi thường toàn bộ số tiền các nhà đầu tư đã bỏ tiền ra mua cổ phiếu mà chỉ có thể buộc các bị cáo bồi thường phần bị nâng khống trên mỗi cổ phiếu”.
Sau khi tính toán, tòa sơ thẩm buộc các bị cáo phải bồi thường phần giá trị nâng khống là 5.466 đồng một cổ phiếu ROS cho những người liên quan. Đối với các bị hại và người liên quan chưa có yêu cầu bồi thường, họ có thể yêu cầu bồi thường trong một vụ án dân sự khác.
Tổng số tiền mà anh em ông Quyết phải khắc phục trong vụ án là 2.467 tỷ đồng. Tính đến thời điểm tuyên án sơ thẩm, 50 bị cáo và người liên quan đã nộp 264 tỷ đồng. Số tiền còn lại khoảng 2.200 tỷ đồng được tòa tính là phần tiền mà anh em ông Quyết còn phải nộp, trong đó ông Quyết chịu trách nhiệm 1.870 tỷ đồng, bà Huế 252 tỷ đồng và bà Nga 83 tỷ đồng.
HĐXX phúc thẩm thông báo tại phiên tòa rằng tính đến nay, ông Quyết đã nộp 1.884 tỷ đồng, bà Huế 254 tỷ đồng và bà Nga 85 tỷ đồng, vượt quá số tiền phải nộp là 22 tỷ đồng.
Admin
Nguồn: VnExpress
