Nằm ở bang Bolivar, phía đông nam Venezuela, gần biên giới Brazil, El Dorado là một thị trấn nhỏ với khoảng 5.000 dân, nơi mà cuộc sống của người dân gắn liền với nghề đào vàng. Cái tên El Dorado gợi nhớ về truyền thuyết “thành phố vàng” huyền thoại, nơi mà những nhà thám hiểm Tây Ban Nha từng tin rằng cất giấu kho báu vô tận trong rừng rậm Nam Mỹ.
Trong bối cảnh lạm phát phi mã và khủng hoảng kinh tế kéo dài, vàng đã trở thành một phương tiện thanh toán thiết yếu ở El Dorado. Các thương nhân sử dụng cân tiểu ly để đo lường từng hạt vàng nhỏ bé mà người dân cất giữ cẩn thận trong lọ thuốc hoặc gói giấy. Giá cả hàng hóa được niêm yết theo trọng lượng vàng, phản ánh giá trị thực tế trong nền kinh tế đầy biến động.
Với khoảng 0,02 gram vàng, người dân có thể mua một gói bột ngô, một thực phẩm cơ bản trong bữa ăn hàng ngày. Một gram vàng có thể đổi được một túi thực phẩm bao gồm bột mì, mì ống, dầu ăn, bơ thực vật, sốt cà chua và sữa bột, giúp họ duy trì cuộc sống. Mặc dù một gram vàng có giá trị từ 85 đến 100 USD, nhưng để kiếm được nó, người dân phải trải qua nhiều giờ lao động vất vả trong các mỏ.
Ông Jose Tobias Tranquini, 48 tuổi, một người dân địa phương, chia sẻ: “Vàng giúp chúng tôi sống, nhưng chúng tôi phải làm việc rất chăm chỉ để có được nó.” Ông cho biết thêm, có những ngày không tìm thấy gì, trong khi một số người may mắn có thể tìm được cả ký vàng, nhưng bản thân ông chưa bao giờ gặp may mắn như vậy, chỉ nhặt nhạnh được một chút ít.
Do hạn chế về dịch vụ ngân hàng, người dân El Dorado thường bán vàng tại các đại lý tư nhân trên phố. Tuy nhiên, nhiều người dân không muốn bán vàng vì giá trị của nó liên tục tăng lên, trở thành một kênh tích trữ tài sản an toàn.
El Dorado ban đầu được xây dựng vào năm 1895 như một pháo đài quân sự trong cuộc tranh chấp giữa Anh và Venezuela về khu vực Essequibo, một vùng đất giàu khoáng sản và dầu mỏ. Hiện nay, khu vực này vẫn là tâm điểm của căng thẳng lãnh thổ giữa Venezuela và Guyana, quốc gia đã kiểm soát khu vực này trong nhiều thập kỷ.
Theo những người dân lớn tuổi nhất của thị trấn, El Dorado từng là một “túi vàng” lộ thiên. Sau những cơn mưa, các hạt vàng lấp lánh xuất hiện trên những con đường đất sét. Ngày nay, đường phố đã được trải nhựa, mặc dù vẫn còn nhiều ổ gà, và người dân chủ yếu di chuyển bằng xe máy.
Bà Hilda Carrero, một thương nhân 73 tuổi, đã đến El Dorado cách đây 50 năm, vào thời điểm cơn sốt vàng đang diễn ra. Bà nhớ lại rằng thị trấn khi đó chỉ là rừng rậm và đầy rắn. Bà từng bán lon nước với giá 0,03 gram vàng, nhưng việc kinh doanh của bà, cũng như sản lượng khai thác vàng, không ổn định. Có những ngày bà không bán được gì.
Cuộc sống ở El Dorado, một nơi giàu vàng, kim cương, sắt, bô-xít, thạch anh và coltan, nhưng cũng đầy rẫy bạo lực, khai thác bất hợp pháp và tội phạm có tổ chức, không hề dễ dàng.
Tình trạng tống tiền các chủ doanh nghiệp nhỏ diễn ra phổ biến. Theo thống kê, từ năm 2016 đến 2020, đã có 217 người thiệt mạng trong các cuộc đụng độ giữa các băng nhóm. Các tổ chức môi trường cũng lên án tình trạng khai thác quá mức, gọi đây là “tội ác môi trường”, khi nhiều vụ sập mỏ đã cướp đi sinh mạng của hàng chục người.
Xung quanh El Dorado có nhiều trại xử lý quặng vàng. Bên trong những nhà kho mái tôn cao, cát được nghiền bằng máy, sau đó rửa bằng nước pha thủy ngân để tách vàng khỏi tạp chất.

Những hạt vàng nhỏ li ti được giữ lại trên tấm thảm xanh, rồi được thu gom lại. Cuối cùng, chúng được nung bằng đèn khò để loại bỏ tạp chất trước khi đem bán hoặc trao đổi.
Đây là một công việc nặng nhọc và nguy hiểm, tiềm ẩn nhiều rủi ro về sức khỏe.
“Nguy hiểm ở đây là khói”, một chủ xưởng nói khi đang hút thuốc, ám chỉ khói độc hại từ quá trình nung vàng. Một gia đình năm người tại mỏ thường mất bốn giờ mỗi ngày để xử lý một tấn cát, và kết quả thu được chỉ là một gram vàng.

Một công nhân giấu tên, tay cầm hạt vàng nhỏ trong lòng bàn tay chai sạn, chia sẻ: “Chúng tôi sẽ dùng nó để mua thực phẩm và những gì cần thiết cho xưởng.”
Với anh, đó là một ngày may mắn.
Admin
Nguồn: VnExpress