Hai năm trở lại đây, chị Trang (tên nhân vật đã thay đổi) gặp phải tình trạng kinh nguyệt biến mất, ngực teo nhỏ dần, tóc rụng nhiều và cơ bắp phát triển. Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ testosterone trong cơ thể chị tăng cao bất thường, tương đương với mức của nam giới bình thường (9-38 nmol/L). Chụp MRI toàn thân cũng phát hiện một khối u lớn kích thước 5×6 cm ở tuyến thượng thận trái.
Bác sĩ Võ Trần Nguyên Duy, chuyên khoa Nội tiết – Đái tháo đường tại bệnh viện, cho biết testosterone thường được sản sinh chủ yếu ở tinh hoàn nam giới và một phần nhỏ ở tuyến thượng thận. Trường hợp khối u tuyến thượng thận tiết testosterone như của chị Trang là một ca bệnh hiếm gặp.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Tân Cương, Phó khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, đã chỉ định phẫu thuật cắt bỏ tuyến thượng thận trái để loại bỏ khối u, ngăn chặn nguy cơ nam hóa tiếp tục và nguy cơ vô sinh vĩnh viễn. Bác sĩ Cương cho biết khối u có kích thước lớn và nằm ở vị trí hiểm yếu, sâu trong ổ bụng, sau phúc mạc, gần các cơ quan quan trọng như thận, lách, tụy và dạ dày. Ê-kíp phẫu thuật đã quyết định thực hiện phẫu thuật nội soi, tiếp cận khối u qua đường ổ bụng (qua phúc mạc) để dễ dàng quan sát và kiểm soát nguy cơ chảy máu.
Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ đã cắt dây chằng góc lách, mạc dính đại tràng bên trái và mạc thận dưới lách để hạ đại tràng, bộc lộ rõ vùng thượng thận và tĩnh mạch thượng thận. Hình ảnh khối u hiện lên trên màn hình nội soi với màu vàng kim, tương tự như một quả cam, có vỏ bao rõ ràng và xung quanh là mạng lưới mạch máu chằng chịt. Các bác sĩ tiến hành bóc tách khối u khỏi các mạch máu và cơ quan lân cận một cách tỉ mỉ, sau đó cắt toàn bộ tuyến thượng thận trái, lấy trọn khối u ra khỏi cơ thể bệnh nhân. Mẫu tuyến thượng thận sau đó được gửi đi xét nghiệm mô học để xác định bản chất của khối u.

Bác sĩ Duy cho biết sau phẫu thuật, bệnh nhân có thể không cần bổ sung hormone, các nội tiết tố nữ sẽ tự sản sinh trở lại, và các dấu hiệu nam hóa sẽ dần biến mất. Khi chức năng buồng trứng hoạt động trở lại nhờ nội tiết tố nữ được phục hồi, bệnh nhân có khả năng thụ thai tự nhiên.

Bác sĩ Cương giải thích rằng, việc tuyến thượng thận sản xuất quá nhiều một loại hormone có thể dẫn đến rối loạn nội tiết và ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan khác trong cơ thể. Rối loạn chức năng do u thượng thận có thể gây ra nhiều hội chứng như Cushing (do thừa hormone cortisol), Conn (thừa aldosterone), tăng huyết áp (do tăng tiết catecholamin tủy thượng thận), hoặc các hội chứng do khối u tuyến thượng thận gây nam hóa hoặc nữ hóa.
Khối u tuyến thượng thận gây nam hóa sẽ tạo ra quá nhiều androgen (testosterone), dẫn đến các triệu chứng như rậm lông, tăng cơ bắp, mụn trứng cá và vô kinh ở phụ nữ. Ngược lại, nếu u tuyến thượng thận gây nữ hóa, tạo ra quá nhiều estrogen, nam giới có thể gặp phải tình trạng tăng trưởng mô vú và suy giảm chức năng sinh dục.
Ngoài những triệu chứng rõ ràng, một số trường hợp u tuyến thượng thận chỉ được phát hiện một cách tình cờ trong quá trình khám sức khỏe định kỳ hoặc khi điều trị các bệnh lý khác. Đối với các khối u không hoạt động và có kích thước nhỏ, bác sĩ thường chỉ định theo dõi định kỳ, đánh giá sự tiến triển và chức năng của tuyến thượng thận trong mỗi lần tái khám. Nếu khối u phát triển nhanh hoặc có kích thước lớn (hơn 5 cm), việc cắt bỏ khối u là cần thiết. Các loại u có chức năng, ngay cả khi kích thước nhỏ, cũng cần được phẫu thuật cắt bỏ hoặc điều trị bằng thuốc nếu bệnh nhân không đủ điều kiện sức khỏe để phẫu thuật.
Admin
Nguồn: VnExpress