Trong hơn hai thập kỷ qua, các chuyên gia SEO (tối ưu hóa công cụ tìm kiếm) đóng vai trò then chốt trong việc tăng cường khả năng tiếp cận nội dung trực tuyến. Họ tối ưu hóa từ khóa và cấu trúc trang web, giúp các công cụ tìm kiếm như Google và Bing hiển thị kết quả ở vị trí nổi bật.
Những thay đổi thuật toán của Google, công cụ tìm kiếm lớn nhất hiện nay, thường gây ra không ít thách thức cho giới SEO. Tuy nhiên, họ luôn tìm cách thích nghi và vượt qua những khó khăn này. Theo tờ Washington Post, sự trỗi dậy của AI tạo sinh đang đặt ra một bài toán hóc búa hơn: tối ưu hóa cho người dùng hay cho cả AI?
**Khi bot AI “đọc” nhiều hơn con người**
Mặc dù Google vẫn là công cụ tìm kiếm hàng đầu thế giới, ngày càng có nhiều người dùng, đặc biệt là giới trẻ, chuyển sang sử dụng chatbot như ChatGPT, Gemini, Grok hay Perplexity để tìm kiếm thông tin. Ưu điểm của các chatbot này là khả năng tổng hợp thông tin thành các đoạn tóm tắt cô đọng, đầy đủ và trích dẫn nguồn để người dùng kiểm chứng.
Để cung cấp những bản tóm tắt súc tích thay vì “10 liên kết màu xanh” như Google, các công ty như OpenAI và Anthropic đã triển khai một “đội quân” bot chuyên thu thập và tóm tắt thông tin theo thời gian thực. Các bot này liên tục truy cập và thu thập dữ liệu từ các trang web, tải nội dung liên quan vào bộ nhớ AI và “đọc” lượng nội dung lớn hơn nhiều so với con người.
Dữ liệu từ TollBit, một startup chuyên cung cấp giải pháp giúp các nhà xuất bản tin tức theo dõi và kiếm tiền khi các công ty AI sử dụng nội dung của họ, cho thấy lưu lượng truy cập từ bot tăng 49% trong quý đầu tiên của năm 2025 so với quý IV/2024. Báo cáo này dựa trên dữ liệu từ 266 trang web, trong đó một nửa là các tổ chức tin tức quốc gia, cho thấy sự gia tăng của hoạt động thu thập thông tin từ AI khi người dùng tìm kiếm theo những cách mới.
“Điều này bắt đầu với các nhà xuất bản và nhà cung cấp nội dung, nhưng sẽ lan sang mọi lĩnh vực khác”, Toshit Panigrahi, nhà đồng sáng lập kiêm CEO của TollBit, nhận định.
Theo ông Panigrahi, hầu hết các trang web khó có thể phát hiện ra loại truy cập bằng bot này, và ngay cả khi phát hiện ra cũng không thể ngăn chặn vì chúng được coi là hợp lệ. Điều quan trọng hơn là, nó giúp tăng lưu lượng truy cập cho trang web trong bối cảnh số lượt nhấp trang thông qua các công cụ tìm kiếm truyền thống đang giảm xuống.
“Lượng người thật truy cập trang web có thể giảm, nhưng tổng số lượt xem trang sẽ bùng nổ”, ông Panigrahi cho biết.
Theo TollBit, trong 8 tháng qua, khi các chatbot tích hợp tính năng tìm kiếm web và “suy luận” mạnh mẽ, lượng truy cập từ bot thu thập nội dung đã tăng tới 2,5 lần. Con số này có thể còn cao hơn do chưa tính đến các bot được các công ty AI khác sử dụng dưới dạng tác nhân AI (AI Agent) – trợ lý ảo thực hiện các tác vụ thay cho người dùng và không bị quét như các bot thông thường.
Đầu năm nay, TollBit đã phân tích 160 trang web tin tức hàng đầu, cửa hàng nổi tiếng và blog công nghệ, và nhận thấy rằng trong quý IV/2024, mỗi trang trung bình bị thu thập dữ liệu khoảng hai triệu lần.
“Lượng truy cập từ bot AI tạo ra gần bằng lượng truy cập bot truyền thống của các công cụ tìm kiếm đã tồn tại trong 20 năm. Điều này thật đáng kinh ngạc”, ông Panigrahi chia sẻ với AdWeek.
Công ty nghiên cứu Gartner dự đoán rằng khối lượng tìm kiếm truyền thống sẽ giảm 25% trong năm 2026 do bị các chatbot AI “hút” truy vấn. Một số đơn vị đã sớm nhận thấy tác động này. Vào tháng 2, công ty giáo dục trực tuyến Chegg đã đệ đơn kiện Google, cáo buộc rằng tính năng AI Overview (tóm tắt bằng AI) hiển thị trên đầu trang kết quả tìm kiếm của Google Search đã làm giảm lưu lượng truy cập và doanh thu của họ.
**”Dân SEO” phải làm gì?**
Theo các chuyên gia, dữ liệu của TollBit cho thấy Internet hiện đại, vốn được tối ưu hóa cho các kết quả tìm kiếm như của Google và các thuật toán truyền thông xã hội, sẽ phải nhanh chóng tái cấu trúc khi các câu trả lời từ AI trở nên phổ biến. Điều này đặt người làm SEO vào một “ngã ba đường”, khi họ phải thay đổi tư duy rằng mục tiêu tiếp cận của họ giờ đây không chỉ là người thật.
“Nếu bạn nghĩ rằng ‘tôi đang cố gắng tối ưu hóa việc tìm kiếm cho con người’, bạn có thể đang bỏ lỡ một cơ hội lớn”, ông Panigrahi nói. “Trước sự thay đổi này, các trang web có thể cần định hướng lại chính mình. Nên coi bot AI là ‘khách’ thay vì chỉ ưu tiên người thật truy cập như trước đây”.
Một số nhà xuất bản và trang web phân phối nội dung đang chọn triển khai các trình chặn bot AI thu thập nội dung bằng “tường lửa” và phần mềm chuyên biệt. Số khác lại chấp nhận bị thu thập, nhưng tìm cách đàm phán các thỏa thuận nội dung với bên có công cụ AI để nhận một khoản tiền nhất định.
Mark Howard, CEO của công ty truyền thông Time, cho biết họ đã bắt tay với OpenAI và Perplexity để cho phép AI lấy nội dung. Tuy vậy, ông nhận định rằng các nhà xuất bản vẫn chưa thể “đòi” được sự công bằng.
“Phần lớn các bot AI ngoài kia đang lấy nội dung mà không thông qua bất kỳ cơ chế trả phí nào. Vẫn còn một chặng đường rất dài phía trước”, ông Howard cho biết.
Admin
Nguồn: VnExpress
